2-2-1 رفتار کارآفرینانه صادراتی……………………………………………………………………………………..16

 

2-2-1-1 ویژگیهای سازمان کارآفرین…………………………………………………………………..17

 

2-2-1-2 ابعاد ساختاری کارآفرینی سازمانی………………………………………………………….18

 

2-2-1-3 ابعاد موقعیتی کارآفرینی سازمانی……………………………………………………………19

 

2-2-1-4-1 مدل کارآفرینی سازمانی کورنوال و پرلمن………………………………20

 

2-2-1-4-2 دل کارآفرینی سازمانی اکهلس و نک……………………………………..21

 

2-2-1-4-3 مدل کارآفرینی سازمانی کوراتکو و همکارانش………………………..25

 

2-2-1-4-4 کارآفرینی سازمانی تامپسون………………………………………………….27

 

2-2-1-4-5 مدل کارآفرینی سازمانی آنتونیک و هیسریچ…………………………….30

 

2-2-2 رفتار بازارمحور صادراتی……………………………………………………………………………………..34

 

2-2-2-1 بررسی مطالعات مبتنی بر فرهنگ بازارمحوری…………………………………………36

 

2-2-2-2 مشتری محوری…………………………………………………………………………………..38

 

2-2-2-3 رقیب محوری……………………………………………………………………………………..39

 

2-2-2-4 هماهنگی بین وظیفه ای………………………………………………………………………..40

 

2-2-2-5 یادگیری­محوری…………………………………………………………………………………..42

 

2-2-2-6 کیفیت روابط………………………………………………………………………………………43

 

2-2-2-7 اعتماد………………………………………………………………………………………………..44

 

2-2-2-8 تعهد………………………………………………………………………………………………….45

 

2-2-2-9 رضایت………………………………………………………………………………………………46

 

2-2-2-10 حداقل فرصت­طلبی……………………………………………………………………………48

 

2-2-2-11 بازار صادرات……………………………………………………………………………………50

 

2-2-2-12 بازارمحوری در عرصه بین­المللی…………………………………………………………52

 

2-2-2-13 بازارمحوری و جنبه­های رفتاری روابط بازرگانی……………………………………56

 

2-2-2-14 هماهنگی صادراتی…………………………………………………………………………….58

 

2-2-3 شدت رقابت ……………………………………………………………………………………………………..62

 

2-2-3-1 استفاده از نقاط مرجع استراتژیک در انتخاب استراتژی……………………………..63

 

2-2-3-2 کانون توجه یا جهت­گیری مدیریت………………………………………………………..64

 

2-2-3-3 تمایل به کنترل روی عملیات بین­المللی………………………………………………….65

 

2-2-3-4 انواع استراتژی رقابتی…………………………………………………………………………..66

 

2-2-4 دسترسی به منابع مالی………………………………………………………………………………………….67

 

2-2-4-1 منابع داخلی تامین مالی………………………………………………………………………..68

 

2-2-4-2 منابع تامین مالی از طریق بدهی و قرض…………………………………………………69

 

2-2-4-3 منابع تامین مالی از طریق سرمایه و سهام………………………………………………..70

 

2-2-5  عملکرد محصول جدید صادراتی …………………………………………………………………………71

 

2-2-5-1 محرک­ها و برانگیزاننده­های صادرات………………………………………………………72

 

2-2-5-2 موانع، مشکلات و محدودیت­های صادرات……………………………………………..73

 

2-2-5-3 متغیرهای مربوط به عملکرد صادراتی……………………………………………………..74

 

2-2-5-3-1 متغیرهای مربوط به محیط ……………………………………………………75

 

2-2-5-3-2 متغیرهای مربوط به شرکت……………………………………………………76

 

2-2-5-4 مدل های مربوط به عملکرد صادراتی……………………………………………………..76

 

2-2-5-5 مدل تجدید نظر شده ترکیبی از عوامل مؤثر بر عملکرد صادرات………………..77

 

