افسردگی و اضطراب به علت دارا بودن علایم بدنی، در بسیاری از موارد ممکن است با بیماری‌های جسمی اشتباه شوند.پیدایش افسردگی و اضطراب در بیماری‌های جسمی امری طبیعی است. واکنش‌های مزبور،پس از رفع مشکل یا رفع نگرانی برطرف می‌شوند. اما اگر به هر علت، حالات مزبور بیش از حد انتظار شدید و یا دوام پیدا کنند، آزاردهنده می‌شوند و در این صورت، مرضی به حساب می‌آیند.عوامل شایعی که در بیماران جسمی سبب به وجود آمدن افسردگی و اضطراب می‌شوند عبارت‌اند از:

1- طولانی شدن مدت درمان

2- درمآن های سخت و طاقت‌فرسا

3- پیدایش مشکلات اقتصادی و برخوردار نبودن از حمایت‌های اجتماعی

4- پیدایش مشکلات خانوادگی

5- تغییرات زیست‌شناختی بدن بر اثر بیماری

6- عوارض جانبی بعضی از داروها و شیوه‌های درمان

احتمال بروز افسردگی در برخی از بیماری‌های جسمی بیش از سایر بیماری‌هاست. بیماری‌های عفونی، هپاتیت‌های ویروسی وایدز. بیماری‌های عصبی، مانند پارکینسون، آلزایمر، بیماری‌های قلب و عروق، بیماری‌های متابولیک، بیماری‌های غدد داخلی، (نوربالا،1378).

2-7- افسردگی و وضعیت اجتماعی

برخی از روان شناسان معتقدند که وقایع زندگی نقش اصلی را در افسردگی ایفا می کند.اما برخی دیگرنقش وقایع زندگی را در افسردگی محدود می دانند.بررسی ها،حاکی از آن است که در پیدایش افسردگی،ازدست دادن یکی ازوالدین پیش از 11سالگی نقش دارد.عامل دیگر بیکاری است،این افراد سه برابر بیش از کسانی که کار می کنند احتمال دارد علایم یک دوره افسردگی اساسی را گزارش کنند ( سادوک،   سادوک،2003).

بین طبقات اجتماعی،تفاوت زیادی در افسردگی دیده نمی شود. برخلاف اسکیزوفرنی،که در بین طبقه متوسط و بالا کمتر شایع است،افسردگی همه گیر است.با این حال ممکن است افسردگی مطابق با طبقه اجتماعی بیمارجلوه های متفاوتی داشته باشد.

2-8- سیمای بالینی افسردگی در بیماران

بیماران افسرده، اگر افسردگی آنان شدت نداشته باشد ابتدا از خلق افسرده‌ خود شکایت نمی‌کنند.بین خلق افسرده بیمار گونه و خلق افسرده‌ فرد سالم اما غمگین، شباهت‌های ظاهری فراوانی وجود دارد.
بی نشاطی،که در این حال ممکن است بیمار اندوهگین نباشد اما احساس شادی نیز نداشته باشد.درحال طبیعی نوع علایق،و میزان علاقمندی افراد متفاوت است.در بیماری نیز،علاقه مندی نسبت به برخی امور کاهش می یابد وگاهی،تمام زندگی را در بر می گیرد.

برای ارزیابی این علامت، باید از نوع علایق و سرگرمی‌های قبلی بیمار اطلاح حاصل کرد و آن ها را با وضع کنونی مقایسه نمود(داویديان،1388).

