مدیران برای هموارسازی سود ابزارهای مختلفی در اختیار دارند. روشی که اغلب مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است مدیریت سود با بهره گرفتن از اقلام تعهدی است. مدیر می تواند با شناسایی درآمدهای آتی در سال جاری و یا انتقال هزینه های جاری به سنوات آتی اقدام به مدیریت سود نماید. نوع دوم مدیریت درآمد می تواند با دستکاری در فعالیتهای واقعی اقتصادی همچون تخفیف در قیمت برای بالابردن فروش و یا کاهش هزینه های اختیاری همچون هزینه های تحقیق و توسعه صورت گیرد. سومین ابزار مدیریت سود، که موضوع تحقیق حاضر می باشد، طبقه بندی نادرست اقلام (انتقال اقلام) صورت حساب سود و زیان است. با بهره گرفتن از این ابزار مدیران هزینه‏ های اصلی (بهای تمام شده، هزینه های اداری و توزیع و فروش) را به اقلام دیگر صورت سود و زیان (همچون هزینه های اخراج دسته جمعی کارکنان شاغل در بخشهای فعال واحد تجاری، به هزینه بردن دارائیهای نامشهود خارج از فرایند استهلاک، کمکهای بلاعوض پرداختی، هزینه های غیرمعمول مربوط به مطالبات مشکوک الوصول و کاهش ارزش موجودی مواد و کالا، ذخیره های غیرمعمول برای زیانهای ناشی از پیمانهای بلندمدت، هزینه های جذب نشده ناشی از عدم دستیابی به ظرفیت  معمول مورد انتظار و ضایعات غیرعادی) انتقال می دهند. همچنین آن‏ها می‏توانند با بهره گرفتن از این روش درآمدهای غیرعملیاتی شرکت را در قالب درآمدهای اصلی آن طبقه‏بندی نمایند.تحقیقات صورت گرفته عملی بودن انتقال اقلام صورت حساب سود و زیان را تأیید می کنند. پژوهش‏ها نشان می‏دهد که مدیران به صورت عمدی اقلام صورت سود و زیان را جابه جا کرده تا بر درک و دریافت استفاده کنندگان تأثیر بگذارند (کینی و ترزونت[1]، 1997). این اقلام بیشتر در جابجای سود عملیاتی و سود غیر عملیاتی و همچنین زیان عملیاتی و زیان غیرعملیاتی نمود پیدا می کند چراکه طبقه بندی برخی از درآمدها و هزینه ها در قالب عملیاتی و غیرعملیاتی متأثر ار نگرش ها و تصمیمات مدیریت می باشد.

تغییر طبقه‏بندی ابزاری بسیار جذاب برای مدیریت سود است. مدیران با بهره گرفتن از این ابزار کم هزینه می‏توانند مولفه‏های صورت حساب سود و زیان را تحت کنترل داشته و طبق پیش‏بینی های تحلیلگران عمل نمایند این اقدام سود خالص را تغییر نمی‏دهد، اما می تواند تأثیر مهمی بر انتظارت و تصمیمات سرمایه‏گذاران و سایر استفاده‏کنندگان از صورتهای مالی داشته باشد. استفاده از این ابزار مدیریت سود (انتقال هزینه های اصلی به سایر اقلام و انتقال درآمدهای غیرعملیاتی به درآمدهای عملیاتی) دارای مزیت های خاصی است:

اولاً تغییر طبقه بندی سود خالص را تغییر نمی دهد. اگر استفاده کنندگان از صورتهای مالی صرفا بر سود خالص تمرکز می نمودند، تغییر طبقه بندی اقلام بی مورد بود، اما تک تک مولفه های سود برای استفاده کنندگان آگاهی دهنده است  و قرارگرفتن اقلام مشابه در یک گروه، تحلیل و پژوهش را برای استفاده کنندگان تسهیل می نماید. در طبقه بندی اقلام در صورت حساب سود و زیان، هرچه مولفه های سود به فروش کالا یا درآمد اصلی شرکت نزدیک تر باشند، دائمی تر هستند که ظاهرا سرمایه گذاران این مسئله را تشخیص داده (لایپ[2]، 1986؛ بردشاو و اسلوان[3]، 2002) و اقلام و مولفه های صورت حساب سود و زیان را به گونه ای متفاوت باهم ارزشیابی می‏کنند. ثانیا درحالیکه هرسه ابزار مدیریت سود، انتظارات را در قبال عملکرد آتی شرکت بالا می برند، مدیریت اقلام معوقه و دستکاری در فعالیتهای واقعی اقتصادی موجب کاهش درآمد دوره های آتی یا گذشته می شوند، در مقابل، استفاده از ابزار تغییر طبقه‏بندی این مسئله را در پی ندارد. درصورتیکه مدیر تنها با بهره گرفتن از تغییر طبقه‏بندی اقدام به مدیریت سود نماید، سود دوره بعد واقعی می‏باشد. علاوه براین باتوجه به اینکه حسابرسان اکثرا به دنبال علل نوسانات غیرعادی در سود و سایر نسبت ها می‏باشند، چون سود خالص تغییری  ننموده است، حسابرسان کمتر قادر به تشخیص استفاده از این ابزار می‏باشند.تمرکز یر این ابزار مدیریت سود به دلایلی حائز اهمیت است: اولا هزینه‏ های عملیاتی و غیرعملیاتی ماهیتی کاملاً متفاوت دارند، هزینه‏ های عملیاتی نسبتا پایدارند درحالیکه هزینه‏ های غیرعملیاتی برطبق تعریف غیرعادی و یا غیرمعمول هستند. هزینه‏ های غیرعملیاتی به شدت ناپایدارند و سرمایه‏گذاران نیز بر همین اساس با آنها برخورد می‏کنند. به این ترتیب تغییر طبقه‏بندی بین هزینه‏ های عملیاتی و غیرعملیاتی، اگر دقیقا به وسیله استفاده‏کنندگان از صورتهای مالی تشخیص داده نشوند، می تواند بر انتظارات و درنتیجه قیمتها تأثیر شایانی بگذارد.تمرکز برروی تغییر طبقه بندی بین اقلام عملیاتی و غیرعملیاتی به چند دلیل آزمونی قوی برای سنجش این ابزار مدیریت سود محسوب می شود:

اولاً : هرکدام از اقلام صورت حساب سود و زیان محتوای اطلاعاتی متفاوتی داشته و سرمایه گذاران با هرکدام اقلام صورت سود و زیان (سود ناخالص، سود عملیاتی و  سود خالص) برخوردی متفاوت دارند.

ثانياً: اقلام عملیاتی و غیرعملیاتی دارای ماهیتی کاملاً متفاوت می باشند. اقلام عملیاتی نسبتاً پایدارند درحالیکه اقلام غیرعملیاتی به شدت ناپایدار بوده و سرمایه گذاران نیز بر همین مبنا با آنان برخورد می کنند. به این ترتیب تغییر طبقه بندی بین اقلام عملیاتی و غیرعملیاتی اگر کاملاً به وسیله استفاده کنندگان تشخیص داده نشود، می تواند بر انتظارات، تصمیم گیری ها و قیمت سهام تأثیر بگذارد(مک وی، 2006)..

[1]Kinney and Trezevant

[2]Lip

[3]Bradshaw and Sloan

همه روانشناسان به نیازها به منزله ی انگیزه های مهم رفتار توجه کرده اند. موجودیت زندگی و بقای انسان مشروط به وجود نیازهاست؛ زیرا زندگی حرکت و پویایی و یک جریان خودابقا کننده است. آن چه انسان را به تلاش و تکاپو وامی دارد و برای رفتار انرژی تولید می کند، همین نیازهاست.

نیازها همیشه به طبقه ای از اشیای هدف یا رویدادها مربوط می شود، بنابراین وقتی فرد به آب نیاز دارد، فقط نیازمند نیست، بلکه به چیزی نیازمند است. نیازها با مشخص کردن این که آیا به شی هدف نزدیک شد یا از آن دوری جست، نقش بسیار مهم در هدایت رفتار ما ایفا نموده و در نتیجه از خطرات و آسیب های احتمالی ما را مصون می دارد. « شدت رفتار » نیز با میزان قدرت نیاز مربوط به آن، تعیین می شود. این که انسان چه رفتاری را ابتدا باید انجام دهد و چه کاری را به بعد موکول کند، به ماهیت و نوع نیاز بستگی دارد. شدیدترین نیاز، فوری ترین توجه را دریافت خواهد کرد ( شجاعی، 1386 ).