2-2-5-6 ارائه چارچوب جامع بسترسازی توسعه صادرات……………………………………..77

 

2-2-5-7 قابلیت­های رقابتی بنگاه های کوچک و متوسط صادراتی…………………………..78

 

2-2-5-7-1 عوامل درون­ سازمانی……………………………………………………………78

 

2-2-5-7-2 عوامل برون سازمانی……………………………………………………………79

 

2-3 پیشینه­ی پژوهش­های انجام شده…………………………………………………………………………………………..80

 

2-3-1 پژوهش­های انجام شده در داخل……………………………………………………………………………80

 

2-3-2 پژوهش­های انجام شده در خارج از کشور………………………………………………………………81

 

 

 

 

 

فصل سوم: روش شناسی پژوهش

 

 

3-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………83

 

3-2 روش پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………..83

 

3-3 متغیرهای پژوهش………………………………………………………………………………………………………………..83

 

3-4 جامعه آماری……………………………………………………………………………………………………………………….84

 

3-5 حجم نمونه و روش نمونه­گیری…………………………………………………………………………………………….85

 

3-6 روش گردآوری داده­ها………………………………………………………………………………………………………….86

 

3-7 ابزار پژوهش(پرسشنامه)……………………………………………………………………………………………………….87

 

3-7-1 نحوه­ی امتیازبندی پرسشنامه………………………………………………………………………………….88

 

3-7-1 روایی…………………………………………………………………………………………………………………88

 

3-7-1 پایایی…………………………………………………………………………………………………………………88

 

3-8 روش تجزیه و تحلیل داده­ها………………………………………………………………………………………………….89

 

3-8-1 آزمون­های برازندگی مدل کلی………………………………………………………………………………90

 

3-8-2 شاخص­های مطلق……………………………………………………………………………………………….91

 

3-8-3 شاخص­های نسبی……………………………………………………………………………………………….92

 

3-8-4 شاخص­های تعدیل یافته………………………………………………………………………………………92

 

 

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده­ها

 

4-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………94

 

4-2 آمار توصیفی……………………………………………………………………………………………………………………….95

 

4-2-1 توصیف ویژگی­های جمعیت شناختی…………………………………………………………………….96

 

4-2-1-1 توصیف ویژگی­های جنسیت…………………………………………………………………96

 

4-2-1-2 توصیف ویژگی­های سن……………………………………………………………………….97

 

4-2-1-3 توصیف ویژگی­های تحصیلات……………………………………………………………..98

 

4-2-1-4 توصیف ویژگی­های سابقه کار……………………………………………………………….99

 

4-2-2 آمار توصیفی متغیرهای تحقیق…………………………………………………………………………….100

 

4-3 آمار استنباطی…………………………………………………………………………………………………………………….101

 

4-3-1 بررسی نرمال بودن داده­ها……………………………………………………………………………………102

 

4-3-2 محاسبه همبستگی بین متغیرهای تحقیق………………………………………………………………..104

 

4-3-3 آزمون فرضیات تی استیودنت……………………………………………………………………………..106

 

4-3-4 آزمون فریدمن برای رتبه بندی متغیرها…………………………………………………………………110

 

4-3-5 مدل یابی معادلات ساختاری و آزمون فرضیه های تحقیق……………………………………….115

 

4-3-5-1 تحلیل عاملی تائیدی…………………………………………………………………………..116

 

4-3-5-1-1 تحلیل عاملی تائیدی رفتار کارآفرینانه صادراتی……………………..117

 

4-3-5-1-2 تحلیل عاملی تائیدی شدت رقابت……………………………………….118

 

4-3-5-1-3 تحلیل عاملی تائیدی دسترسی به منابع مالی…………………………..119

 

4-3-5-1-4 تحلیل عاملی تائیدی رفتار بازارمحور صادراتی………………………120

 