2-9- صرع

بیماری صرع یکی از شایع ترین بیماری های مغز و اعصاب در ایران و جهان است و تخمین زده می شود نزدیک به یک میلیون نفر مبتلا به صرع در کشور ما وجود دارد. با توجه به آسیب شناسی روانی، مشکلات روان پزشکی در آن شیوع بالایی نسبت به جمعیت عمومی دارد و یک اعتقاد مشترک بین محققین وجود دارد که صرع خطر مشکلات روان پزشکی را زیادتر می کند و در مطالعات مختلف که در سطح جهان انجام شده شیوع بالای اختلالات عمده روان پزشکی به خصوص افسردگی گزارش شده است. در یک مطالعه موردی میزان این اختلال 80-19 درصد ذکر شده است (وینکلز، 2005). در مطالعات دیگر شیوع افسردگی 75-11 درصد، اختلالات روانی12-2 درصد و اختلالات اضطرابی 25-10 درصد گزارش شده است(گرابوسکا[1]، 2004). لذا در اين بخش مباحثي در زمينه صرع ارائه مي شود و در بخش بعد در زمينه ارتباط بين صرع و افسردگي مباحثي ارائه مي شود.

2-10- تعریف صرع

صرع شایع ترین بیماری نورولوژیک در جمعیت عمومی است و تقریباً یک درصد مردم دچار این بیماری هستند (وینکلزوهمکاران[2]، 2005).

صرع نوعی بیماری است که شخص مبتلا به آن مستعد حملات تکراری ناشی ازصرع می باشد وبنا براین تشخیص، بیماری صرع عبارت است از، سنجش احتمال بروز حملات بیماری.ازطرف دیگر،اگرفردی به دلیل آسیب در بخشی از مغز چندین بار دچارحمله شود ،احتمال بروز حمله بعدی وی بسیار بالا است ومطابق با تشخیص پزشکی به صرع مبتلا می باشد.اغلب پزشکان بیماری فردی راکه دریک سال دو بار دچارصرع شده باشد،صرع تشخیص می دهند .زیرا دراین وضعیت احتمال بروز حمله سوم بیش از80 درصداست(تورتا و كلر[3]، 1999).

مشکل تشخیص در افرادی دیده می شود که فقط یک حمله صرعی داشته اند و در این موارد پزشک به کمک آزمایش های مختلف و با استفاده ازمعلومات مربوط به نوع حمله و دلایل آن احتمال بروز حمله بعدی را ارزیابی می کند.

مشکل  بعدی این است که چنان چه بیماری فردی صرع تشخیص داده شود  چند سال باید بگذرد و او به حمله دچارنشود تا بپذیریم دیگر به صرع دچارنمی شود ؟ متاسفانه پاسخ این سؤال آسان نیست اما به طورقطع، حملات افراد مبتلا به صرع سرانجام پایان می یابد.بنابراین نباید آن ها را جزء افراد مبتلا به صرع به حساب بیاوریم.

باید این واقعیت مهم را به خاطر بسپاریم که صرع یک بیماری نیست بلکه علامتی از یک بیماری به حساب می آید.علامت بیماری چیزی است که بیمار آن را بروز می دهد.در مورد صرع نیز همین گونه است که باید صرع را به عنوان نشانه ای از اختلالات مغزی مورد توجه قرار داد. طیف وسیعی ازبیماری های مغزی ممکن است باعث بروزصرع شوند(ماریو و مندز، 2005)

[1]. Grobowska

[2]. Winkels,J,Kuky,R&Van,Dycky

[3]. Torta,R&Keller,R

انواع زیادی از حملات وغش وجود دارد که ازمغز نشات می گیرند.مغز درشکل دهی به احساسات افکار، حافظه ، کنترل حرکات ودرک رویداد های مهم نقش دارد.مغز دارای دو نیمه است که در وسط به هم متصل می باشند نیمه راست ،کنترل سمت چپ بدن و نیمه چپ، کنترل سمت راست بدن را به عهده دارد. در اغلب ما نیمه چپ، غالب است. به عبارت دیگر این نیمه کنترل نحوه شکل دهی زبان و فهم آن را به عهده دارد.هر نیمه نیز به چهارلب ، تقسیم شده است.آسیب یک بخش از مغز باعث از بین رفتن عملکرد آن بخش می شود (تورتا و كلر 1999).

