2-2-1 تعریف فناوری اطلاعات… 13
2-2-2 تعریف صنایع کوچک و متوسط در ایران. 13
2-2-3 تاریخچه و سیر تحول فناوری اطلاعات… 2
. 3
2-2-4-1 سیستمهای تولید. 4
2-2-4-2 سیستم بازاریابی و فروش… 5
2-2-4-3 سیستمهای مالی.. 5
2-2-5 راهبردهای بازاریابی و فناوری اطلاعات و ارتباطات… 6
2-2-5-1 راهبردهای به حداقل رساندن هزینه ها 6
2-2-5-2 تولید با مشخصه ها و معینه های برتر. 6
2-2-5-3 بازار بکر و جدید. 7
2-2-6 ارزیابی تکنولوژی اطلاعات: مزایا، هزینه ها و کارآیی.. 7
2-2-7 ارزیابی تکنولوژی اطلاعات: چشم اندازهای مربوط به منافع غیر قابل شمارش و نامحسوس 8
2-2-7-1 ارزیابی فواید نامحسوس… 8
2-2-8 تأثیر فناوری اطلاعات بر اقتصاد و تجارت… 9
2-2-9 مولفه های آمادگی الكترونیكی.. 9
2-2-9-1 دولت… 10
2-2-9-2 زیرساختار. 10
2-2-9-3 شهروندان. 10
2-2-9-4 بنگاه های اقتصادی / شركتها 10
2-2-10 عناصر موثر در آمادگی الكترونیكی.. 11
2-2-10-1 شرایط اقتصادی.. 12
2-2-10-2 شرایط حقوقی.. 12
2-2-10-3 شرایط اجتماعی.. 12
2-2-10-4 شرایط فنی.. 12
2-2-11 اهداف آمادگی الكترونیكی.. 13
2-2-11-1 اهداف اقتصادی.. 13
2-2-11-2 اهداف اجتماعی.. 13
2-2-12 مزایای آمادگی الكترونیكی.. 13
2-2-13 آمادگی الكترونیكی در سطح شركتهای كوچك ومتوسط.. 14
2-2-14 بازارها و مبادلات الکترونیکی.. 17
2-2-15 مبانی نظری مربوط به تجارت الکترونیک… 17
2-2-15-1 تاریخچه تجارت الكترونیك در جهان. 18
2-2-15-2مفهوم تجارت الكترونیك… 19
2-2-15-3انواع تجارت الكترونیكی.. 20
2-2-15-4 مراحل تجارت الكترونیكی.. 22
2-2-15-5 اجزاء تجارت الكترونیكی.. 22
2-2-15-6 ابزار اصلی تجارت الکترونیکی.. 23
2-2-15-7 چارچوب تجارت الکترونیکی.. 23
2-2-15-8مدلهای كسب و كار در تجارت الكترونیكی.. 25
2-2-15-9 مزایا و معایب تجارت الكترونیكی.. 26
2-2-15-9-1مزایای تجارت الكترونیك برای مشتریان. 26
2-2-15-9-2مزایای تجارت الكترونیك برای جامعه. 27
2-2-15-10 بسترهای لازم برای تجارت الکترونیکی.. 27
2-2-15-11 امنیت در تجارت الکترونیک… 29
2-2-15-12اعتماد در تجارت الکترونیک… 30
2-2-15-13 سیستمهای پرداخت در تجارت الکترونیک… 30
2-2-15-14سطوح مختلف تجارت الكترونیك… 31
2-2-15-15محدودیت های تجارت الکترونیکی.. 32
2-2-15-16 جایگاه تجارت الکترونیکی در ایران. 33
2-2-16 عوامل موفقیت در فروش اینترنتی.. 34
2-2-17مبانی نظری مربوط به بازاریابی الكترونیكی.. 34
2-2-17-1 مفهوم بازاریابی الکترونیکی و روند تکاملی آن. 34
2-2-17-2اجزاء بازاریابی اینترنتی.. 36
2-2-17-3 اهداف بازاریابی اینترنتی.. 36
2-2-17-4 آمیخته بازاریابی اینترنتی.. 37
2-2-17-4-1 تأثیر اینترنت و بازاریابی اینترنتی بر محصول. 38
