پایان نامه کیفر خواست دادستان در حقوق ایران با تأکید بر قانون آیین دادرسی کیفری

سابقه و پیشینه تحقیق…………………….. 5

فصل اول) اصول حاکم بر آیین دادرسی کیفری………. 6

کلیات………………………………………………………………………………………………………………………………6

بخش اول ، اهمیت اجتماعی و نقش ارزنده قوانین آیین دادرسی کیفری در مبارزه با بزهکاری…….6

بخش دوم ، مراحل دادرسی کیفری………………… 13

مبحث اول ، مرحله کشف……………………….. 13

مبحث دوم ، مرحله تحقیقات مقدماتی…………….. 14

مبحث سوم ، مرحله تعقیب……………………… 15

مبحث چهارم ، مرحله دادرسی…………………… 16

مبحث پنجم ، مرحله اجرا……………………… 16

بخش سوم ، دعوای عمومی………………………. 16

مبحث اول ، تعقیب دعوای عمومی………………… 17

گفتار اول ، حق تعقیب و وظیفه تعقیب…………… 17

گفتار دوم ، نقش دادسرا……………………… 18

گفتار سوم ، مدعی بودن دادسرا در محاکمات کیفری…. 19

گفتار چهارم ، تفاوت دادسرا با مدعی خصوصی……… 20

گفتار پنجم ، دادسرا در سیستم قضایی ایران……… 21

بنداول ، مقامات دادسرا……………………… 24

الف) دادستان……………………………………………………………………………………………………………………25

ب) معاونین دادستان و دادیاران…………………………………………………………………………………………..25

ج) بازپرس……………………………………………………………………………………………………………………….26

بند دوم ، خصوصیات و ویژگیهای دادسرا………….. 26

الف) وجود سلسله مراتب بین قضات دادسرا……….. 27

ب) واحد بودن هئیت متشکله قضات دادسرا………… 29

ج) استقلال قضات دادسرا………………………. 30

د) رد قضات دادسرا………………………….. 30

فصل دوم) تعقیب دعوای عمومی………………….. 31

کلیات………………………………………………………………………………………………………………………………31

بخش اول ، طرز تعقیب دعوای عمومی………………………………………………………………………………..31

گفتار اول ، شروع به دادرسی………………….. 33

گفتار دوم ، کیفر خواست و انواع آن……………. 34

بند اول ، کیفر خواست کتبی…………………… 34

بند دوم ، کیفر خواست شفاهی………………….. 36

گفتار سوم ، ابلاغ کیفر خواست…………………. 37

بخش دوم ، سابقه و نقش سیستم های مختلف دادرسی….. 37

گفتار اول ، سیستم اتهامی……………………. 38

گفتار دوم ، سیستم تفتیشی……………………. 38

گفتار سوم ، سیستم مختلط…………………….. 39

گفتارچهارم ، روش دادرسی اسلامی……………….. 41

فصل سوم) اختیارات دادستان در صدور کیفر خواست….. 45

بخش اول ، مرحله‌ تحقیقات‌ مقدماتی……………… 45

گفتار اول ، حدود تحقیقات‌ مقدماتی…………….. 46

گفتار دوم ، ضرورت‌ تحقیقات‌ مقدماتی……………. 47

گفتار سوم ، نظارت در تحقیقات‌ مقدماتی…………. 48

گفتار چهارم ، حضور در تحقیقات‌ مقدماتی………… 51

گفتار پنجم ، انجام‌ تحقیقات‌ مقدماتی‌ در بعضی‌ از جرایم 52

ader>

بخش دوم ، مرحله تعقیب………………………. 54

گفتار اول ، بررسی تحول تعقیب امر کیفری……….. 54

گفتار دوم ، لازمه و چگونگی تعقیب……………… 55

گفتار سوم ، اختیارات دادستان در ارجاع پرونده….. 57

گفتار چهارم ، تعلیق تعقیب…………………… 59

گفتار پنجم ، اختیارات دادستان در بایگانی کردن پرونده 63

گفتار ششم ، صدور کیفرخواست………………….. 65

بند اول ، مهلت صدور کیفر خواست………………. 67

بند دوم ، اتهامات متعدد و تعدد کیفر خواست…….. 68

بند سوم ، تصحیح کیفر خواست………………….. 69

بند چهارم ، استرداد کیفر خواست………………. 69

فصل چهارم) بررسی کیفرخواست در قانون جدید آیین دادرسی کیفری 72

کلیات …………………………………………………………………………………………………………………………….72

بخش اول ، شرایط شکلی کیفرخواست………………. 72

بخش دوم ، صدور کیفرخواست شفاهی………………. 77

گفتار اول ، چارچوب نظری…………………….. 77

گفتار دوم ، شرایط شکلی صدور کیفرخواست شفاهی…… 80

بند اول ، حضور متهم و شاکی………………….. 80

بند دوم ، گذشت متهم و شاکی………………….. 80

