فصل دوم: ادبیات نظری ومرور پیشینه
1-2- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………11
2-2- تاریخچه زنجیره تامین……………………………………………………………………………………………………14
3- 2- تعاریف مدیریت زنجیره تامین…………………………………………………………………………………………16
4-2- دیدگاههای رایج درمدیریت زنجیره تامین……………………………………………………………………….. 20
5-2- چارچوبهاوفرآیندهای مدیریت زنجیره تامین………………………………………………………………………20
6-2- معیارهای ارزیابی عملكرد زنجیره تامین…………………………………………………………………………….22
7-2- تکنیکهای بهینه سازی تدارکات………………………………………………………………………………………..25
1-7-2- معیارهای مالی……………………………………………………………………………………………………………..26
2-7-2- استراتژیهای قراردادهای تدارکات………………………………………………………………………………….27
1-2-7-2- تاثیربرگردش وجوه…………………………………………………………………………………………….. ……28
2-2-7-2- روندتقاضا………………………………………………………………………………………………………………. 29
3-7-2- استراتژیهای مدیریت ارتباط تامین کننده. …………………………………………………………………..29
1-3-7-2- روش عمومیSRM……………………………………………………………………………………………… ….29
2-3-7-2- استراتژیهای بخش بند ی تامین کننده……………………………………………………………………….. 30
3-3-7-2- انتخاب صحیح تامین کننده……………………………………………………………………………………… 31
4-3-7-2- درک قیمت گذاری………………………………………………………………………………………………….. 31
5-3-7-2- کنترل کیفیت…………………………………………………………………………………………………… ………31
8-2- كارت امتیازی متوازن………………………………………………………………………………………………………33
9-2- تحولات كارت امتیازی متوازن………………………………………………………………………………………….35
10-2- مناظركارت امتیازی متوازن…………………………………………………………………………………………….36
11-2- توازن درمیان كارت امتیازی متوازن…………………………………………………………………………………40
12-2- تعداد مناظردریك كارت امتیازی متوازن…………………………………………………………………………..41
13-2- كارت امتیازی متوازن ابزاری برای بهینه سازی………………………………………………………………….43
14-2 – مروری برتحقیقات پیشین……………………………………………………………………………………………..48
1-14-2- تحقیقات خارجی…………………………………………………………………………………………………. ……48
2-14-2- تحقیقات.داخلی…. ………………………………………………………………………………………………52
15-2- معرفی.شرکت.پاکشو……………………………………………………………………………………………………..58
فصل.سوم: روششناسی تحقیق
1-3- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………62
2-3- فرآیندتحقیق…………………………………………………………………………………………………………………..62
3-3- روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………64
4-3- جامعه ونمونه آماری……………………………………………………………………………………………………….64
5-3- ابزارجمع آوری اطلاعات…………………………………………………………………………………………………66
6-3- روایی و پایایی پرسشنامه…………………………………………………………………………………………………67
7-3- روش تجزیه وتحلیل اطلاعات………………………………………………………………………………………..68
فصل چهارم: تجزیه وتحلیل داده ها
1-4- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………71
2-4- توصیف جامعه آماری……………………………………………………………………………………………………..71
1-2-4- توصیف جامعه آماری برحسب جنسیت…………………………………………………………………………. 71
2-2-4-توصیف جامعه آماری برحسب تحصیلات……………………………………………………………………… 72
3-2-4- توصیف جامعه آماری.برحسب سن……………………………………………………………………………….. 73
4-2-4- توصیف جامعه آماری برحسب حوزه فعالیت………………………………………………………………….. 74
3-4-توصیف آماری داده های تحقیق……………………………………………………………………………………… 76
1-3-4- توصیف آماری مربوط به سوال اول……………………………………………………………………………….. 76
2-3-4- توصیف آماری مربوط به سوال دوم……………………………………………………………………………….. 77
3-3-4- توصیف آماری مربوط به سوال سوم………………………………………………………………………………. 81
4-3-4- توصیف آماری مربوط به سوال چهارم……………………………………………………………………………. 83
5-3-4- توصیف آماری مربوط به سوال پنجم ………………………………………………………………………..89
6-3-4- توصیف آماری مربوط به سوال ششم…………………………………………………………………………….. 92
7-3-4- توصیف آماری مربوط به سوال هفتم……………………………………………………………………………… 93
8-3-4- توصیف آماری مربوط به سوال هشتم…………………………………………………………………………….. 97
4-4- آزمون فرضیات…………………………………………………………………………………………………………….100
فصل پنجم: نتیجه گیری وپیشنهاد
1-5- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………….111
2-5-بررسی فرضیات تحقیق………………………………………………………………………………………………….111
3-5- محدودیتهای تحقیق………………………………………………………………………………………………………114
4-5- بحث ونتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………….115
5- 5- پیشنهاداتی برای تحقیقات آتی……………………………………………………………………………………….118
منابع وماخذ
منابع……………………………………………………………………………………………………………………………………119.
