پایان نامه سنجش تراکم کلمات کلیدی در وب‏سایت کتابخانه‏های دانشگاه‏های تابعه وزارت علوم

اهمیت وب‌سایت‌ها در مراکز پژوهشی.. 16

وب و فعالیت‌های کتابداری و اطلاع‌رسانی.. 17

طراحی صفحات وب.. 18

معماری اطلاعات در وب‌سایت‌ها.. 20

تعریف موتور جستجو.. 22

فن آوری موتورهای جستجو.. 23

نمایه سازی موتورهای وب.. 25

دو عامل مهم در نمایه سازی وب.. 26

نقش موتورهای جستجو در نمایه سازی وب.. 28

انواع نمایه سازی موتورهای جستجو.. 29

سئو چیست؟.. 30

اهمیت سئو در چیست ؟.. 32

بهینه سازی سایت.. 32

تعریف تراکم کلمات کلیدی.. 37

اهمیت تراکم کلمات کلیدی.. 37

تحلیل تراکم کلمات کلیدی.. 38

متاتگ چیست ؟.. 38

انواع اصلی متاتگ.. 38

کاربرد متاتگ در صفحات وب.. 39

عوامل مورد استفاده در موتورهای جستجو برای رتبه بندی سایت‌ها.. 40

برخی از مهم‌ترین معیارهای مشترک در رتبه بندی اغلب موتورهای جستجو.. 41

عوامل توصیفی مورد استفاده در الگوریتم موتورهای جستجو.. 41

دیگر عوامل موثر در بهینه سازی رتبه سایت.. 43

فاکتورهای مهم بهینه سازی سایت در گوگل: 45

رتبه بندی در گوگل چیست؟.. 46

عوامل موثر در افزایش رتبه درگوگل:.. 46

رتبه صفحه چیست؟.. 49

اهمیت رتبه صفحه: 49

ترافیک وب سایت چیست؟.. 49

افزایش ترافیک و بالا بردن رنکینگ سایت با استفاده از کلمات کلیدی.. 50

رتبه الکسا چیست ؟.. 51

اهمیت رتبه بندی الکسا.. 52

پیچ رنک گوگل مهم‌تر است یا رتبه سایت در الکسا؟.. 52

رتبه‌بندی دانشگاه‌ها.. 53

رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان.. 54

رتبه‌بندی دانشگاه‌های ایران.. 58

پیشینه پژوهش.. 60

پیشینه پژوهش در ایران.. 60

پیشینه پژوهش در خارج.. 68

مقدمه.. 72

روش پژوهش.. 72

جامعه آماری.. 73

ابزار گردآوری اطلاعات.. 74

روش گردآوری داده‌ها.. 75

روش تجزیه و تحلیل اطلاعات.. 76

مقدمه.. 78

ارائه یافته‌های پژوهش.. 78

پاسخ به پرسش‌های اساسی پژوهش.. 78

پرسش اساسی اول: 78

پرسش اساسی دوم: 103

پرسش اساسی سوم: 105

پرسش اساسی چهارم: 107

مقدمه.. 110

تجزیه و تحلیل یافته‌ها.. 110

پیشنهادات.. 113

پیشنهادهای اجرایی.. 113

پیشنهاداتی برای پژوهش‌های آتی.. 115

منابع و ماخذ.. 117

چکیده

امروزه وب، اصلی‌ترین ابزار دسترسی و اشاعه اطلاعات به شمار می‌رود، به گونه‌ای که کتابخانه‌های دانشگاهی به عنوان قطب آموزشی دانشگاه‌ها با عرضه خدمات خود از طریق اینترنت و وب موجبات رشد هر چه بیشتر خود و کاربران را فراهم می‌سازند. زیرا امروزه دانشجویان برای بهره‌گیری از منابع و اطلاعات به اینترنت روی می‌آورند. از سوی دیگر، یکی از اولین دغدغه‌های ناشران وب‌سایت‌ها دست‌یابی به رتبه‌های برتر در میان وب‌سایت‌های مشابه و هم‌موضوع است. بدین منظور همواره سیاهه‌ای از عناوین، کلیدواژه‌ها و توصیف‌هایی که احتمال کسب رتبه‌های برتر را دارند، تهیه و در طراحی صفحات لحاظ می‌شود. بنابراین مدیران سایت‌ها و وبلاگ‌ها نه تنها باید صفحات خود