4-3-5-1-5 تحلیل عاملی تائیدی عملکرد محصول جدید صادراتی…………..121

 

4-3-5-1-6  مدل ساختاری پژوهش……………………………………………………..122

 

 

 

فصل پنجم: نتیجه­گیری و پیشنهادها

 

5-1 مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………….126

 

5-2  نتیجه­گیری حاصل از فرضیه­های پژوهش…………………………………………………………………………….126

 

5-3 پیشنهادهای اجرایی(حاصل از پژوهش)………………………………………………………………………………..128

 

5-4 پیشنهادهایی برای پژوهش­های آتی………………………………………………………………………………………129

 

5-4 موانع پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………130

 

منابع و مأخذ…………………………………………………………………………………………………………………………….131

 

پیوست اول: پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………………….139

 

پیوست دوم: خروجی آموس………………………………………………………………………………………………………144

 

چکیده:

 

جهانی شدن بازارها، یکپارچگی اقتصاد جهانی، رقابت شدید، عدم اطمینان، ناپایداری محیط تجارت در سطح جهان الزمات نوینی را برای کشورهایی که علاقه مند به بقا و رقابت در محیط پیچیده و ناپایدار اقتصاد جهانی هستند، پدیدآورده اند، این الزمات، دربرگیرنده مواردی همچون استفاده از ابزارها، تکنولوژی ها و روش های جدید برای انجام فعالیت های تجاری از جمله صادرات است، با توجه به نقش صنایع کوچک و متوسط در توسعه صادرات و این که کارآفرینی یکی از عواملی است که بیشترین تاثیر را بر موفقیت و رشد اقتصادی بنگاه ها، کشورها و دولت ها داشته است. به همین دلیل، تاثیر ابعاد توسعه کارآفرینی بر عملکرد صادرات مورد بررسی قرار گرفته است. این تاثیر می تواند در ابعاد مختلفی همچون نوآوری، رقابت پذیری، توسعه کارآفرینی سازمانی و مهندسی محصول جدید باشد. هدف این پژوهش بررسی نقش گرایش کارآفرینانه شرکت در موفقیت محصول جدید صادراتی تحت سطوح مختلف شدت رقابت و سرمایه مالی می­باشد. تعداد فرضیات مورد آزمون در این پژوهش 4 فرضیه می­باشد. روش این پژوهش از نظر بررسی متغیرها از نوع توصیفی – پیمایشی و از نظرنوع هدف، کاربردی می­باشد. جامعه آماری این پژوهش شرکت های صادراتی استان کرمانشاه می­باشند. روش نمونه­گیری در این پژوهش تصادفی طبقه­ای می­باشد که تعداد 262 نفر به عنوان نمونه برای جمع­آوری داده­ها انتخاب شدند. برای تجزیه تحلیل داده­ها و آزمون فرضیات از روش تحلیل عاملی تأییدی با استفاده از نرم­افزار معادلات ساختاری AMOS  نسخه­ی 22 استفاده شده است. با توجه به نتایج گرایش کارآفرینانه صادراتی و دسترسی به به منابع و سرمایه مالی بر روی عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری داشتند ولی تأثیر شدت رقابت و رفتار بازارمحور صادراتی بر روی عملکرد محصول جدید صادراتی شرکت های صادراتی استان کرمانشاه معنادار نبود.

 

کلمات کلیدی: رفتار کارآفرینانه صادراتی، شدت رقابت، دسترسی به منابع مالی، رفتار بازارمحور صادراتی، عملکرد محصول جدید صادراتی.