بند سوم ، تکمیل تحقیقات مقدماتی……………… 81

بخش سوم ، تطابق یا عدم تطابق عنوان کیفرخواست با نظر دادگاه 82

بخش چهارم ، تعیین تکلیف دادستان نسبت به اصلاح یا استرداد کیفرخواست 83

بخش پنجم ، عدول از کیفرخواست و صدور کیفرخواست جدید 84

گفتار اول، گذشت شاکی……………………….. 85

بند اول، در جرایم قابل گذشت…………………. 85

بند دوم، در جرایم غیر قابل گذشت……………… 86

گفتار دوم، عدم خروج پرونده از دادسرا………… ..87

گفتار سوم، تغییر نوع مجازات…………………. 87

بخش ششم ، صدور کیفرخواستهای جداگانه با توجه به صلاحیت ذاتی هر پرونده…………………………………………. 88

بخش هفتم ، الزامی بودن و اختیاری بودن دفاع از کیفرخواست …90

نتیجه گیری و پیشنهادات…………………….. …93

پیوست……………………………………………………………………………………………………………………………..97

فهرست منابع و مآخذ………………………… ..99

مقدمه

با اجرای شتاب زده قانون دادگاههای عمومی و انقلاب (1373) نظام قضایی کیفری ایران با مشکلاتی مواجه شد که به کرّات از سوی صاحب نظران حقوق کیفری مورد تأکید قرار گرفته بود، که این موضوع با گذشت حدود یک دهه بر طرفداران این تئوری آشکار گردید، ادغام مقام تعقیب، تحقیق و رسیدگی کننده در اختیار قاضی واحد با اصول حاکم بر یک دادرسی منصفانه و بی طرف مغایرت داشت، چرا که حق هر شهروند در صورت ایراد اتهام به وی ایجاب می مند که از سوی دادگاه مستقل و بیطرف که قبلاً به موجب قانون ایجاد شده مورد محاکمه قرار گیرد، که خوشبختانه این امر با تصویب قانون تشکیل دادگاههای عمومی و انقلاب مصوب 1381 و اعاده دادسرا به سیستم قضایی تا حدودی مرتفع شد و در بند ج ماده 14 همین قانون، دادگاههای عمومی جزایی و انقلاب مکلف به رسیدگی در جرایم مندرج در کیفرخواست گردیدند و در حال حاضر دادگاههای عمومی جزایی و انقلاب در دو صورت وارد رسیدگی می شوند، که یا به موجب صدور کیفرخواست توسط دادسرا و یا به موجب رأی جلب به محاکمه متهم می باشد. که در تحقیق حاضر مباحث مربوط به کیفرخواست مورد بررسی قرار خواهد گرفت، همچنین لازم به ذکر است در سال 1392 قانون آیین دادرسی کیفری پس از سالها بررسی به تصویب مجلس شورای اسلامی و مورد تأیید شورای نگهبان قرار گرفت و در اردیبهشت سال 1393 در روزنامه رسمی منتشر شد. در این قانون از جمله موضوعات مورد بحث وظایف دادستان و چگونگی تعقیب و صدور کیفرخواست به تصویب قانون گذار رسیده که در ادامه پژوهش به آن خواهیم پرداخت.

بیان مسأله

کیفرخواست دادستان از دیرباز در حقوق ایران و در سیستم دادرسی کیفری وارد شده است و طبق قانون تشکیل دادگاه های عمومی و انقلاب، صدور کیفرخواست از وظایف دادستان می باشد؛ لازمه و اساس کیفرخواست مبتنی بر قرار مجرمیت است که در صدو قرار مجرمیت نیاز به توافق اراده ها می باشد.(اراده ی دادیار یا بازپرس با اراده ی دادستان) که خود به انواع گوناگونی تقسیم می شود.

لذا با توجه به آثار این مسأله بر دادرسی عادلانه در حقوق ایران، لازم می نماید این موضوع با عنایت به اصل چهارم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران که بر اساس آن کلیه قوانین و مقررات مدنی، جزایی، مالی، اقتصادی، اداری، نظامی، سیاسی و … باید بر اساس موازین اسلامی باشد، مورد بررسی قرار گیرد. در این پایان نامه برآنیم تا با نظر به منابع قانونی و دکترین حقوقی حکم و وضعیت کیفرخواست مشخص گردد و از لحاظ مبنا، سیاست جنایی تقنینی ایران در این خصوص تبیین گردد.

در ضمن سعی شده است تا کیفرخواست با تأکید بر قانون جدید آیین دادرسی کیفری که به تصویب رسیده است مورد بررسی و مداقه قرار گیرد و از لحاظ سیر تحول و نحوه ی تغییر آن به لحاظ شکلی و ماهوی و نوآوری های آن مورد کنکاش و مقایسه قرار بگیرد.