وجود نیاز چنان در زندگی انسان مهم و حیاتی است که فقدان آن باعث رکود و مرگ تدریجی او خواهد شد. خداوند انسان را نیازمند آفریده تا همیشه به تلاش و تکاپو در پی جبران کاستی ها و ارضای نیازهای خود بوده و مسیر تکامل را بپیماید. بنابراین نیازها یگانه عامل انگیزش رفتار محسوب می شوند، اما برخی این تبیین را کافی ندانسته و معتقدند که: « خود نیاز به تنهایی نمی تواند عامل فعالیت انسان باشد؛ زیرا نیاز نوعی نداشتن و کمبود است. آن چه می تواند عامل فعالیت انسان بوده و نیروی انگیزشی داشته باشد احساس نیاز است. وقتی انسان چیزی را در خود احساس نیاز کرد و دانست که داشتن آن در بقای او نقش دارد یا نوعی ارزش محسوب می شود، در جهت نیل به آن تلاش می کند» ( مصباح یزدی، 1385 ).

2-2-1-2- نیازها از دیدگاه روان شنا سان

نیازهای یادگیرندگان را می توان از دو جنبه اساسی مورد بررسی قرار داد:

الف: نیازهای اساسی که خود شامل نیازهای جسمی ( فیزیولوژیک) و نیازهای روانی

ب: نیازهای مربوط به رشد شخصیت

الف – نیازهای اساسی:

این نیازها در طول زندگی انسان حائز اهمیت است. ولی غالبا در دوران کودکی و نوجوانی از نقش و اهمیت بیشتری برخوردار است.

یکی از صاحب نظران برجسته ای که نیازهای اساسی را مورد مطالعه قرار داد مازلو است. وی انواع نیازها را برحسب سلسله مراتب ارائه داده که به شرح زير انجام داده است: نیازهای وجودی؛ مانند نیازهای فیزیولوژیک، نیازهای مربوط به ایمنی، نیازهای مربوط به عشق و محبت، نیازهای مربوط به عزت نفس، نیازهای مربوط به خود شکو فایی. ارضاي مناسب نيازهاي اساسي مي تواند در سلامت رواني، رشد شخصيت، موفقيت در زندگي، از جمله در پيشرفت تحصيلي كودكان و نوجوانان تأثيري به سزا داشته باشد. همان گونه كه بي توجهي و عدم ارضاي مناسب نيازهاي اساسي مي تواند اختلالات جسمي و رواني متعددي را موجب شود و فرد را از موفقيت لازم باز دارد. نيازهاي مادي از قبيل، نياز به آب، غذا و پوشاك مناسب و ديگر شرايط فيزيكي مساعد مواردي از نيازهاي بدني محسوب مي شوند. نيازهايي از قبيل؛ امنيت، محبت، احساس ارزشمندي ( عزت نفس )، تعلق به گروه، پيشرفت و موفقيت همچنين مجموعه اي از نيازهاي فطري و معنوي مواردي از نيازهاي رواني به شمارمي روند ( ميرزابيگي، 1387 ).

نیازهای شناختی

این گروه از نیازها نیز ریشه در ذات انسان دارند و رفتار انسان را به سوی کارها و فعالیت هایی می کشانند. کنجکاوی، نیاز به دانستن، نیاز به فهمیدن و یافتن معنی زندگی، در سلسه مراتب نیازهای شناختی انسان قرار دارند.

فرانیازها ( ارزش های وجودی )

پس از برآورده شدن نیازهای وجودی و رسیدن افراد به مرحله خودشکوفایی، گروه دیگری از نیازها ( تنها برای این افراد ) ظهور می کند که به خودی خود هدف اند؛ نه وسیله ای برای رسیدن به هدفی دیگر. که ارضا نشدن آن ها زیان آور است مانند ناتوانی در ارضا هر نیاز سطح پایین تر که زیان آور است. از جمله نیاز به حقیقت، نیکی، کمال، عدالت، زیبایی، خوبی ( ابوترابی، 1386 ).

