گفتار اول :شناسایی روش………………………………………………………… 76

گفتار دوم: تنظیم پرسشنامه……………………………………………………….. 77

گفتار سوم:سنجش اعتبار…………………………………………………………. 78

گفتارچهارم:نمونه گیری………………………………………………………….. 79

گفتار پنجم: نحوه تکمیل پرسشنامه و استخراج داده ها…………………………….. 84

گفتار ششم: چگونگی تحلیل داده ها……………………………………………… 84

مبحث دوم: ارائه داده های آماری…………………………………………………….. 86

گفتار اول: بررسی علل فردی- روانی……………………………………………… 86

الف: میانگین و توزیع فراوانی مشکلات و بیماری های روانی……………………. 86

ب: میانگین و توزیع  فراوانی بیماری هاومشکلات جسمانی……………………… 88

گفتار دوم:بررسی میزان علل خانوادگی…………………………………………… 89

الف: میانگین و توزیع فراوانی عامل وضعیت اقتصادی نامناسب خانواده………….. 89

ب:میانگین و توزیع فراوانی عامل عدم پایبندی خانواده به مسایل مذهبی…………. 91

ج: میانگین و توزیع فراوانی عامل اعتیاد والدین…………………………………. 92

د: میانگین و توزیع فراوانی عامل بی سوادی والدین……………………………… 94

ه: میانگین و توزیع فراوانی عامل غیبت والدین………………………………….. 95

و: میانگین و توزیع فراوانی عامل تعارض و جدایی والدین………………………. 97

ز: میانگین و توزیع فراوانی روش های تربیتی نامناسب والدین…………………… 99

گفتار سوم: بررسی میزان علل اجتماعی………………………………………….. 101

الف:  بررسی میزان علل درون مدرسه…………………………………………. 101

1- میانگین و توزیع فراوانی عامل رفتار نامناسب  اولیای مدارس……………. 101

2- میانگین و توزیع فراوانی عامل کمبود امکانات در مدارس………………. 103

3- میانگین و توزیع فراوانی  عامل عدم کنترل و نظارت اولیای مدارس……… 104

4- میانگین و توزیع فراوانی عامل دوستان ناباب……………………………. 106

ب:میانگین و توزیع فراوانی عامل سکونت در مکان های نامناسب……………… 107

ج: میانگین و توزیع فراوانی عامل رسانه های جمعی…………………………… 109

د: میانگین و توزیع فراوانی عامل اوقات فراغت بی برنامه………………………. 110

ه: میانگین و توزیع فراوانی عامل مدگرایی…………………………………….. 112

و:میانگین و توزیع فراوانی فاصله زیاد بین مدرسه و محل سکونت……………… 113

ز: مقایسه میانگین علل نابهنجاری در دو ناحیه آموزش و پرورش………………. 115

فصل چهارم: راهکارهای پیشگیری از رفتارهای نابهنجار دانش آموزان………………… 117

مبحث اول: اقدامات پیشگیرانه در بعد فردی – روانی………………………………… 118

گفتار اول: درمان ناهنجاری های روانی………………………………………….. 118

الف: روان درمانی و مشاوره………………………………………………….. 118

ب: دارودرمانی………………………………………………………………. 120

گفتار دوم: تقویت مولفه های کنترل درونی……………………………………… 121

الف: ایمان به خدا……………………………………………………………. 122

ب: عزت نفس………………………………………………………………. 123

ج: خوش بینی……………………………………………………………….. 124

مبحث دوم: اقدامات پیشگیرانه در نهاد های اجتماعی………………………………… 126

گفتار اول: نهاد خانواده…………………………………………………………. 126

الف: اعمال الگوهای تربیتی صحیح…………………………………………… 126

ب: برقراری ارتباط کلامی و عاطفی………………………………………….. 127

ج: برنامه ریزی برای اوقات فراغت…………………………………………… 128

د: آماده سازی برای ازدواج………………………………………………….. 130

گفتار دوم: نهاد آموزش و پرورش………………………………………………. 131

الف: تغییر و اصلاح  روشهای تدریس………………………………………… 131

ب: تربیت و آموزش مربیان شایسته…………………………………………… 132

ج: تشکیل انجمن اولیای و مربیان وشوراهای دانش آموزی……………………. 134

د: بهبود وضعیت امکانات و نظارت در مدارس………………………………… 136

گفتار سوم: نهاد پلیس…………………………………………………………… 137

گفتار چهارم: نهاد صدا و سیما………………………………………………….. 139

نتایج و پیشنهادها…………………………………………………………………….. 143

فهرست منابع………………………………………………………………………… 147