 

 1-1 مقدمه:

 

کارآفرینی مقوله ی بسیار مهمی است که بسیاری از کشورها ی توسعه یافته و در حال توسعه توجه جدی به آن مبذول داشته و می دارند. در این میان، یکی از شاخه های اصلی کارآفرینی، کارآفرینی در سازمان است که بدون شک سهم چشم گیری در توفیق و تعالی سازمان ها دارد (کفاشپور، 1387). تغییرات در محصولات و مکانیسم های بازار، اغلب بدین صورت است که سازمان ها دست به بهره برداری از فرصت هایی می زنند که دیگر سازمان ها دنبال نمی کنند و گاه حتی از وجود آن ها مطلع نیستند. در این زمینه، نوآوری نقش راهبری و عمده را ایفا می کند(آنتونیک و هیرسیچ، 2008).

 

منظور از کارآفرینی شرکتی فرآیندی است که از طریق القای فرهنگ کارآفرینانه در یک سازمان، کل شرکت دارای روحیه کارآفرینی می شود و موجب نوآوری در محصول و فراینده­ای می گردد. به عبارت دیگر، کارآفرینی شرکتی به مفهوم تعهد شرکت به ایجاد و معرفی محصولات جدید، فرایندهای تازه و سیستم­های سازمانی نوین است(مقدسی، 1388).

 

کارآفرینی صادراتی، مجموعه فعالیت هایی است که بهره برداری از مزایای رقابتی نوآوری را در یک شرکت صادراتی امکان پذیر کرده و رهیافتی در نهادینه کردن نوآوری در شرکت ها است. در حقیقت، کارآفرینی صادراتی به عنوان دریچه ای به سوی بهره برداری از مزایای رقابتی ماندگار، نوآور ی و پیشگامی برای شرکت های صادراتی قلمداد می شود(ریسال، 2012). از این رو هدف این مطالعه بررسی نقش گرایش کارآفرینانه شرکت در موفقیت محصول جدید صادراتی می باشد که در ادامه این فصل ابتدا بیان مسأله و اهمیت موضوع مطرح شده و سپس اهداف و فرضیات مورد آزمون بررسی می شوند.

 

1-2 بیان مسأله:

 

جهانی شدن بازارها، یکپارچگی اقتصاد جهانی، رقابت شدید، عدم اطمینان، ناپایداری محیط تجارت در سطح جهان الزمات نوینی را برای کشورهایی که علاقه مند به بقا و رقابت در محیط پیچیده و ناپایدار اقتصاد جهانی هستند، پدیدآورده اند، این الزمات، دربرگیرنده مواردی همچون استفاده از ابزارها، تکنولوژی ها و روش های جدید برای انجام فعالیت های تجاری از جمله صادرات است، با توجه به نقش صنایع کوچک و متوسط در توسعه صادرات و این که کارآفرینی یکی از عواملی است که بیشترین تاثیر را بر موفقیت و رشد اقتصادی بنگاه ها، کشورها و دولت ها داشته است(کفاشپور، 1387). به همین دلیل، تاثیر ابعاد توسعه کارآفرینی بر عملکرد صادرات مورد بررسی قرار گرفته است. این تاثیر می تواند در ابعاد مختلفی همچون نوآوری، رقابت پذیری، توسعه کارآفرینی سازمانی و مهندسی محصول جدید باشد(حسینی، 1383).

 

کارآفرینی را میتوان بعنوان گستره ای تعریف کرد که در آن محصولات و یا بازارهای جدید توسعه می یابند و بر همین مبنا، شرکتی را کارآفرین می پندارند که بیش از دیگر شرکت­ها به ایجاد محصولات و یا بازارهای جدید مشغول است. در کارآفرینی شرکتی با بکارگیری ظرفیت های نوآوری در شرکت، نیل به عملکرد بالاتر امکانپذیر می گردد(بلاک و استامپ، 2009). این امر با عرضه محصول جدید، معرفی روش جدید تولید، تشخیص بازارهای جدید، پیدا کردن منابع جدید، بهبود و توسعه کارکردهای محصول موجود و بهبود شرکت و مدیریت امکانپذیر میشود. در ادبیات کارآفرینی از کارآفرینی شرکتی با عنوان های اقدام های خطرآمیز شرکتی و یا کارآفرینی درون سازمانی  نیز یاد می شود(کال و دیگران، 2010). این مفهوم به مجموعه ی فرایندهایی گفته می شود که سازمانها برای دست یابی به هدف هایی مانند سودآوری گسترش نوآوری، نوسازی راهبردی، کسب دانش برای به دست آورد درآمد و ایجاد فضای مناسب برای، موفقیت در سطح بین المللی ظهور کارآفرینی پیگیری می کنند. شرایطی که شکل دهنده ی نگرش و علا قه های مدیران نسبت به فعالیت های کارآفرینانه است، سطح پشتیبانی مدیریت از آن ها و سرنوشت و اقدام های خطرآمیز شرکتی را تعیین می کند(علم بیگی و دیگران، 1388). امروزه بسیاری از شرکت ها نیاز به کارآفرینی شرکتی را درک کرده اند. از این رو مسأله اصلی این پژوهش بررسی نقش گرایش کارآفرینانه شرکت در موفقیت محصول جدید صادراتی شرکت های صادراتی استان کرمانشاه می باشد.

 

1-3 اهمیت پژوهش:

 

در محیط کسب و کار امروز، جایی که چرخه حیات محصولات و خدمات در حال کوتاهتر شدن بوده و منافع آینده نامشخص می باشد، برای شرکت ها، کارآفرین، ریسک پذیری، نوآوری و سلطه جویی در بازار بسیار مهم است(ریسال، 2012). بعلاوه برای تداوم مزیت رقابتی پایدار و ایجاد منافع بیشتر، شرکت ها باید در مقایسه با رقبایشان بهتر پاسخگوی نیازهای بازار بوده و باید قادر باشند تغییرات بازار را به درستی پیش بینی نمایند؛ طوری که بتوانند بهترین ارزش ها را برای مشتریان خود فراهم کنند(بندریان، 1389). با افزایش سریع تحولات جهانی و گذر از جامعه سنتی به جامعه اطلاعاتی، توجه به استراتژی های جدید برای استفاده بهینه از فرصت ها و ارزش های جدید، شرکت ها را بیش از پیش ملزم به تحول نموده است و امروزه گرایش به کارآفرینی، یکی از استراتژی های جدید در شرکت ها محسوب می شود(آنتونیک و هیرسیچ، 2008).

 

کارآفرینی نقش موثری را در عملکرد اقتصادی شرکت ها ایفا می‏نماید. به‏طوری که در اقتصاد رقابتی و مبتنی بر بازار دارای نقش کلیدی است، از این رو تضمین حیات و بقاء شرکت ها نیازمند نوآوری و خلق محصولات و خدمات جدید بوده است. بنابراین با توجه به اهمیت صادرات در فرآیند توسعه دنیای امروزی که در عصر جهانی شدن قرار دارد، ضرورت پرداختن به موضوعات کارآفرینی در امر صادرات به ویژه از جنبه‏های اقتصادی آن احساس می‏شود.

 

1-4 اهداف پژوهش:

 

1-4-1 هدف کلی:

 

بررسی نقش گرایش کارآفرینانه شرکت در موفقیت محصول جدید صادراتی تحت سطوح مختلف شدت رقابت و سرمایه مالی.

 

1-4-2 اهداف ویژه:

 

1- شناخت تأثیر رفتار کارآفرینانه صادراتی بر عملکرد محصول جدید صادراتی.

 

2- شناخت تأثیر رفتار بازار محور صادراتی بر عملکرد محصول جدید صادراتی.

 

3- شناخت تأثیر شدت رقابت بر عملکرد محصول جدید صادراتی.

 

4- شناخت تأثیر دسترسی به منابع مالی بر عملکرد محصول جدید صادراتی.

 

1-5 فرضیات پژوهش:

 

1- رفتار کارآفرینانه صادراتی بر عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری دارد.

 

2- رفتار بازار محور صادراتی بر عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری دارد.

