4-1- فرضیه اصلی پژوهش
آموزش مهارتهای ارتباطی به دانش آموزان ناسازگار منجر به افزایش سازگاری آنان می گردد.
جهت بررسی تأثیر آموزش مهارتهای ارتباطی بر سازگاری دانش آموزان ابتدا نمرات دو گروه کنترل و آزمایش در پیش آزمون ابعاد سازگاری اجتماعی و نمره کل مورد مقایسه قرار گرفتند تا در صورت وجود تفاوت از آزمون آماری مناسب (تحلیل کوواریانس) برای مقایسه نمرات دو گروه در پس آزمون ابعاد سازگاری اجتماعی استفاده شود.
جدول1-4 شاخصهاي توصیفی به تفکیک گروهها و نتایج تی تست مستقل جهت مقایسه نمرات دو گروه کنترل و آزمایش در ابعاد سازگاری اجتماعی را نشان می دهد. آزمون تی مستقل برای بررسی تغییرات بین گروهی استفاده شد.
جدول 1-4: ميانگين، انحراف استاندارد ونتایج آزمون تی مستقل جهت مقایسه نمرات آزمودنی های گروه آزمایش و کنترل در
پيشآزمون ابعاد سازگاری اجتماعی
| متغیر | گروه | پیش آزمون |
T
(df=38) |
Sig. | |
|
میانگین
|
انحراف استاندارد | ||||
| قالب های اجتماعی | آزمایش | 47/21 | 66/1 | 76/0- |
44/0 NS |
| کنترل | 94/21 | 19/2 | |||
| مهارتهای اجتماعی | آزمایش | 52/24 | 60/2 | 14/3 | 003/0 |
| کنترل | 78/21 | 89/2 | |||
| گرایش ضداجتماعی | آزمایش | 80/23 | 73/2 | 12/2- | 04/0 |
| کنترل | 36/25 | 73/1 | |||
| روابط خانوادگی | آزمایش | 28/24 | 67/1 | 02/2 | 05/0 |
| کنترل | 36/23 | 16/1 | |||
| روابط آموزشی | آزمایش | 14/25 | 65/1 | 76/1 |
08/0 NS |
| کنترل | 26/24 | 48/1 | |||
| روابط اجتماعی | آزمایش | 42/23 | 29/2 | 02/1 |
31/0 NS |
| کنترل | 68/22 | 28/2 | |||
| نمره کل سازگاری اجتماعی | آزمایش | 44/1 |
15/0 NS |
||
| کنترل | |||||
| کنترل | |||||
یافته های جدول فوق نشان می دهد که در نمرات پیش آزمون ابعاد قالبهای اجتماعی، روابط آموزشی، روابط اجتماعی و نمره کل سازگاری اجتماعی تفاوتی بین دو گروه وجود ندارد. لذا برای بررسی تفاوت دو گروه در این متغیرها آزمون تی تست گروه های مستقل اجرا گردد. یافته های این آزمونها در جدول 2-4 آورده شده است. لازم به ذکر است بررسی همبستگی مرتبه صفر ابعاد سازگاری اجتماعی نشان داد بین نمرات این ابعاد همبستگی وجود ندارد. لذا در ادامه بررسی ها از اجرای تحلیل واریانس چندمتغیره جهت بررسی تفاوتها در ابعاد سازگاری اجتماعی خودداری شد و به آزمون تی مستقل اکتفا شد.
جدول2-4 نتایج آزمون تی مستقل جهت مقایسه دو گروه آزمایش و کنترل برحسب نمرات پس آزمون
| متغیر | گروه | پس آزمون |
T (df=38) |
Sig. | |
| میانگین | انحراف استاندارد | ||||
| قالب های اجتماعی | آزمایش | 66/20 | 31/1 | 61/1- |
11/0 NS |
| کنترل | 57/21 | 19/2 | |||
| روابط آموزشی | آزمایش | 42/24 | 43/1 | 23/0 |
81/0 NS |
| کنترل | 31/24 | 56/1 | |||
| روابط اجتماعی | آزمایش | 42/23 | 71/1 | 90/0 |
36/0 NS |
| کنترل | 84/22 | 33/2 | |||
| نمره کل سازگاری اجتماعی | آزمایش | 51/6 | 44/1 |
15/0 NS |
|
| کنترل | 70/7 | ||||
جدول فوق نشان می دهد تفاوت نمرات دو گروه آزمایش و کنترل در پس آزمون ابعاد قالبهای اجتماعی، روابط آموزشی، روابط اجتماعی و نمره کل سازگاری اجتماعی معنی دار نمی باشد.
همان طور که در جدول 1-4 ملاحظه میگردد، میانگین نمرات گروه کنترل و آزمایش در پیش آزمون متغیرهای قالب های اجتماعی، گرایش های ضداجتماعی و روابط خانوادگی با گروه کنترل تفاوت دارد. لذا جهت بررسی تفاوت نمرات دو گروه در این متغیرها در پس آزمون از آزمون تحلیل کواریانس استفاده گردید. این آزمون برای بررسی تغییرات بین گروهی استفاده شد. یافته های این تحلیل ها در جدول 3-4آمده است.
جدول 3-4 نتایج آزمون تحلیل کوواریانس جهت مقایسه دو گروه آزمایش و کنترل در نمرات پس آزمون با کنترل اثرات نمرات
پیش آزمون
| متغیر | گروه | پس آزمون |
F (df=38) |
Sig. | |
| میانگین | انحراف استاندارد | ||||
| مهارت های اجتماعی | آزمایش | 61/24 | 90/1 | 16/3 |
08/0 NS |
| کنترل | 94/21 | 45/3 | |||
| گرایش ضداجتماعی | آزمایش | 80/22 | 13/2 | 19 | 001/0 |
| کنترل | 26/25 | 79/1 | |||
| روابط خانوادگی | آزمایش | 28/23 | 67/1 | 14/2 |
15/0 NS |
| کنترل | 73/23 | 28/1 | |||
همانطور که در جدول فوق مشاهده می شود تفاوت دو گروه تنها در متغیر گرایش های ضداجتماعی معنی دار می باشد و در ابعاد روابط خانوادگی و مهارت های اجتماعی تفاوتی در نمرات دو گروه پس از کنترل اثر نمرات پیش آزمون وجود ندارد. جهت بررسی تفاوت های درون گروهی در نمرات گروه آزمایش در ابعاد سازگاری اجتماعی قبل و بعد از آموزش مهارتهای ارتباطی آزمون های تی وابسته اجرا شد. یافته های این آزمون ها در جدول 4-4 آورده شده است.
جدول 4-4. نتایج تی وابسته جهت مقایسه نمرات پیش آزمون و پس آزمون گروه آزمایش در ابعاد سازگاری اجتماعی
| متغیر | آزمون | میانگین | انحراف معیار |
T (df=20) |
Sig. |
| قالب های اجتماعی | پیش آزمون | 47/21 | 66/1 | 79/1 |
08/0 NS |
| پس آزمون | 66/20 | 31/1 | |||
| مهارتهای اجتماعی | پیش آزمون | 52/24 | 60/2 | 28/1 |
90/0 NS |
| پس آزمون | 61/24 | 90/1 | |||
| گرایش ضداجتماعی | پیش آزمون | 80/23 | 73/2 | 05/1 |
30/0 NS |
| پس آزمون | 80/22 | 13/2 | |||
| روابط خانوادگی | پیش آزمون | 28/24 | 67/1 | 11/2 | 04/0 |
| پس آزمون | 28/23 | 67/1 | |||
| روابط آموزشی | پیش آزمون | 14/25 | 65/1 | 43/1 |
16/0 NS |
| پس آزمون | 42/24 | 43/1 | |||
| روابط اجتماعی | پیش آزمون | 42/23 | 29/2 | 0/0 |
1 NS |
| پس آزمون | 42/23 | 71/1 | |||
| نمره کل سازگاری اجتماعی | پیش آزمون | 51/6 | 55/1 |
13/0 NS |
|
| پس آزمون | 04/5 |
یافته های جدول فوق نشان می دهد تنها در بعد روابط خانوادگی تفاوت معنی داری در نمرات پیش آزمون- پس آزمون افراد گروه آزمایش دیده می شود و تفاوت در سایر ابعاد سازگاری اجتماعی قبل و بعد از آموزش مهارتهای ارتباطی معنی دار نبوده است.
5-2- بحث ونتیجه گیری
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش مهارت های ارتباطی در افزایش سازگاری اجتماعی دختران دبیرستانی صورت گرفت. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که آموزش مهارت های ارتباطی نتوانسته است سازگاری اجتماعی دانش آموزان گروه آزمایش را نسبت به گروه کنترل بطور معناداری افزایش دهد (P>0/05).
نتایج پژوهش حاضر همسو با نتایج پژوهش زرگری نژاد (1389) میباشد. زرگری نژاد در پژوهش خود تاثير آموزش مهارتهاي ارتباطي و حل مسئله بر سازگاري اجتماعي دانش آموزان دختر و پسر پايه سوم راهنمايي شهر اصفهان را ارزیابی کرد. نتایج پژوهش وی نشان داد بين گروه آموزشي مهارت ارتباطي دختران و پسران در سازگاري كلي و اجتماعي تفاوت معنا دار وجود داشته (P<0/05)، بطوريكه اين آموزش روي پسران بطور معناداری موثرتر از دختران بوده است در حالیکه آموزش مهارت حل مساله براي افزايش سازگاري كلي ، آموزشي و اجتماعي دختران موثرتر از آموزش مهارت ارتباطي است . بنابراین این احتمال میرود که ترکیب آموزش مهارت های ارتباطی با مهارت حل مسئله تاثیر بیشتری نسبت به اجرای