را حاوی مطالب مفید و جذاب برای مخاطبان کنند، بلکه باید این صفحات را به گونه‌ای طراحی کنند که رتبه آن‌ها در موتورهای جستجو قابل توجه باشد. بررسی‌ها حاکی از آن است که به منظور بازیابی موفق اطلاعات در وب‌سایت‌ها بررسی میزان تراکم کلمات کلیدی یکی از عوامل اصلی به شمار می‌آید. تراکم کلمات کلیدی، مقیاسی از میزان کلمات کلیدی موجود در محتوای صفحه به نسبت کل کلمات موجود در همان صفحه است. پژوهش حاضر سعی بر این دارد تا با استفاده از تحلیل محتوا به ارزیابی تراکم کلمات کلیدی در وب‌سایت کتابخانه‌های دانشگاه‌های تابعه وزارت علوم شهر تهران بپردازد. جامعه پژوهش 15 وب‌سایت کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های تابعه وزارت علوم شهر تهران را شامل می‌شود. گردآوری داده‌ها توسط نرم‌افزار تحلیلگر تراکم کلمات کلیدی، انجام گرفته است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد هیچ کدام از دانشگاه‌ها در وب‌سایت خود از کلمات کلیدی مناسب استفاده نکرده‌اند. در این میان، وب‌سایت کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران به دلیل استفاده از کلمات کلیدی پربسامد و مرتبط در ابر برچسب‌های اصلی، توانسته است میزان رویت‌پذیری بالایی را کسب نماید. همچنین، در رتبه‌بندی وب‌سایت‌های کتابخانه‌های مرکزی، دانشگاه تهران در موتور جستجوی گوگل رتبه بالایی را به خود اختصاص داده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که استفاده از تراکم کلمات کلیدی و همچنین توجه به اهمیت برچسب‌ها در وب‌سایت‌ها، می‌تواند نقش مهمی را در بالا بردن رتبه سایت و افزایش رویت سایت ایفا نماید که باعث تحقق بازیابی موفق کتابخانه‌های دانشگاهی می‌شود.

کلیدواژه‌ها: تراکم کلمات کلیدی، طراحی وب‌سایت، کتابخانه مرکزی دانشگاهی، ابربرچسب.

مقدمه

امروزه اینترنت به وسیله‌ای در دسترس برای اکثر مردم جهت تبادل و اشاعه اطلاعات بدل شده است، به طوری که میزان استفاده از آن به سرعت در حال افزایش است. در ایران نیز با فراهم شدن زیرساخت‌های فناوری و مخابراتی روز به روز شمار استفاده‌کنندگان از این شبکه فزونی می‌گیرد.

این پژوهش در نظر دارد به ارزیابی وب‌سایت کتابخانه‏های مرکزی دانشگاه‏های تابعه وزارت علوم شهر تهران بپردازد. در این فصل به معرفی پژوهش حاضر پرداخته شده است . عناوین فصل عبارتند از : بیان مسأله، اهداف پژوهش، سؤالات پژوهش، فرضیه‌های پژوهش، تعاریف عملیاتی و محدودیت‌های پژوهش.

بیان مسأله

هم‌زمان با تولد وب، جهان شاهد تغییرات شگرفی در حوزه ذخیره و بازیابی اطلاعات بوده است. هر روز بر تعداد صفحات وب افزوده می‌گردد و حجم وسیعی از اطلاعات، در بستر آن، به صورت ساختار نیافته(یالتاقیان، 2002) و فارغ از کنترل محتوایی و کتاب‌شناختی منتشر می‌شود (زانگ و جاستریم، 2005؛ گوتلیب و الیوپولوس، 2003). در چنین وضعیتی، مسئله اساسی، چگونگی کنترل و مدیریت بدنه ساختارنیافته و رشد سریع این بدنه است (اسدی و جمالی مهمویی، 2004).