اگر در تنظيم محتواي كتاب ها به سلسله مراتب اين نيازها توجه نشود، نه تنها نمي توان انتظار پيشرفت سالم شاگرد را داشت، بلكه بايد منتظر بروز مشكلات جسمي، عاطفي و علمي نيز بود ( شعباني،  1387 ).

نظریه آلدرفر به طور وسیع شبیه نیازهای پیشنهادی مازلو است او نیازها را در سه دسته تقسیم بندی کرده است:

• • نیازهای زیستی: قابل مقایسه با نیازهای فیزیولوژیک و ایمنی مازلو هستند. نیازهای هستند که موجود زنده برای ادامه زندگی و تداوم هستی خود، در ارضای آن می کوشد. عوامل محیطی از قبیل غذا، آب، حقوق و دستمزد شرایط کار این نیازها را برآورده می سازد.
  • نیازهای وابستگی: قابل مقایسه با نیازهای اجتماعی، احترام و عزت نفس مازلوست. این مجموعه به روابط فرد با محیط اجتماعی مربوط می شود و نیازهای اجتماعی و ایجاد روابط معنادار با اعضای خانواده، همکاران، فرادستان و دوستان شامل می گردد.

• نیازهای رشد: قابل مقایسه با نیازهای خودشکوفایی مازلوست. نیازها مربوط به آرزوی درونی فرد برای رشد، توسعه و تکمیل پتانسیل فردی می شود، نشان دهنده ی تمایل فرد به استمرار رشد و توسعه شخصی است ( خدیوی، 1386 ).

تایلر در این رابطه می گوید که کلیه ی کودکان یک سلسله نیازهای مشابهی دارند که مدرسه، مانند هر موسسه اجتماعی دیگر، مسئوولیت دارد کودکان را یاری کند تا بتوانند نه تنها راه و روش های مناسبی انتخاب کنند که باعث ارضای نیازها گردد، بلکه الگوهای رفتاریی در آن به وجود آورد که از نظر شخصی و اجتماعی حائز اهمیت بسیاری است ( تقی پور ظهیر، 1387 ).

[1] - Physiological

[2] - Psychological Needs

[3]-  Maslow

[4] - Alderfer

[5]-  Tyler

در سال 1936 ، پروفسور هانس سلیه اهل مونترال اولین رساله خود را در مورد واکنش دهنده منتشر ساخت ، نامبرده در آوریل و در 1948 در مجموعه ای از کنفرانسهایش در کالج فرانسه و سپس در ژوئن 1950 در بیمارستان لانیک سندرم عمومی سازگاری (S.G.A) را با جنبه های بیوشیمیایی و مکانیسم های هورمونی اش بیان کرد (هیپوفیز غدد فوق کلیوی سینه قند کرشه که بسیاری از پژوهشگران پیش از او اختلال ارگانیسم را به هنگام پاسخ به تهاجمات محیط خارج بیان کرده اند :

-نظر کاریوکلارینک مربوط به داستین ، وی واکنشهای بافتی مربوط به واکنشهای هشدار دهنده را در دستگاه لنفوئید مشاهده کرد :

نظریه راسل داپیگز آماس منسوج نرم ، در سال 1932 کانن « ترشح سریع آدرنالین را به عنوان پاسخ در برابر ترس و خشم » متذکر شود .

نامبرده در کتاب خود تحت عنوان (فروتن) مکانیسم های متفاوتی را که سبب ثبات میزان قند ، پروتئین ها ، مواد چربی ، کلسیم ، اکسیژن ، حالت خنثی و درجه حرارت خون می شود تحلیل می کند . کانن تحلیل سیستماتیک پدیده های سازگاری را که برای حفظ حیات در برخی شرایط ضروری هستند ، بنیان نهاد ، با این همه سلیه تاکید می کند کانن هرگز نقش هیپوفیز یا قشر غدد فوق کلیوی را به منظور بررسی واکنشهای غیر اختصاصی سازگاری در مقابل هرگونه تقاشای محیطی و نیز جدا کردن سندرومی که در برابر اثرات مختلف آن یکسان است ، مورد مطالعه قرار نداده است . پی . ای . روکس والکساندر – جی پرسین در انستیوپاستور خاطرنشان ساختند که در خوکچه هندی مبتلا دیفتری غدد فوق کلیوی غالباً متورم و دچار خونریزی است ولی کاوشهای آن از حدا این یافته فراتر نرفت (کوپر ، 1373 ، ص 40)