2-2-17-4-2 تاثیر اینترنت و بازاریابی اینترنتی بر توزیع. 38
2-2-17-4-3تأثیر اینترنت و بازاریابی اینترنتی بر قیمت… 39
2-2-17-4-4 تأثیر اینترنت و بازاریابی اینترنتی بر ترفیع. 39
2-2-18بودجه IT- گذشته و حال. 39
2-3پیشینه تحقیق.. 41
فصل سوم: روش تحقیق و جمعآوری داده ها
3-1 مقدمه. 46
3- 2 بررسی وضعیت موجود شرکت های موجود در شهرک صنعتی دورود. 46
3-3روش تحقیق.. 48
3-4 مراحل انجام تحقیق.. 49
3-5 جامعه آماری.. 50
3-6 نمونه و نمونه گیری.. 51
3-7 ابزار سنجش… 52
3-8 روایی و پایایی(اعتبار) پرسشنامه. 53
3-8-1 پایایی پرسشنامه ها برای کارشناسان شرکت های شهرک صنعتی.. 54
3-8-2 پایایی پرسشنامه ها برای کارشناسان خبره 54
3-8-3روایی ابزار اندازه گیری.. 55
فصل چهارم: تجزیه وتحلیل داده ها
1-4 مقدمه. 58
4-2تجزیه وتحلیل پرسشنامه(آمار توصیفی) 59
4-2-1 نوع آزمودنی.. 59
4-2-2 میزان استفاده از فناوری اطلاعات… 59
4-2-3 خرید مواد اولیه و کالاهای واسطه مورد نیاز از طریق اینترنت… 60
4-2-4 داشتن وب سایت… 61
4-2-5 استفاده از اینترنت به منظور فروش محصولات… 61
4-3 بررسی توزیع فراوانی و درصد گزینه های انتخابی پاسخگویان. 62
4-3-1توزیع فراوانی و درصد گزینه های انتخابی در مؤلفه رابطه بکارگیری فناوری اطلاعات و فروش محصولات به تفکیک آزمودنی ها 62
4-3-2 توزیع فراوانی و درصد گزینه های انتخابی در مؤلفه رابطه بکارگیری فناوری اطلاعات و سود صنایع به تفکیک آزمودنی ها 64
4-3-3 توزیع فراوانی و درصد گزینه های انتخابی در مؤلفه رابطه بکارگیری فناوری اطلاعات و رقابت پذیری به تفکیک آزمودنی ها 66
4-4 بررسی شاخص های گرایش به مركز و پراكندگی سؤالات پرسشنامه. 68
4-4-1 بررسی شاخص های گرایش به مرکز و پراکندگی سؤالات مؤلفه رابطه بکارگیری فناوری اطلاعات و فروش محصولات . 68
4-4-2 بررسی شاخص های گرایش به مرکز و پراکندگی سؤالات مؤلفه رابطه بکارگیری فناوری اطلاعات و سود صنایع . 70
4-4-3 بررسی شاخص های گرایش به مرکز و پراکندگی سؤالات مؤلفه رابطه بکارگیری فناوری اطلاعات و رقابت پذیری 71
4-5 تجزیه و تحلیل فرضیات تحقیق.. 72
4-5-1تجزیه و تحلیل فرضیه 1. 73
4-5-1-1 نظر شرکت ها (صاحبان صنایع کوچک) 73
4-5-1-2 نظر کارشناسان خبره 74
4-5-1-3نتیجه گیری از فرضیه اول: 75
4-5-2 تجزیه و تحلیل فرضیه 2 : 76
4-5-2-1 نظر شرکت ها ( صاحبان صنایع کوچک ) 76
4-5-2-2 نظر کارشناسان خبره 77
4-5-2-3 نتیجه گیری از فرضیه دوم. 78
4-5-3 تجزیه و تحلیل فرضیه 3. 78
4-5-3-1 نظر شرکت ها ( صاحبان صنایع کوچک ) 78
4-5-3-2 نظر کارشناسان خبره 80
4-5-4تجزیه وتحلیل فرضیه 4. 81
4-5-4-1 نتیجه گیری از فرضیه چهارم. 82
4-5-5 تجزیه وتحلیل فرضیه 5. 82