تاکنون ابزارهای کاوش از قبیل «موتورهای کاوش»، «ابرموتورهای کاوش»، «راهنماهای موضوعی» و «نرم‌افزارهای کاوش» محیط مجازی وب را تا اندازه‌ای تحت کنترل و مدیریت خویش درآورده‌اند.

کاربران از میان ابزارهای رایج کاوش، موتورهای کاوش را به عنوان نقطه آغازین ورود به اینترنت تلقی می‌کنند (اسپینک و دیگران، 2001 نقل در دوال و واگان، 2004؛ بار- ایلان، 2005؛ زانگ و دیمیتروف، 2004)، بیش از 95% ترافیک کاوش در اینترنت به موتورهای کاوش مربوط است و 80% کاربران، اطلاعات مورد نیاز خود را از طریق موتورهای کاوش به دست می‌آورند (هاتلی، 2002 نقل در زانگ و دیمیتروف، 2005). یافتن اطلاعات موضوعی ویژه در وب دشواری‌هایی دارد و هر روز بر حجم این دشواری‌ها افزوده می‌گردد (دروت، 2000). تعداد نتایج بازیابی شده موتورهای کاوش، اغلب چنان فراوان است که کاربر عملاً جز مرور چند صفحه نخست نتایج، از سایر صفحات منصرف می‌شود (جانسن، اسپینک، و ساراسویک، 2000؛ فدایی عراقی2005 ؛ یالتاقیان، 2002) و به ناچار به رتبه‌بندی ارائه شده موتورهای کاوش اعتماد می‌کند (بارـ ایلان، 2005).در این وضعیت، چنانچه صفحه‌ای مرتبط، در رتبه‌های اول جای نگیرد، ممکن است از دید کاوشگر پنهان بماند (زانگ و جاستریم ، 2005، ص92؛ گوتلیب و الیوپولوس، 2003).

از سویی، یکی از اولین دغدغه‌های ناشران وب‌سایت‌ها دستیابی به رتبه‌های برتر در میان وب‌سایت‌های مشابه و هم موضوع است. بدین منظور همواره سیاهه‌ای از عناوین، کلیدواژه‌ها و توصیف‌هایی که احتمال کسب رتبه‌های برتر را دارند، تهیه و در طراحی صفحات لحاظ می‌شود (ریچاردسون، 2003 نقل در زانگ و دیمیتروف،2005). طراحی نرم‌افزارهایی چون «تحلیلگر چگالی کلیدواژه» ،«ورد ترکر»،«وب پزیشن گولد»، و شکل‌گیری و گسترش وب‌سایت‌هایی که خدمات توصیه‌ای و مشاوره‌ای بهینه‌سازی صفحات را به منظور کسب رتبه‌های برتر در موتورهای کاوش ارائه می‌دهند، تأییدی بر حساسیت و توجه به این مسئله است.

با وجود ابهام‌های موجود در زمینه الگوریتم، رتبه‌بندی موتورهای کاوش، پژوهش پیرامون چگونگی رتبه‌بندی نتایج متوقف نشده است و تلاش‌هایی در زمینه کشف عوامل اثرگذار و تعیین میزان اثرگذاری آن عوامل، انجام پذیرفته است (زانگ و دیمیتروف، 2004؛ 2005 ).