این پژوهشگران در مجموع استرس را ، دست کم در برخی از جنبه های آن ، احساس کردند و یا آنها را به اثبات رساندند . یک فرانسوی به نام رئیسی در سال 1934 ، پدیده های واکنشی غیر اختصاصی را ، تحت عنوان سندرم تحریک شرح داده است که البته با تغییری متفاوت به توضیحات سیله بسیار نزدیک است . اکتشافهای مهم ، غالباً تصادفی می افتد ، به شرطی که برای دریافت قوانین پوشیده و بسدت آوردن حقیقت ، قضایای القا کننده با ذهن تصمیم دهنده تلاقی کند (پیرلو ، 1371 ، ص 28 و 29 )

استرس را هر چند بطور مشخص می توان زائده تمدن صنعتی و شهری شدن دانست ، اما هیچ دوره از تاریخ انسان و زندگی فرد را نمی توان سراغ گرفت که با استرس همراه نبوده باشد ، تنها می توان گفت که بتدریج از ماهیتی فیزیکی مانند گرسنگی ، سرما ، بلاهای طبیعی ، مرگهای دسته جمعی و زودرس تبدیل به ماهیت روانی و اجتماعی شده است .

دیرینه پرداختن به استرس را می توان با دیدگاه دوگانه انگاری تن و روان و تاثیرات یک بر دیگری در نظریات افلاطون و ارسطو مربوط دانست . از قدماب اندیشمند ایرانی ، ابوعلی سینا کاملاً با موضوع استرس واثرات آن بر جسم آشنا بوده است . علاوه بر این در پزشکی قدیم ایران تاثیر عوامل محیطی بر بیماریهای تحت عنوان اعراض نفسانی مورد نظر بوده است . (قریب 1371 ، ص 187 )

از نظر واژه شناسی ، استرس کلمه یونانی است که در قرن 17 به معنای سختی و دشواری بکار رفته است ، در اواخر قرن 18 از استرس به معنای نیرو و فشار زیاد تلاش بسیار استفاده شده است . در سال 1910 سرعت بروز بسیاری از آنژینهای صدری (سکته خفیف قلبی) در بین مشاغلین یهود در محیط های کاری برخورد تند و هیجانی آنها دانست (کوپر ؛ 1373 ، ص 97)

تعریفات استرس بنا بر نظریه تعاملی که به روابط بین فرد و محیط تاکید می کند بیشترین تائید را بخود اختصاص داده است از جمله :

نظر لازاروس که استرس نتیجه فرایند قضاوت ارزشی افراد از حوادث و موقعیت هاست ، تعریف جامعه است. در توضیح این مطلب باید گفته شود کهع وقتی فرد با حوادث و یا موقعیت های گوناگون روبرو می شود ، درگیر فرایند ارزشی در مورد آن حادثه یا موقعیت تا زمانیکه معنی آن حادثه را درک و همچنین قضاوت می کند که آیا امکانات و توانائیهای او به اندازه کافی هستند تا تقاضهای محیط را براورده سازند در اینجا استرس نتیجه این فرایند قضاوت ارزشی می باشد .

استرس نیروی قدرتمندی است با آثار مثبت و منفی . به آب رودخانه ای می ماند که با ایجاد دس می توان آن را مهار و مورد بهرهر برداری قرار داد یا اینکه آنرا به سیل ویرانگری تبدیل نمود . علی رغم این نظر که استرسهای مفید وجود دارد و قدری فشار روانی جهت ایجاد انگیزه در انسان ضروری است اما زمانی که از آن بحث می گردد به نتایج منفی آن نگاه می شود و منظور استرس مضر است ( الوانی 1371)

فرهنگ جامع و روانشناسی و روانپزشکی (1373) استرس را چنین معنی می کند :