4-5-5-1 نتیجه گیری از فرضیه پنجم. 84
4-5-6تجزیه وتحلیل فرضیه 6. 84
4-5-6-1 نتیجه گیری از فرضیه ششم. 85
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1 مقدمه. 88
5-2 خلاصه تحقیق.. 88
5-3 نتیجه گیری.. 89
5-4 جمع بندی دیدگاه های مدیران و صاحبان واحدهای صنعتی کوچک… 94
5-4-1مشکلات فراروی بکارگیری فناوری اطلاعات در شهرستان دورود. 94
5-4-2 مشکلات اساسی بکار گیری فناوری اطلاعات در بخش صنعت با تکیه بر مبحث بازاریابی در استان لرستان 94
5-4-3 پیشنهادات مدیران و صاحبان واحدهای صنعتی کوچک شهرستان دورود در رابطه با فناوری اطلاعات: 96
5-5پیشنهاداتی عملی جهت توسعه بهره گیری از فناوری اطلاعات و تجارت الکترونیک در بین صنایع کوچک 96
5-6پیشنهاد جهت تحقیقات آتی.. 97
5-7 محدودیت های تحقیق.. 97
منابع و مآخذ. 98
فهرست منابع. 99
پیوست… 104
چکیده
معرفی محصولات تولیدی واحدها، تبلیغ کالاهای تولیدی و بازاریابی برای آنها و فروش محصولات تولیدی به شکل تجارت الکترونیک، یکی از زیر شاخههای فناوری اطلاعات است. امروزه تبلیغ، بازاریابی و تجارت الکترونیک کالاها و خدمات تولیدی، یک روند فزاینده و رو به رشد را تجربه مینماید. در حال حاضر، سایتهای اینترنتی همانند ویترین مغازه به جذب مشتری میپردازند. در شرایط کنونی، شركتها با استفاده از شبكه اینترنت با کمترین هزینه و به سرعت با كاركنان خود در نقاط مختلف دنیا ارتباط برقرار نموده و با رد و بدل نمودن سریع اطلاعات و عقد سریع قرارداد با مشتری با كارایی و اثربخشی بالا، محصولات خود را به فروش میرسانند. این روند قطعاً حتی با سرعت زیادتری به رشد خود ادامه خواهد داد. با سریعتر، ارزانتر و امنتر شدن اینترنت و جذابتر شدن آن و با آشنایی بیشتر افراد در كاربرد اینترنت و احساس قرابت بیشتر با آن و ضروریتر شدن بکارگیری اینترنت، از یك طرف تعداد كاربران لحظه به لحظه افزایش خواهد یافت و از جانب دیگر تعداد معاملات آن لاین، روز به روز افزایش خواهد داشت. به همین دلیل در کشور ایران نیز بکارگیری فناوری اطلاعات در تبلیغ کالاهای تولیدی و بازاریابی برای آنها و فروش محصولات تولیدی به شکل تجارت الکترونیک یک نیاز انکارناپذیر و عاجل است .
بنگاهها یا شرکتهای اقتصادی کوچک برای پویاسازی زمینههای کار خود و افزایش قدرت رقابت و حفظ و تقویت موقعیت خود در شرایط رقابتی موجود، لازم است تا از فناوری اطلاعات و کاربردهای مرتبط با آن استفاده مطلوب را به عمل آورند. عوامل متعددی بر چگونگی استفاده از فناوری اطلاعات و سطح آمادگی الکترونیکی شرکتهای کوچک تأثیرگذار است. همچنین محدودیتهایی نیز بر سر راه به کارگیری IT توسط شرکتها وجود دارد که ضروری است به دقت مورد مطالعه و شناسایی قرار گیرند.