2-12-انواع حمله های  صرع

حمله های  موضعی ساده: این نوع حملات به یک بخش کوچک مغز محدود می شود که طی آن هرگز هوشیاری از بین نمی رود.این حملات بسته به این که ازکجا شروع شده باشند به حملات لب گیجگاهی حملات لب پیشانی ،حملات لب آهیانه ای و حملات لب پس سری تقسیم می شوند.

درحملات لب گیجگاهی ممکن است بیمار احساس ترس شدید ،یادآوری خاطرات،آشنا پنداری واحساس بو یا مزه های بسیار نامطبوع داشته باشد.همه ما ممکن است برخی ازاین احساس ها را گاهی تجربه کرده باشیم والبته آن ها معمولاً حمله به حساب نمی آیند .و فرق عمده این است که، درصرع این وقایع به طور منظم و بی دلیل روی می دهد(ميلاني فر،1389).

در حملات لب پیشانی ممکن است تکان شدید و غیرقابل کنترل  بدن وجود باشد و ممکن است چشم به یک سمت برگردد.در حملات لب آهیانه ای ،احساس مورمور شدن دربخش پایین یک طرف بدن وجود دارد.درحملات لب پس سری، ممکن است بیمار درنیمه ای ازدید خود نورهای برق زننده ای را احساس کند. معمولاً این حمله چند ثانیه ای طول می کشد(کرستین و کرستین[1]، 2005).

حمله های  موضعی مرکب:  این حملات درواقع مرحله بعدی حملات موضعی ساده می باشد. این حمله، بخش وسیع تری از مغز را دربرمی گیرد و تا جایی در مغز انتشار می یابد که بیمار هوشیاری خود را از محیط از دست می دهد.سرعت انتشار حمله ممکن است تا حدی شدید باشد که بیمار حمله موضعی ساده را احساس نکند، یا آن قدرکند باشد که بیمار، احساس آشنا پنداری، بو ومزه نامطبوع داشته باشد( وینکلز وهمکاران، 2005).

حمله های عمومی ثانویه: این حملات دراثر انتشارحمله درد و نیم کره مغز به وجود می آیند. انتشارممکن است آن قدر آهسته باشد که به بیمارهشداربدهد ویا آن قدر سریع انجام شود که بیمار بدون هیچ پیش درآمدی هوشیاری خود را ازدست بدهد، به این نوع انتشار «انتشارثانویه»می گویند. وحمله، شکل حمله عمومی تونیک کلونیک رابه خود می گیرد.دراین حمله بدن سفت می شود (فازتونیک) و فریاد جیغ مانند
می کشد.پس از آن که روی زمین افتاد ، ممکن است کبود شود ودست وپا به نحوی هماهنگ منقبض شود(فاز کلونیک).

این حمله معمولاً چند دقیقه ای طول می کشد و پس از آن بیمار اغلب گیج شده و به خواب
می رود.پیامد بعدی (فاز پس از ضربه) ساعت ها به طول می انجامد.این حمله که قبلاً آن را گرندمال
می نامیدند، به حمله«تونیک- کلونیک »معروف است و گاهی آن را تشنج می دانند.

حمله خاموش: قبلاً به این حمله «پتی مال »می گفتند .این حملات درکودکان معمولاً به شکل حالت ماتی (مدت کوتاهی ) دیده می شود.فقط چند ثانیه ای به طول می انجامد و ممکن است با کم توجهی وفقدان تمرکز حواس اشتباه شود .کودک مبتلابه صرع خاموش ممکن است درطول روز بارها این حالت را داشته باشد واغلب نه کودک ونه مشاهده کننده ازاین حملات مطلع نمی شوند (گلیام[2]، 2005).