«هر چیزی که در تمامیت زیست شناختی ارگانیسم به وجود اورد و شرایطی ایجاد کند که ارگانیسم طبیعتاً از آن پرهیز می کند استرس شمرده می شود . استرس ممکن است بصورت محرکهای فیزیکی ، عفونتها ، واکنشهای آلرژیک و نظایر آن باشد یا بصورت تغییر در جو اجتماعی مردانی . اولی یک عامل استرس زای فیزیولوژیکی است ، دومی نه تنها با قدرت تهدیدی که اصولاً در عامل استرس زا نهفته است بلکه با کیفیت درک شخص از آن عامل ارتباط دارد (ص 1449)

اين مدل هم جنبه هاي محرك و هم جنبه هاي پاسخ استرس را در نظر مي گيرد. طبق اين مدل از طريق يك ارتباط ويژه جنبه هاي پاسخ بين شخص و محيط حاصل مي شود . در اين مدل فرد يك عامل فال! در جريان استرس متصور شده است و همچنين فرض مي شود كه خود تنظيمي در استراتژيهاي مقابله ائي شناختي… رفتاري و هيجاني نحوه برخورد با استرسور را تحت تاثير قرار مي دهد، اين مدل داراي چندين مرحله است.

اولين مرحله وجود برخي از نيازها و خواسته ها را در فرد نشان مي دهد در اين زمينه بايد گفت كه معمولاً دو نوع خواسته وجود دارد: نيازهاي داخلي و نيازهاي خارجي، نياز هاي داخلي كه منابع قدرتمند استرسي هستند كه نتيجه عملكرد عوامل محيطي است. كار بيش ازحد كه بوسيله كارفرما براي كارگر فراهم مي شود. ناراحت فيزكي ناشي از فضاي كاري يا نياز به كمك داشتن دائمي عضوي از اعضاي خانواده يا فاميل، مرحله دوم شامل ادراك مشخص از خواسته هاي دروني و بيروني است و توانائيش براي برخورد و تملس با اين نياز مهم استرس وقتي رخ مي دهد كه به يك عدم تعادل و يا عدم موازنه بين ادراك نيازها و خواسته هائي از يك طرف و ادراك توانائي مواجهه با آنها از طرف ديگر وجود داشته باشد بعضي از متغييرهاي ارگانيسم مثل شخصيت، قدرت، EGO و هوش اختلافات فردي در ارزيابي شناختي استرس به حساب مي آيند اگر در يك موقعيت استرسور بيش از توانائي فرد باشد و شناختي هم از آن استرسور وجود نداشته باشد فردبه كارش ادامه مي دهد، تا وقتيكه عدم توانائي طولاني در مقابله با موجه شدن با ان آشكار مي شود. اين عدم موازنه منبع راه تجزيه استرس مي شود. مرحله سوم مدل، پاسخ استرسي است كه روشهاي مواجه با استرسور است. تجربه هيجان – ذهني استرس با تغييرات شناختي- رفتاري و فيزيولوژيكي كه تلاش در كاهش تقاضا و نيازها با استرسور دارند همراه مي شوند برخلاف ساير مدلها كه پاسخ به استرس آخرين مرحله به شمار مي آيد. ككس و مك لي مرحله چهارمي نيز به مدل خوداضافه مي نمايند. اين مرحله در ارتباط با نتايج حقيقي و نتايج ادرا شده پاسخ مواجه و مقابله با استرسور است. در صورتيكه فرد در برخورد با نيازها و تقاضاها شكست بخورد يا وقتيكه اثرات منفي ناشي از شكست را پيش بيني بكند ممكن است ادامه يابد. مرحله چهارم شامل بازخورد است كه در سرتاسر اين سيستم رخ مي دهد و ممكن است حوادثي را در قسمتي از اين سيستم ايجاد كند. بازخود داري دو اثر متفاوت است مي تواند بعنوان پاسخ مناسبي باشد كه توانائي فرد را براي سازگاري بالا بر دو هم بعنوان پاسخ نامناسببي باشد كه ممكن است پاسخ استرسي را شديد كند و سبب افزايش ضرر و زيان شود يا ممكن است فرد را در دادن پاسخ هشيار كند و بالاخره در بيماري فرد مداخله كند فيزيك ممكن است در سطوح مختلف فيزيولوژيك روانشناسي و اجتماعي اتفاق بيافتد.