از دهه 1990 میلادی که اینترنت و وب جهان‌گستر سرعت بیشتری پیدا کرد، نتایج بسیاری از فرآیندها و برون‌دادهای علمی_ پژوهشی و فعالیت‌های دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی و پژوهشی در وب‌سایتشان منتشر شده و فرصتی برای تبادل اطلاعات فراهم آورده است. تعداد زیاد کاربران، محیط کاربری، محتوای وب و روند روزافزون موارد مذکور، از جمله دلایل افزایش توجه علمی به اینترنت عنوان شده است. المایند و اینگورسن مطالعه وب را ” وب‌سنجی” نامیدند (مسگر پور، 1388). وب‌سنجی به تحلیل کمی پدیده وب با استفاد ه از روش‌های اطلاع سنجی می‌پردازد. وجود تعداد زیاد مواردی چون صفحات، عکس‌ها، پیوندها و … در وب، معیارهای متنوعی برای انجام تحلیل‌های کمی فراهم کرده که در حیطه مطالعات وب سنجی و سایبرمتریک قرار می‌گیرد (بجنوربن و اینگورسن، 2004). در حال حاضر، زمینه‌های تئوری و تجربی مهمی برای کاربرد روش‌های متریک در تحلیل فعالیت‌ها و انتشارات تحقیقاتی موجود است ( تلوان و واگان، 2004)؛ یکی از مهم‌ترین کاربردهای وب سنجی، رتبه بندی دانشگاه‌ها‌ی جهان بر اساس وب‌سایت‌می‌باشد (آگیلو،گرانادینو، اورتگا و دیگران، 2006) .

از طرفی کتابخانه‌های دانشگاهی به عنوان قطب آموزشی دانشگاه‌ها محسوب می‌شود و همانند دیگر نهادهای اجتماعی تلاش می‌کنند با عرضه خدمات خود از طریق اینترنت و وب موجبات رشد هر چه بیشتر خود و کاربران را فراهم سازند. زیرا امروزه دانشجویان برای بهره گیری از منابع و اطلاعات به اینترنت روی می‌آورند. بنابراین مدیران سایت‌ها و وبلاگ‌ها نه تنها باید صفحات خود را حاوی مطالب مفید و جذاب برای مخاطبان کنند، بلکه باید این صفحات را به گونه‌ای طراحی کنند که رتبه آن‌ها در موتورهای جستجو قابل توجه باشد. زمانی که شخصی در حال جستجو در یک موتور جستجو مانند گوگل است، گوگل تمام صفحاتی را که موضوع آن‌ها با عبارتی که شما جستجو کرده‌اید مرتبط است، لیست می‌کند. اما اینکه چه صفحاتی از کدام سایت‌ها در صدر نتایج جستجو قرار می‌گیرند به عوامل مختلفی بستگی دارد یکی از آن‌ها تراکم کلمات کلیدی که درصد دفعاتی است که کلیدواژه یا عبارت در مقایسه با کل کلمات یک صفحه در صفحه وب ظاهر می‌شود، می‌باشد. بنابراین باید متن سایت به تعداد منطقی کلمات کلیدی داشته باشد. برای این منظور متن سایت به گونه‌ای تنظیم شود که نسبت کلمات کلیدی به کل کلمات موجود در متن قابل توجه باشد. (شعبان زاد و موسوی چلک، 1385)

از آنجایی که وب‌سایت‌های دانشگاهی در امور آموزشی و پژوهشی دارای اهمیت زیادی می‌باشند و وب‌سایت‌کتابخانه‌های مرکزی نیز تقریبا بیشترین حجم اطلاعات را در خود جای می‌دهد، دانستن وضعیت این وب‌سایت‌ها از نظر تراکم کلمات کلیدی برای رتبه‌بندی این سایت‌ها مهم می‌باشد. بی توجهی به ساختار وب سایت، جنبه‌های وب سنجی و تراکم کلمات کلیدی موجود در وب‌سایت‌ها از جمله اشکالاتی است که به اینگونه وب‌سایت‌ها وارد است .بنابراین در این تحقیق محقق به دنبال جواب دادن به این سوال است که وب‌سایت کتابخانه‌های دانشگاهی دولتی شهر تهران تا چه میزان از کلمات کلیدی برخوردارند و نیز تراکم و توزیع آن‌ها چگونه است؟

اهداف پژوهش

هدف اصلی:

ارزیابی تراکم کلمات کلیدی در وب‌سایت کتابخانه‌های دانشگاه‌های تابعه وزارت علوم شهر تهران

اهداف فرعی: