بر اساس مطالعات انجام شده ضریب هوشی و توانایی یادگیری در سالمندان نسبت به دوران جوانی دست نخورده باقی میماند.مشاور علمی بهداشت روان استان زنجان گفت: سالمندان به دلیل سن بالا در معرض بیماری های جسمی متعددی هستند که شادی و نشاط ان را تحت تاثیر قرار میدهد.به نقل از روابط عمومی بهزیستی استان زنجان،جعفر عطاری مقدم اظهار کرد80 درصد سالمندان درگیر بیماری،کمتر درفعالیتهای اجتماعی شرکت میکنند و این امر رفته رفته شادی و نشاط انان را در معرض تهدید قرار میدهد. ولی خاطر نشان کرد : بر اساس مطالعات انجام شده ضریب هوشی و توانایی یادگیری در سالمندان به نسبت دوران جوانی دست نخورده باقی می میاند و ممکن است در سنین سالمندی افراد برای یاد گیری فقط زمان بیشتری را صرف کنند. عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی استان زنجان خاطر نشان کرد سالمندی دوره ای از زندگی است که فرد در این دوره حائز توانمندی و یکسری ناتوانی است و اطرافیان باید دقت کنند سالمندان را با نگاه ترحم امیز نبینند .ولی تسریح کرد: نگاه ترحم امیز به سالمندان بزرگترین اسیب را به سلامت روان فرد وارد کرده و به اعتماد به نفس وی ضربه وارد میکند. عطاری مقدم تاکید کرد: وجود نشانه های جسمی مکرر در افراد سالمند که بیماریهای جسمی انها ثابت نشده یکی از نشانه های مهم افسردگی در سالمندان است. ولی افکار نا امیدی،خودکشی و حتی فکرخودکشی را از نشانه های افسردگی در سالمندان خواند و افزود :باید این نشانه ها را جدی گرفت و به تغییرات خواب و افزایش و کاهش وزن و اشتها در سالمندان توجه کرد. مشاور علمی بهداشت روان استان زنجان افزود:سلامت روان افراد را نباید از سلامت جسم انها جدا کرد و باید دقت داشت که سلامت جسم مستقیم بر روان افراد تاثیر گذار است. ولی یادآور شد : در سنین بالا افسردگی با شکستگی استخوان در ارتباط بوده و افرادی که اضطراب ،استرس و افسردگی را تجربه میکنند ،بیشتر دچار پوکی استخوان و شکستگی میشوند. عطاری مقدم با اشاره به مشکلات اختلال حافظه و فراموشی در سالمندان اظهار داشت: رسیدگی به وضعیت جسمی و نوع تغذیه،پیگیری دقیق فشار خون،رعایت رژیم هایی که سر شار از میوه و سبزی جات،کنترل مصرف چربی و داشتن یک دفتر چه یادداشت برای سالمندان که بتوانند کارهای خود را یادداشت کنند به همراه حل جدول ، شطرنج و استفاده از اینترنت و همچنین مطالعه کردن میتواند ازفراموشی و از دست دادن اعتماد به نفس سالمند جلوگیری کند.(فرزادفر،.1385)
ارتباط شادی وطول عمر در سالمندان:
بررسی ها نشان میدهد سالمندان باید بیاموزند که چگونه منفی نگری را از خود دور کنند چرا که هرچه افراد شادتر باشند عمر طولانی تری دارند. به نوشته ی هلث دی نشست سالیانه روانشناسی درتورنتو،سلامت روحی به تدریج و به ارامی با افزایش سن بهبود پیدا میکند. بر اساس این گذارش جمعیت سالمندان جهان یعنی افراد بالای 65 سال تا سال 2050 نزدیک 3برابر میشوند و این بیشتر بعلت تاثیر شادی در زندگی انهاست. طبق گزارش متعدد سلامت روان در پیری ، محققان دانشگاه کالیفرنیا اظهار میکنند شادی و وضعیت عاطفی خوب با افزایش سن بیشتر میشود. چراکه سالمندان کنترل بیشتری روی عواطف و احساسات خود دارند. انها میاموزند که چگونه در موفقیت های استرس زا ،استرسها و ناراحتی های خود را کنترل کرده و افکار منفی را از خود دور کنند(فیروز بخت،1386.).
نگرش[1] ما به سالمندان:
این روزها شاهد بی توجهی های زیادی به سالمندان هستیم. پس از جنگ جهانی دوم مهاجرت افراد به کشورهای دیگر افزایش پیدا کرده و همین مسئله باعث از هم گسیختگی بنیان خانواده ها شده است. سالخوردگان به عنوان اعضای از کار افتاده ی خانواده محسوب میشوند و خانواده ها ترجیح می دهند که انها را به مراکز نگهداری از سالمندان منتقل کنند. در گذشته افراد مسن تحت حمایت 100% خانواده ها بودند وجوانتر ها در همه زمینه ها به انها کمک میکردند. اما ناگهان این حمایت از طرف خانواده به کلی از میان رفت و این امر چیزی جز تنهایی فقر و بیماری را برای سالمندان به همراه نداشت.برخی از جوانان افراد سالمند را به طور کلی از نسل بشر جدا میکنند و معتقدند که چون کهنسالان نمی توانند عاشق شوند ، کار کنند، و زندگی جنسی پر باری را داشته باشند ، تنها به عنوان بار اضافه ای بر دوش جامعه محسوب میشوند.(جوهنسون[2].، 1997).
برخورد صحیح[3] با سالمندان:
برخورد صحیح با سالمندان صرفا به گذشته های دور محدود می شود. سالخوردگان نیازمند دریافت حمایت های اجتماعی هستند و انجام همین مطلب ریسک ناتوانی رود رس را تا 4سال کاهش میدهد. اگر افراد مسن در کارهای گروهی و فعالیتهای روزمره زندگی شرکت کنند ، ریسک ابتلای انها به فراموشی نیزکاهش میابد . متاسفانه نهایت کار هزاران نفر از افراد سالمند به بیمارستاها و خانه های سالمندان ختم میشود چرا که در خانه های خود ان مراقبتی که لازم دارند را دریافت نمیکنند. بسیاری از سازمانها دربه کمک سالمندان قصور میکنند و این در حالی است که بسیاری از پدر بزرگها و مادر بزرگها ترجیح میدهند که در دوران کهولت خود را در خانه سپری کنند. زمانی که این افراد از خانه های خود رانده میشوند، تصور میکنند که بی ارزش شده اند و خود را به قبر هایشان نزدیکتر احساس می کنند و امید خود را به زندگی ازدست میدهند .شرکتهایی نظر مایکروسافت اینتل ،و ای.بی.ام در حال انجام تحقیقی برای بررسی هرچه موشکافانه تر زندگی سالمندان هستند. انها در پی کشف راهی هستند که بواسطه ان بتوانند از تکنولوژی جدید به نفع افراد سالمند بهره ببرند و قصد دارند از تکنولوژی جدید برای تامین سلامتی افراد سالخورده و شاد زیستن هر چه بیشتر انها استفاده کنند. امید ان که بتوانیم با فراهم نمودن بستری مناسب به دستگیری از همه نیازمندان بپردازیم(لورنز،.2006).
[1] : Attitude
[2] :Johanson
[3] : The correct approach
[1] : Joy in the elderly