پیوست………………………………………………………………………………. 159

مقدمه

 الف: بیان مسئله

         ناهنجاری ها طیف وسیعی از رفتارهایی را شامل می شود که حتی ممکن است جامعه پذیرای آن باشد؛ اما آن را خلاف هنجارهای اجتماعی می‌شمارد. ناهنجاری‌ها ممکن است منجر به نقض قوانین گردند، در این صورت با توجه به مورد، تخلف یا جرم محسوب می‌شوند. یا ممکن است عرف و اخلاقیات را تحت تأثیر قرار بدهند که در این صورت هرچند جرم و تخلف محسوب نمی‌شوند؛ اما بازهم ناهنجاری به شمار می‌روند. این مسئله در محیط‌های آموزشی و تربیتی مانند آموزش‌وپرورش، دانشگاه‌ها و مدارس از اهمیت بیشتری برخوردار است، زیرا ناهنجاری‌ها در صورت تداوم، محیط را تحت تأثیر قرار داده و افراد بیشتری را جذب می‌نماید. دلیل انتخاب دانش آموزان دوره متوسطه به عنوان جامعه آماری در این پایان نامه، مسائلی است که در دانش آموزان ابتدایی و راهنمایی کمتر مشاهده‌شده و آن‌ها عبارت‌اند از: 1. گرایش دانش آموزان دوره متوسطه به ناهنجاری به دلیل بلوغ و تأثیرپذیری به‌مراتب بیشتر از سنین ابتدایی و راهنمایی.2. دانش آموزان دوره متوسطه در دوره الگوپذیری از جامعه و محیط هستند درحالی‌که دانش آموزان ابتدایی و راهنمایی دوره الگوپذیری از خانواده را پشت سر می‌گذارند.3. درحالی‌که دوره دبستان و راهنمایی، سن پذیرش نصیحت‌ها و راهنمایی‌ها است دوره متوسطه دوره مقاومت در مقابل نصیحت‌ها و راهنمایی‌ها است. باید توجه داشت که میان علت و عامل فرق است؛ چراکه در پی علت، حدوث معلول حتمی است اما باوجود یک عامل نتیجه‌ی واحدی حاصل نمی‌گردد. در این پایان نامه به‌منظور از علل رفتار نابهنجار مجموعه‌ی عواملی است که می‌تواند در بروز رفتار نابهنجار دانش آموزان مؤثر باشد.

بنابراین مسئله اصلی این پژوهش این هست که وجود ناهنجاری‌های که در قشر دختران دانش‌آموز متوسطه رخ می‌دهد بازتاب چه علل و عواملی است؛ این بدان معنا است که هر نوع بزهکاری و ناهنجاری مسبوق به سابقه‌های روانی و اجتماعی است و برای مقابله با آن‌ها نمی‌توان تنها با معلول مبارزه کرد بلکه باید ریشه‌ها و زمینه‌های آن را شناخت.

ب: سؤال‌های اصلی

1- آیا می توان رابطه علی ومعلولی بین علل فردی- روانی ( مشکلات روانی و جسمانی) ،علل خانوادگی ( از هم گسیختگی خانواده، وضعیت اقتصادی نامطلوب خانواده ، عدم پای بندی والدین به مسائل مذهبی و رفتارهای نامناسب والدین )، علل اجتماعی ( عوامل درون مدرسه نظیر رفتارهای نامناسب اولیای مدرسه ،کمبود امکانات و هم نشینی با دوستان ناباب ( ،سکونت در مکان های نامناسب و رسانه ها با رفتار نابهنجار دانش آموزان دختر دوره متوسطه ناحیه 2و4 شهرستان قم برقرار کرد؟

2- چه راهکارهایی برای پیشگیری از رفتارهای نابهنجار دانش آموزان دختر دوره متوسطه ناحیه 2 و 4 آموزش‌وپرورش شهرستان قم پیش‌بینی می‌شود؟

ج: سوال فرعی

1- کدامل عامل بیشترین تاثیر را در بروز رفتارهای نابهنجار دانش آموزان دارد؟

د: فرضیه های تحقیق

    1- به نظر می رسد  مجموع این علل در بروز رفتارهای نابهنجار دانش آموزان تاثیر دارد.

 2- بهره گیری از روشهای مشاوره و رفتار درمانی، آگاهی دادن به دانش آموزان جهت انتخاب دوست، تقویت ایمان، تقویت رابطه والدین با فرزندان، تعامل والدین با اولیای مدارس در پیشگیری از رفتارهای نابهنجار دانش آموزان موثر است.

3- به نظر می رسد روش های تربیتی نامناسب والدین بیشترین تاثیر را در بروز رفتار نابهنجار دانش آموزان دارد.

پایان نامه: بررسی نقش عوامل خانوادگی موثر بر بزهکاری دانش آموزان دبیرستانی یاسوج (لیلا باقرزاده).

پایان نامه: بررسی نقش خانواده، مدرسه وگروه همسالان در بزهکاری دانش آموزان دوره متوسطه شهر مشهد (سیمین ستاره).

پایان نامه: بررسی عوامل اجتماعی موثر بر بزهکاری نوجوانان و جوانان اصفهان (رضا اسماعیلی).