آزمون وسیله ای عینی و محاسبه شده ای است که برای اندازه گیری نمونه ای از حالات و رفتار معین فرد یا افرادی خاص به کار می رود.مراد از اصطلاح ((عینی))در این تعریف آن است که نتیجه اندازه گیری به وسیله آزمون یا به عبارت دیگر،نمره دادن به سوالات آزمون،مستقل از قضاوت و نظرهای شخصی آزمایش کننده است.

اصطلاح «محاسبه شده»در این تعریف اشاره به این است که سوالات آزمون در مراحل تهیه ی آن بر نمونه های آماری همخوان با هدف های آزمون اجراشده است.به عبارت دیگر،آزمون دارای شرایط و ضوابط آماری معینی است که قبلا محاسبه شده است(نراقی و نادری،1386 :26-25).

آزمودن

وقتی که برای اندازه گیری یکی از ویژگی های روانی یا تربیتی یک فرد یا گروهی از افراد از آزمون استفاده می کنیم این فعالیت آزمودن نام دارد( سیف، 1383 : 202). کوهن و سوردلیک[1] معتقدند اندازه گیری متغیرهای روانشناختی به وسیله تدابیری که به منظور کسب نمونه هایی از رفتار طراحی شده اند،آزمودن روانی نام دارند. از آن جا که آزمون یک وسیله ی اندازه گیری است ،هروقت آزمودن صورت می پذیرد،یعنی آزمونی بکار می رود،نوعی اندازه گیری انجام می شود،اما هر نوع اندازه گیری الزاما آزمون نیست.اندازه گیری از آزمودن مفهوم گسترده تری است؛زیرا آزمودن نوع خاصی از اندازه گیری است( سیف، 1383 : 202).

سنجش

زمانی که دراندازه گیری به جای آزمون یا علاوه بر آن،وسایل دیگری به کار می رود به آن سنجش می گویند.در واقع سنجش،نوعی تحلیل بالینی و پیش بینی عملکرد فرداست.همچنین سنجش به معنای قضاوت در مورد حدود آموخته های دانش آموز است(رادمنش،1389 :17).

2-1-2 ویژگی های ارزشیابی آموزشی:

ارزشیابی فرایند است،یعنی زمان بر و جریانی است که حلقه های به هم پیوسته و وابسته داردکه یکی پس از دیگری اجرا می شود.ارزشیابی ملاک مرجع است،از آن جا که ارزشیابی با ارزش ها و ارزشگذاری ارتباط دارد و به آن عجین است ملاک و معیار قضاوت و داوری یک امر ضروری و اجتناب ناپذیر در ارزشیابی است.ملاک می تواند هر چیزی باشد؛هدف های برنامه،نیاز های آموزشی یا شغلی،انتظارات و خواسته های اجتماعی یک توافق گروهی و جمعی است.ارزشیابی روش پذیر است،ارزشیابی مانند پژوهش از اصول علمی و روش های علمی کاوشی و جستجو برخوردار است و همین خصوصیت به نتایج آن مقبولیت می بخشد.ارزشیابی نتیجه گراست،فایده نتیجه و رعایت کاربردی و عملی از خصوصیات ارزشیابی است.ارزشیابی فرایندی بازخوردی است،ارزشیابی به دنبال ارائه بازخورد،اصلاح و بهبود است.پس هدف های تصمیم گیری برای تفسیر،اصلاح،توافق،تداوم یا بهبودی روند هاست(صالحی،1388).

[1]-Cohen&Swerdlik