 

3- شدت رقابت بر عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری دارد.

 

4- دسترسی به منابع مالی بر عملکرد محصول جدید صادراتی تأثیر مثبت و معناداری دارد.

 

1-6 قلمرو پژوهش:

 

1-6-1 قلمرو موضوعی

 

بررسی نقش گرایش کارآفرینانه شرکت در موفقیت محصول جدید صادراتی تحت سطوح مختلف شدت رقابت و سرمایه مالی

 

1-6-2 قلمرو زمانی انجام پژوهش

 

از نظر زمانی، دوره­ی زمانی در این پژوهش سال 1394 می­باشد.

 

1-6-3 قلمرو مکانی پژوهش

 

این پژوهش بر روی شرکت های صادراتی استان کرمانشاه انجام گرفته است.

 

 

 

• تعاریف مفهومی:

 

الف: رفتار کارآفرینانه صادراتی:

 

گرایش به کارآفرینی توصیف می‌کند که چطور ورود به بازارهای جدید و ارائه محصولات جدید می‌تواند تداوم داشته باشد(بندریان، 1389).

 

ب: شدت رقابت:

 

شدت رقابت صنعت، رابطه رقابتی بین شرکت­های کوچک، متوسط و بزرگ را نشان می­دهد(کفاشپور، 1387).

 

پ: دسترسی به منابع مالی:

 

منظور از دسترس مالی شرکت ها میزان قابلیت های و روش های موجود در درون شرکت و محیط شرکت است که شرکت را قادر می سازد در مواقع لزوم از منابع مالی استفاده کند و در دسترس باشد(ناتانایل و دیگران، 2012).

 

ت: رفتار بازارمحور صادراتی:

 

مفهوم رفتار بازار محور سه ترکیب رفتاری را تشکیل می­دهد: 1- تولید هوشمندانه، 2-توزیع هوشمندانه­ی اطلاعات، 3- پاسخگویی هوشمندانه(حسینی، 1383).

 

ث: عملکرد صادراتی:

 

عملکرد صادراتی به معنای سنجش عملکرد محصول بر اساس میزان رسیدن به اهداف بلندمدت صادراتی خود از قبیل افزایش تعداد بازارهای صادراتی و افزایش سهم بازار است تا تنها بازگشت سرمایه(دهقان، 1384).

 

 

 

1-8-2 تعاریف عملیاتی:

 

الف: گرایش به کارآفرینی صادراتی:

 

– به طور معمول، شرکت ما نسبت به رقبا، هر سال یک خدمت یا محصول جدید را به بازار صادراتی عرضه می کند.

 

– نسبت به رقبای اصلی صادراتی، خدمات یا محصولاتی را که شرکت ما به بازار صادراتی عرضه می کند خلاقانه و مبتکرانه هستند.

 

– استراتژی های شرکت ما بر مبنای تمایل شدید شرکت به ریسک پذیری طراحی و تنظیم می شوند.

 

– – بکارگیری آخرین نوآوری تکنولوژیکی در توسعه محصول جدید در بخش صادرات شرکت ما به خوبی رعایت می شود(منبع: ناتانائیل و دیگران ، 2012).

 

ب: رفتار بازار محور:

 

– ما اطلاعات زیادی راجع به روندهایی نظیر(مقررات، تکنولوژی، اقتصاد) در بازارهای صادراتی­مان جمع­آوری می­کنیم.

 

– ما به صورت دوره­ای اثرات تغییرات در محیط صادراتی­مان را بررسی می­کنیم.

 

– ما اطلاعات زیادی به منظور درک نیروهای اثرگذار بر نیازها و ترجیحات مشتریان خارجی­مان، جمع­آوری می­کنیم.

 

– اطلاعات خیلی زیاد راجع به رقیبان صادراتی­مان، قبل رسیدن به تصمیم­گیرندگان، کنار گذاشته می­شود(منبع: ناتانائیل و دیگران، 2012).