بنابراين مدل تاثير متقابل فرد و محيط استرس را نتيجه عملكرد ارتباط فرد با محيط مي داند يا پاسخ معين و يا يك محرك مشخص ضرورتاً نمي تواند بدون ارزيابي ارتباط فرد با محيط به عنوان استرس زا يا بدون استرس زا در نظر گرفته شود.( مايكل، 1986)

آخرين مدلي كه در زمينه استرس مطرح است مدل جنبه پردازي اطلاعات باشد اين مدل بين استرسهاي روانشناختي ، فيزيولوژيكي و بيوشيمي تفاوت قائل مي شود. اين مدل هم استرسور و هم پاسخ استرس را با هم در نظر مي گيرد. اما اين مدل تاكيد دارد كه نمي توان استرس را بدون تغيير وتفسير محرك به عنوان استرس زا شناخت، بنابراين مدل خبر پردازي تاكيد زيادي روي ارزيابي شناختي و توجيه فرد دارد.

تعبير و تفسير فردي از استرس و همچنين اينكه كدام محرك در حافظه كوتاه مدت جريان مي يابد و كدام ناديده انگاشته شود نياز به توجه انتخابي دارد همچنين خبرپردازي اطلاعات نياز به كاربرد حافظه دراز مدت نيز هست زيرا از طريق استعداد شناختي و كمك از حافظه دراز مدت فرد اجازه مي يابد كه بعضي از محركات را خوشايند و بعضي از ناخوشايند تعبير و تفسير كنند با توجه به حافظه كوتاه مدت حافظه دراز مدت و جريان تصميم گيري در ارزيابي شناختي محرك و پاسخ به عنوان استرس زا بودن لازم و ضروري هستند.

بر حسب ارزيابي شناختي ، استرسورها با جريانهايي مثل موقعيت هيجاني، عاطفي، پاسخهايي مثل اضطراب، ترس، عصبانيت و عم را بر مي انگيزند. در اين مد فرض بر اين است كه تعداد زيادي از استرسورها به وسيله فرد ارزيابي مي شوند و فشار زيادي در اين سيستم وجود دارد و بطور كلي فشار زيادتر بار اطلاعاتي را براي جريانهاي شناخت و بيولوژيكي فرد بيشتر مي كند. اين مدل 3 نوع استرسوررا بطور كلي پيشنهاد مي كند:

1- پيش بيني درد فيزيكي و خطر

2- تهديد به جدا شدن و قبول نكردن اجتماع

3- محركات پيچيده اي كه مستلزم هم پاسخ به نيازهاي موازي و هم پاسخ به نيازهاي جديد و پيچيده است( مايك 986)

روشهاي پيشگيري از ايجاد استرس:

هانس سليه پدر تحقيقات در زمينه استرس، پرسشي را در انتهاي كتاب معروف خود به نام فشار زندگي مطرح مي كند او مي گويد كه بشر قادر است با مطالعات علمي پديده استرس برنامه دقيقي جهت تنظيم رفتار خود طرح ريزي كند و در حدي كه توان توسط آن از فشار هاي زندگي جلوگيري نمود و يا حداقل از شدت آن بكاهد، آيا با طرح اين برنامه مي توانيم بدون اينكه استرس حاصل از كشمكشها و تلاشهاي بي خود را به خود هموار نمائيم داراي يك زندگي رضايت بخش و معني دار بشويم.

سليه به اين مسئله مهم چنين پاسخ مي دهد كه هر فردي بايد مشكلات خود را بر حسب خصوصيات خاص شخصيتي و محيطي خود حل مايد ولي اصولا دست يابي به قوانين كلي كه روشن كننده نحوه تاثير استرس بر روان و تن است هر فرد را در جلوگيري از استرس و يا مانع و يا رفع آنها مجهز تر مي نماي بنابراين سليه اهداف، قواعد و معيارهائي كه براي رفتار سالم و پيشگيري از ايجاد استرس لازم است را به شدت تقسيم مي كند.