در این تحقیق ارتباط و تأثیر استفاده نمودن شرکتهای کوچک از IT بر فروش، سود و درجه رقابت شركتها به عنوان فرضیه مطرح شدهاند. دادههای این پژوهش براساس 50 پرسشنامه تکمیل شده که به محقق برگشت داده شد، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزار SPSS و برای بررسی و رد یا قبول نمودن فرضیههای تحقیق از آزمون T استفاده شده است.نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که بین بکارگیری IT و فروش، سود و درجه رقابت شرکتها، ارتباط مستقیم و معناداری وجود دارد.
کلمات کلیدی:
فناوری اطلاعات ، آمادگی الکترونیکی ، تجارت الکترونیک ، بازاریابی الکترونیک ، بنگاه های اقتصادی کوچک و متوسط.
1-1 مقدمه
با توجه به پیشرفت‌های فناوری روزمره و شتابان، جوامع به جوامعی مبتنی بر دانش و آگاهی تبدیل شدهاند. توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات به مؤسسات و سازمانها این امکان را می‌دهد که فعالیتهای تجاری و مبادلات خود را با سرعت و انعطاف‌پذیری انجام دهند.در قرن بیست و یکم فناوری اطلاعاتی و ارتباطی با سرعت بیشتر پیشرفت و توسعه خواهد یافت. پیشرفت‌های به وجود آمده در فناوری اطلاعات و ارتباطات در اواخر قرن بیستم باعث شکل‌گیری تجارت الکترونیکی شده است. تجارت الکترونیکی انقلابی عظیم در شیوه تجارت و کسب و کار به وجود آورده است www.hamtermi.com).)
بهرهگیری عمومی و اجتنابناپذیر از امکانات نوین ارتباطی و بزرگ راههای اطلاعاتی، باعث کوتاه شدن فوق العاده فاصله و زمان شده است و دهکده جهانی حاصل نفوذ و گسترش ابزارهای ارتباطی جدید و دستاوردهای کامپیوتری بر تمامی عرصههای زندگی انسان است آنچنان که رفته رفته هیچ جنبهای از زندگی بشر از نفوذ آن به دور نمانده و نخواهد ماند. امروزه دنیا شاهد آن است که خرده فروشیهای اینترنتی با استفاده از آخرین تکنولوژیهای نوین در ارتباطات و اطلاعات، نرمافزار، سختافزار، امنیت تبادلات و تعاملات الکترونیکی دادهها، روشهای پرداختهای الکترونیکی و بسیاری از عوامل دیگر، محیط خرید و فروش با ثباتتری را به مردم عرضه کردهاند و بسیاری از آنها در این راستا یا حتی در حاشیه آن توانستهاند سود خوبی را در معاملات خود به دست آورند.( ای . توربن و دیگران ، 1386 )
بنابراین برای گسترش استفاده از IT در کشور باید نسبت به ایجاد زیر ساختهای مناسب مخابراتی، امنیت در تبادل اطلاعات، تدوین قوانین و مقررات حقوقی مناسب، بستر سازی فرهنگی و آشنا نمودن مردم و بنگاههای اقتصادی با مزایای تجارت الکترونیکی و پرداخت الکترونیک، ایجاد پهنای باند اینترنت با سرعت بالا و کاهش هزینه آن و همچنین استفاده آن برای عموم مردم اقدام نمود.(یوتا، 2007)
در ادامه با نگاهی در هر نظام اقتصادی و بازرگانی می یابیم که، مقوله “بازار” مهمترین رکن و عامل تشکیل دهنده آن است. به تعبیر دیگر، بازار و روابط موجود در آن به شکل گیری و نهادینه کردن نظام مربوطه کمک شایانی می نماید. در تمامی بخش ها و حوزه های مختلف بازار، عوامل متعددی به کار گرفته می شود که حاصل آن را می توان فرآیندی به نام بازاریابی نامید. بازاریابی نتیجه کنشها و بر هم کنش های عوامل ذینفع در بازارها است. از این رو بازاریابی را می توان به طور ساده، علم تشخیص نیازها و خواستهها و برآورده کردن آنها از طریق فرآیند مبادله تلقی کرد. (اسلام، 135)
1-2 تبیین موضوع
بی شک عصر حاضر با وجود بیثباتی ها و تغییرات ناشناخته جهان، باعث گشته همواره تحولات دور از دسترس نباشد و سازمان ها و شرکت ها برای پاسخ به این بی ثباتی ها به سمت پارادایم های جدید و سرمایه گذاری های بسیار عظیم حرکت نموده و با گسترش سیستم های اطلاعاتی سعی نموده اند که در جهت کسب مزیت رقابتی تلاش نمایند. این موج جدید در دهه 1990 دستاوردی از شکست و پیروزی ها را ایجاد نمود و نظم نوینی در عرصه های مدیریت منابع انسانی و نظارت و کنترل در راستای ایجاد مدیریت علمی و استراتژی محوری ایجاد شده است.