2-13- تاریخچه بیماری صرع

صرع یک واژه یونانی به معنای افتادن است و در قدیم اعتقادات خرافی و مفاهیم مذهبی در رابطه با این بیماری وجود داشته است و مردم تصور می کردند فرد مصروع توسط خدایان یا شیطان به عذاب می رسد (تمپکین[3]، 1971).

بقراط در کتاب خود درسال 400 میلادی، اولین فردی بود که به اعتقادات خرافی راجع به صرع انتقاد کرد و صرع را مثل بیماری های دیگر دارای علت طبیعی و نه خرافی دانست.بسیاری از مشکلات اجتماعی و روان شناختی افراد مصروع ریشه در مفاهیم خرافی دارد و هنوز در بعضی از فرهنگ ها وجود دارد.در قرن نوزدهم امیل کراپلین اظهار داشت بیماران مصروع در معرض تغییرات شخصیتی قرار دارند و صرع یک زمینه ساز اختلال روانی است (ماریو و مندز، 2005).

یک متخصص مغز و اعصاب به نام هولینگ جکسون[4] اولین مفهوم مشخص از تشنج را ارائه داد معاصر باوی، گوور، جزئیات بیشتری از انواع علایم بالینی صرع و نیز افتراق بین تشنج صرعی و غیر صرعی را ارائه کرد. در سال 1930 با معرفی داروی فنوباربیتال و استفاده از الکتروآنسفالوگرام توسط هانس برگر[5] پیشرفت کرد. محققان را به این اعتقاد رسیدند که اختلالات روانی در صرع با نواحی خاصی در مغز ارتباط دارد (وینکلز، 2005).

2-14- سبب شناسي  صرع

صرع یک نشانگان شایع است و معمولاً شروع زودرس دارد. شیوع طول عمر آن 10-4 نفر در 1000 نفر جمعیت عمومی می باشد و شیوع سالانه آن حدود 5 درصد است. شیوع کلی تشنج در اولین سال زندگی بالاو بعد از آن شیوع کاهش می یابد. بیش از 75 درصد موارد اولین تشنج قبل از 18 سالگی است (تمپکین، 1971).

در بین افراد بالغ شایع ترین تشنج از نوع تونیک کلونیک و تشنج موضعی پیچیده می باشد.طبقه بندی بین المللی، صرع را به دو گروه موضعی و منتشر تقسیم کرده است.نوع منتشر با درگیری دو نیم کره به طور گسترده و به طور اولیه می باشد اما نوع موضعی از یک نطقه شروع می تواند به طور ثانویه به تمام نواحی منتشر گردد (ماریو  مندز، 2005).

انواع موضعی شامل: 1- تشنج موضعی ساده،2- تشنج موضعی پیچیده می باشد.تشنج به صورت انواع علایم حرکتی، حسی، اتونوم، روانی یا علایم مخلوط در یک زمینه دیده می شود. در تشنج موضعی پیچیده علایم پیچیده مثل تغییر در هوشیاری یا علایم روانی و فعالیت های خودکار مشاهده می گردد (تورتا و كلر، 1999).

^1.Christian,Prueter&Christian,Norra

[2] Gilliam

[3] Tempkin

[4] Hughling jackson

[5] Huns berger

(هرمان و جونز،2005[1])، عوامل خطرساز جدی در ایجاد اختلالات روان پزشکی در صرع را به سه گروه عمده تقسیم کرده اند:

1- عوامل مربوط به مغز

2- عوامل غیر مرتبط با مغز

3- عوامل مربوط به درمان

عوامل مربوط به مغز، شامل اختلال عملکرد سیستم لیمبیک، تورمورها، نوع تشنج، تغییرات عصب رسانه ای و تغییرات بیوشیمیایی، مکان کانون صرع در مغز است.کاهش اختلال عملکرد مغز به عنوان سبب شناسی مشکلات روان پزشکی توسط مطالعه( پرینی[2]،1996 )تایید می شود. در این مطالعه میزان شیوع بارز بیشتر اختلالات روان پزشکی در صرع 80 درصد گزارش شده است.

عوامل مرتبط با مغز، بیشترین توضیح در پیدایش علایم جنون و عوامل غیر مرتبط با مغز، بیشترین ارتباط را در مورد اختلالات خلقی نشان می دهد.

عوامل غیر مرتبط بامغز شامل، مشکلات اقتصادی،اجتماعی، مثل انگ اجتماعی، از دست دادن حس خودمختاری و مزمن بودن بیماری است.

عوامل مرتبط با درمان شامل، تغییرات آسیب شناسی در سیستم عصبی مرکزی و تغییر در متابولیسم منوآمین ها، کمبود فولات بر اثر داروهای ضد تشنج می باشد.

نوع صرع در ایجاد اختلالات روان پزشکی نیز اهمیت دارد. مثلا جنون اولیه و اختلالات شخصیت در صرع موضعی پیچیده 3-2 برابر شایع تر از صرع تونیک کلونیک منتشر می باشد (ماریو و مندز، 2005).

شدت و مزمن بودن بیماری صرع نیز در ایجاد اختلالات روان پزشکی نقش دارد (گایتاتز، 2004). منظور از مزمن بودن اثر فیزیولوژیک طولانی صرع ا ست.درمطالعه ای شیوع اختلالات روان پزشکی در 8 بیماری طبی مزمن شامل دیابت، بیماری قلبی، فشار خون بالا، ارتریت، معلولیت فیزیکی و سرطان، انجام شد و نتایج با گروه کنترل (بدون هیچ بیماری جسمی) مقایسه شد.

شیوع و طول عمر اختلالات روان پزشکی در بیماران طبی مزمن، بالاتر از گروه کنترل بود.و این
یافته ها دلالت بر وجود بیماری مزمن همراه با افزایش خطر اختلالات روان پزشکی دارد(وینکلز، 2005).

2-16- علل ایجاد صرع

صرع علامت یک بیماری است نه خود بیماری .علل زیادی مانند عفونت، تومورها ،صدمات مغزی به هنگام تولد و بیماری های ارثی وجود دارندکه باعث بروز صرع می شوند .گاهی صرع سال های زیادی پس از این که ضربه وارد شده است ،خود رانشان می دهد.و این غیرعادی نیست که افرادی درکودکی دچارصدمه مغزی شده باشند و درسن 20سالگی علائم صرع را بروز دهند.

برای صرع تعداد زیادی ازبیماران هیچ گونه عامل شناخته شده ای کشف نشده است .درصرع عمومی احتمالاً عوامل ژنتیکی نقش دارد وبرخی ازصرع ها ارثی هستند اما دراغلب موارد این گونه نیست. به جز چند بیماری ارثی ژنتیکی که ممکن است علتی برای صرع باشند ،خطر سرایت صرع ازوالدین به فرزندان واقعاً پایین است(كانر[3]،2005).

2-17- اختلال افسردگی با صرع

اختلالات افسردگی،شایع ترین اختلالات همراه با صرع می باشد (سیتر[4] و همکاران،2005). شیوع اختلالات در مطالعات و متون مختلف بسته به روش مطالعه و انتخاب سیستم طبقه بندی و گروه انتخاب شده متفاوت است و از حدود 75-11 درصد گزارش شده است (گرامبوسکا، 2004). (کرستین وکرستین،2005 )گزارش کردند افسردگی در صرع شایع تر و شدیدتر از سایر اختلالات نورولوژیک یا بیماری های مزمن
می باشد.افسردگی هم چنین تشخیص عمده در بیماران مصروع بستری در بخش های روان پزشکی می باشد. 2-17-1-  افسردگی قبل ازحمله تشنج :

علایم خلقی به طور شایعی قبل از تشنج ظاهر می شود و به صورت خلق افسرده مضطرب یا گاهی ملال، می باشد. و ساعت ها تا روزها طول می کشد و اغلب با وقوع تشنج تمام می شود و گاهی هم ممکن است مدتی بعد از تشنج ادامه یابد. مشخص نیست آیا این علایم افسردگی قبل از حمله تشنج، قسمتی از علایم بالینی تشنج یا یک روند شامل کاهش آستانه تشنج می باشد(کرستین و کرستین، 2005).

2-17-2 افسردگی حین حمله ای:

علایم افسردگی ممکن است قسمتی از خود تشنج باشد. اگر چه اضطراب شایع ترین علامت عاطفی تشنج می باشد اما در یک مطالعه علایم افسردگی در 10 درصد از 2000 بیمار با تشنج موضعی ساده مشاهده شده است.این شکل از افسردگی شروع ناگهانی دارد و ارتباطی با محرک های خارجی ندارد در بعضی از بیماران خودکشی تکانشی در طول دوره تشنج مشاهده می شود (کرستین و کرستین، 2005).

[1] Hermann & Jons

[2] perini

[3] . Kanner

[4] .Seth,A,Mensah,Janin,M,Beavis,Ajay,K,Thaper&Mike Kerr

این نوع افسردگی در بعضی از متون توصیف شده است اما شیوع آن مشخص نمی باشد. در یک مطالعه،متوسط مدت افسردگی را 37 ساعت در 56 بیمار با تشنج موضعی ساده ذکر شده است
( بلومر[1]،1995) این تئوری را مطرح کرد که این افسردگی پیامد مکانیسم های مهاری مسئول خاتمه تشنج می باشد. تشنج هایی که مدت آن ها کمتر از یک ماه باشد به طور بارزی با این افسردگی ارتباط دارد.

2-17-4- افسردگی بین حمله ای:

این نوع افسردگی شایع ترین نوع افسردگی در بیماران مصروع است و بیشتر مطالعات نیز در جهت تشخیص و ارزیابی این نوع  افسردگی انجام شده است. نمای بالینی به صورت افسردگی اساسی دیس تایمی می باشد. شیوع دقیق نامعلوم است اما در متون بین 70-20 درصد تخمین زده شده است (کرستین وکرستین،2005).

2-18- تأثیر اختلال افسردگی بر روی زندگی افراد مصروع

حدود پنج بررسی درباره­ بیماران مبتلا به صرع مقاوم به دارو، نشان دهنده­ این موضوع است که افسردگی قدرت مندترین عامل زمینه­ساز برای هر دوره­ مرتبط با کیفیت مبتنی بر سلامت زندگی، حتی پس از کنترل حملات، شدت­ آن ها و دیگر متغیرهای روان­شناختی در آن ها می­باشد.

علاوه بر آن، افرادی که افسردگی آن ها مورد درمان قرار نگرفته،به طورمعناداری منابع سلامتی بیشتری را در همه گونه­ های موجود مورد استفاده قرار داده­اند، فارغ از این که حملات­شان از چه نوع و زمان سپری شده از آخرین حمله­شان چقدر بوده باشد.هم چنین، افراد مبتلا به افسردگی اندک،متوسط وحاد به ترتیب،2-4 برابر بیشتر از افراد غیرافسرده به جلسات درمانی رفته­اند(کرستین وکرستین،2005).

2-19- آسیب شناسی:

تا به حال یک مدل واحد برای توضیح یا علت اختلالات افسردگی در صرع عنوان نشده است (کرستین وکرستین،2005).شواهد نشان می دهد شیوع افسردگی در صرع لوب گیجگاهی و صرع کانونی پیچیده بیش از دیگر انواع صرع است. مطالعات تصویری از مغز ارتباط بین وجود اختلالات مغزی را با افزایش شدت افسردگی نشان می دهد(گلیام[2]، 2005).

تغییرات عصب رسانه ای در صرع به عنوان یک عامل خطر در آسیب شناسی افسردگی در نظر گرفته شده است.به ویژه از نقش کمبود نوراپی نفرین، سروتونین ودوپامین در افسردگی بحث شده است (کرستین، کرستین، 2005).

ارتباط منشا صرع به عنوان یک عامل آسیب زا،در ایجاد افسردگی جای بحث دارد. روان پزشکان معتقدند که کانون سمت چپ نیم کره مغز یک عامل زمینه ساز در ایجاد افسردگی بین حمله ای است.در بیماران با صرع کانونی پیچیده،به همراه افسردگی، کاهش خون رسانی و کاهش متابولیسم گلوکزدر نیم کره چپ در مقایسه با نیم کره راست دیده شده است.(کرستین و کرستین، 2005).

عوامل روانی اجتماعی نقش بارزی در ایجاد علایم افسردگی دارند.از این عوامل می توان میزان بیکاری بالا،  از دست دادن حس خودمختاری مثل محدودیت رانندگی، محدودیت شغلی، مشکلات خانوادگی و مشکلات زناشویی یا خود بیماری در افراد مصروع نام برد (کرستین و کرستین، 2005).

عوامل ارثی هم ممکن است در سبب شناسی نقش داشته باشند. یک تحقیق در کشور انگلیس ثابت کرده است که نیمی از همه بیماران مصروع به همراه افسردگی سابقه فامیلی اختلالات خلقی را دارند.

مصرف داروهای ضد تشنج همراه با عوارض منفی می باشدو ممکن است علایم افسردگی ایجاد کند.خطر افسردگی در تجویز ضد تشنج های جدیدتر مثل، تیاگابین[3]، فلبامات[4] افرایش می یابد (کرستین و کرستین، 2005). افسردگی در صرع در مقایسه با جمعیت ناتوان دو بار شایع تر است که دلالت می کند افسردگی در صرع بیش از یک واکنش روانی یک ناتوانی است (ماریو و مندز، 2005).

2-20- خودکشی در صرع

میزان خودکشی موفق در صرع 5-4 برابر بیشتر از افراد غیرمصروع است (ماریو و مندز، 2005). و میزان آن در صرع موضع پیچیده  با منشا لوب گیجگاهی تا 25 برابر می رسد (مازان[5] و همکاران، 2004).بیشتر رفتارهای خودکشی در این افراد نتیجه مستقیم واکنشی به استرس های روانی اجتماعی بیماری صرع
نمی باشد و احتمالاً این رفتارها در ارتباط با رفتارهای شخصیت مرزی است.در مطالعه دیگر میزان بالای خودکشی در این افراد به اختلالات خلقی نسبت داده شده است(ماریو ومندز،2005).

[1] Blumer

[2] Gilliam

[3]. Taigabine

[4]. Felbamate

[5]. Mazzan,Orsueei,F,De Risio,S&Briap,Mazza,S

یکی از ابزارهای اندازه گیری مقدار و شدت افسردگی، پرسش نامه افسردگی بک است که استفاده آن بین روان شناسان و روان پزشکان در سراسر دنیا رایج است.این مقیاس بر پایه یافته های بالینی تهیه شده وهیچ نظریه سبب شناختی را برای افسردگی در نظر نگرفته است. این پرسش نامه اولین بار در سال 1961 معرفی شد( شورکی،1379).

این آزمون 6 مورد از 9 ملاک DSM-IV در زمینه افسردگی اساسی را در بر می گیرد. همبستگی این آزمون با مقیاس درجه بندی روان پزشکی هامیلتون73درصد، مقیاس خود سنجی افسردگی زونگ 76درصد ومقایس افسردگی  MMPI-D 76درصد است(دانش منفرد،1380).

پرسش نامه افسردگی بک شامل 21 ماده با نشانه های مختلف،که شدت علایم افسردگی را در زمینه عاطفی، شناختی و جسمانی ارزیابی می کند.برای هر یک از ماده ها 4 گزینه وجود دارد که دامنه درجه بندی آن از صفر( عدم وجود) تا 3 ( شدید) است. بنابراین نمرات کلی، محدوده ای بین صفر تا 63 را در بر می گیرد. نقطه برش در تحقیقات بنا بر نوع تحقیق متفاوت بوده و دراین تحقیق از نقطه برش 10 استفاده شده است که در آن نمرات 0-9 عدم افسردگی، 10-15 افسردگی خفیف، 16-19فسردگی خفیف- متوسط، 20-29 افسردگی متوسط- شدید، و 30 به بالا افسردگی شدید را نشان می دهند.این پرسش نامه حاوی سؤالاتی است که برخی از آن ها در خصوص سن، جنس وضعیت تحصیلی و اقتصادی بیماران است. در این پرسش نامه وضعیت اقتصادی خانواده ها در 5 سطح، خیلی خوب، خوب، متوسط، ضعیف و خیلی بد، بر حسب نگرش بیماران دسته بندی شد .بک در سال 1972 گزارش داد که پایایی این پرسش نامه با روش اسپیرمن- براون در حدود 93درصد است.اعتبار باز آزمایی آن بر حسب فاصله دو آزمون و جمعیت تحت مطالعه، از 48 تا 86 درصد بوده است. بررسی اعتبار محتوایی هم زمان و افتراقی، هم چنین تحلیل عاملی نتایج مطلوبی فراهم آورده است( دانش منفرد،1380).

در ایران نیز، (پورشهباز ،1372) آزمون افسردگی بک را در نمونه 116 نفری آزمایش و بررسی کرد. ضریب همبستگی درونی مقیاس 85 درصدبود. پایایی مقیاس با بهره گرفتن از فرمول اسپیرمن- براون  81 درصد بود. هم چنین در تحقیق دیگری از یزدان دوست ، بر روی 375 نفر از افراد عادی جامعه با روش باز آزمایی 4 ماهه صورت داد، پایایی ازمون  49 درصد گزارش شده است(حنا سابزاده،1378).

پرسش نامه افسردگی بک،در حال تبدیل شدن به یک ابزار ارزیابی رایج برای سنجش افسردگی در نوجوانان است. یکی از امتیازات آن این است که به طور گسترده در خصوص بزرگ سالان نیز به کار رفته است. در نتیجه، این امر مقایسة کاربرد آن را بین سنین مختلف تسهیل می کند.

3-4- متغيرها

افسردگی : متغیر وابسته

بیماری صرع : متغیر مستقل

جنسیت، سن، وضعیت تحصیلی ، اقتصادی و شغلی : متغیر کنترل

3-5- روش‌ها و ابزار تجزيه و تحليل داده‏ها

براي تجزيه تحليل آماري از دو سطح آمار توصيفي و استنباطي استفاده مي شود.

الف- توصیفی:

روش هایی که در آمار توصیفی به کار برده شده به سه گروه عمده تقسیم می شود:

1- تهیه و تنظیم جدول توزیع فراوانی و ترسیم نمودار

2- شاخص های مرکزی

3- شاخص های پراکندگی

ب- آمار استنباطی:

روش هاي تجزيه و تحليل اطلاعات اين پژوهش در دو سطح توصيفي و استنباطي صورت خواهد گرفت . در سطح توصيفي با بهره گرفتن از مشخصات آماري مانند فراواني، درصد، ميانگين و انحراف معيار به تجزيه و تحليل اطلاعات پرداخته و در سطح استنباطي متناسب با سطح سنجش داده‌ها و فرضه های اساسي آزمون آماري، از روش‌ آزمون  t گروه مستقل و یک گروهی با بهره گرفتن از نرم افزار spss   استفاده می شود. و در صورت عدم نرمال بودن داده ها از آزمون های، یو مان ویت نی و خی دو استفاده می شود.

^1.Back  Deperssion Inventory