پس از گذشت یک دهه از توسعه فناوری اطلاعات رویکردهای تدوین استراتژی در حوزه فناوری اطلاعات تغییر نموده و در سطح جهانی برنامه های توسعه فناوری اطلاعات با رویکرد تدوین استراتژی و سرمایه گذاری کلان جهت پیدا کرده است.
استفاده روز افزون از فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) نوآوری های گسترده ای را سبب شده است. تکنولوژی اطلاعات به سرعت در بدنه شرکتها در حال رشد می باشد و جایگزین ارزشهای توسعه سنتی میگردد. امروزه این فناوریها به خوبی در کلیه بخشهای شرکت ها و موسسات، همانند بازاریابی و سیستم خرید و فروش، در سراسر جهان توسعه یافته و بیشتر مبادلات خود را بر اساس آن قرار داده اند. این درحالی است که سهم تجارت الکترونیکی شرکتها روز به روز در حال افزایش است. اما سهم کشورهای در حال توسعه از این نوع تجارت در بازارهای بین المللی چندان قابل ملاحظه نمی باشد البته پایین بودن این سهم خود نیز دارای علل و عوامل خاصی است. (احمدی و ویرجیناری، 1382)
1-3 بیان مسأله
بنگاه های اقتصادی در جهان امروز در رقابت شدید با یکدیگر بسر می برند. وضعیتی که پیش از این فعالان اقتصادی با آن مواجه نبوده و در طول دهههای اخیر بی سابقه بوده است. تحولات عمده دو دهه اخیر نظیر تسریع روند جهانی شدن، تلاش کشورهای توسعه یافته برای دستیابی به جایگاه مناسب تر در روابط تجاری صنعتی، تغییرات سریع فناوری و ظهور فناوریهای جدید، همانند فناوری اطلاعات و ارتباطات، تغییر ساختار اقتصادی کشورها به سمت اقتصادهای متکی بر دانش و استفاده از آخرین دستاوردهای علمی در اداره و مدیریت بنگاههای کسب و کار، برخی از علل عمده تشدید این رقابت می باشد. وضعیت فوق شرایط دشواری را برای پایداری و ماندگاری بنگاهها فراهم ساخته و در این میان بنگاههای صنعتی کوچک و متوسط که به تنهایی از مقیاس تولید پایینتری برخوردار بوده و نوعاً سهم کمتری از بازار را در اختیار دارند با شرایط دشوارتری مواجه ساخته است. (شفیعی، 1387).صنایع کوچک در کشور ایران و استان لرستان نیز شرایط مشابهی دارند. بنابراین صنایع کوچک در استان لرستان که درصد بسیار بالایی از واحدهای صنعتی استان را تشکیل می دهند، ناگزیرند که خود را با تغییرات سریع فناوری و ظهور فناوریهای جدید همانند فناوری اطلاعات و ارتباطات، تطبیق دهند و حداکثر توان خود را برای دستیابی و بکارگیری آنها نه تنها از گردونه تولید و رقابت خارج نشوند، بلکه روند رشد را طی نموده و موقعیت خود را در بازار تثبیت نمایند.
هوانگ (HUAVNG) و ونگ (WANG) در سال ۲۰۰۲ میلادی، ۸عامل را که بر رضایت مشتریان از کیفیت خدمت الکترونیک موثرند به صورت زیر شناسایی كرده اند:
۱ ) بازخورد عمومی درمورد طراحی وب سایت؛ ۲ ) قیمت رقابتی محصول؛ ۳ ) شرایط محصول؛ ۴ ) تحویل به موقع؛ ۵ ) سیاست برگشت محصول؛ ۶ ) حمایت مشتری؛ ۷ ) سفارشی كردن پست الكترونیك باتوجه به خواسته مشتری؛ ۸ ) فعالیتهای ترخیص. www.irantiles.com))
در این پژوهش ابتدا نقش فناوری اطلاعات در تجارت الکترونیکی شرکتهای کوچک مورد بررسی قرار گرفته و سپس مشکلاتی که این شرکتها در رابطه با بازاریابی الکترونیکی با آن مواجه هستند مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد و عوامل موثر بر آن تعیین خواهد گردید.
1-4 اهمیت و ضرورت تحقیق
با توجه به آشنایی روز افزون مردم با اینترنت و مزایای فراوان تجارت الکترونیکی برای مشتری، شرکت و جامعه، شرکتها و سازمانهای عرضه کننده محصولات و خدمات بایستی بیش از پیش به دنبال ایجاد فضای مناسب مطمئن و قابل اعتماد برای مردم جهت انجام این مهم باشند.
امروزه صنایع کوچک محور اصلی توسعه میباشند، لذا باید با فراهم ساختن شرایط مطلوب جهت بکارگیری فناوری اطلاعات در این صنایع، بتوانیم راه پیشرفت و راه رسیدن به یک اقتصاد کارا را هموار سازیم. بنابراین ضرورت دارد مزایای بکارگیری فناوری اطلاعات را روشن نموده و محدودیتهای بکارگیری آن در صنایع کوچک را شناسایی نماییم.
1-5 اهداف تحقیق
هدف اصلی از انجام این تحقیق روشن نمودن نقش فناوری اطلاعات بر رقابت، سود و فروش محصولات در صنایع کوچک میباشد. بنابراین آگاهی از این موضوع میتواند دانش مدیران شرکت را نسبت به اثرات فناوری اطلاعات بر کارایی شرکتها را افزایش دهد.
هدفهای اصلی تحقیق عبارتند از:
- تبیین نقش فناوری اطلاعات در بازاریابی صنایع کوچک شهرستان دورود.
- تعیین وضعیت مطلوب در بکارگیری IT و ارائه راهکارهایی در این جهت.
- میزان قابلیت بکارگیری IT جهت نفوذ در بازارهای هدف.
- تعیین مشکلات فرا روی بکارگیری فناوری اطلاعات در توسعه بازاریابی صنایع کوچک شهرستان دورود.
1-6 سوالات تحقیق
1-آیا بکارگیری فناوری اطلاعات در صنایع کوچک باعث افزایش فروش انها می شود؟
2- آیا بکارگیری فناوری اطلاعات در صنایع کوچک باعث افزایش سود انها می شود؟
3- آیا بکارگیری فناوری اطلاعات در صنایع کوچک باعث افزایش رقابت پذیری انها می شود؟
4-محدودیت های بکارگیری فناوری اطلاعات در صنایع کوچک کدامند؟
1-7 فرضیههای تحقیق
فرضیههای این تحقیق عبارتند از:
- بین بکارگیری فناوری اطلاعات در صنایع کوچک شهرستان دورود و فروش محصولات آنها ارتباط معناداری وجود دارد.
- بین بکارگیری فناوری اطلاعات و درجه رقابت صنایع کوچک شهرستان دورود ارتباط معناداری وجود دارد.
- بین بکارگیری فناوری اطلاعات و سود صنایع کوچک شهرستان دورود ارتباط معناداری وجود دارد.