پیوستها ………………………………………………………………………………………………………………………………125.
پرسشنامه………………………………………………………………………………………………………………………………126
Abstract……………………………………………………………………………………………………………………………133
فهرست جداول
عنوان شماره صفحه
جدول 1-2- برخی تعاریف ازمدیریت زنجیره تامین……… ………………………………………………………………………19
جدول 2-2- مرور برخی از تحقیقات انجام شده ……………………………………………………………………………..57
جدول 1-4- ترکیب جامعه آماری برحسب جنسیت……………………………………………………………………………………71
جدول 2-4- ترکیب جامعه آماری برحسب میزان تحصیلات…….. …………………………………………………………………72
جدول 3-4- ترکیب جامعه آماری برحسب سن ……………………………………………………………………………………..73
جدول 4-4-ترکیب جامعه آماری برحسب حوزه فعالیت …………………………………………………………………………….75
جدول 5-4- خلاصه جواب نمونه آماری به سوال اول………………………………………………………….. 76
جدول 6-4- خلاصه جواب نمونه آماری به سوال دوم……………………………………………………………………………………………………. 78
جدول 7-4- خلاصه جواب نمونه آماری به سوال سوم……………………………………………………………………………………………………. 81
جدول8-4- خلاصه جواب نمونه آماری به سوال چهارم………………………………………………………………………………………………….. 84
جدول9-4- خلاصه جواب نمونه آماری به سوال پنجم ……………………………………………………………………89
جدول10-4- خلاصه جواب نمونه آماری به سوال ششم……….. ………………………………………………………………….92
جدول11-4- خلاصه جواب نمونه آماری به سوال هفتم ………………………………………………………………….94
جدول12-4- خلاصه جواب نمونه آماری به سوال هشتم………. …………………………………………………………………98
فهرست نمودارها
عنوان شماره صفحه
نمودار 1-4- ترکیب جامعه آماری برحسب جنسیت ………………………………………………………………………..72
نمودار 2-4- ترکیب جامعه آماری برحسب میزان تحصیلات …………………………………………………………….73
نمودار 3-4- ترکیب جامعه آماری برحسب سن ………………………………………………………………………………74
نمودار 4-4- ترکیب جامعه آماری برحسب حوزه فعالیت …………………………………………………………………75
نمودار5-4- پراکندگی پاسخ سوال اول برحسب گزینه ها …………………………………………………………………77
نمودار6-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری را به سوال میزان اهمیت قابل اطمینان بودن تحویل توسط تامین کننده ها ………………………………………………………………………………………………………………………..78
نمودار7-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری را به سوال میزان اهمیت کیفیت مواد تامینشده توسط
تامینکننده ها ……………………………………………………………………………………………………………………………………79
نمودار8-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان اهمیت کیفیت خدمات تامین کننده ها …………79
نمودار9-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان اهمیت قیمت تامین کننده ها ……………………..80
نمودار10-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان اهمیت مشارکت با تلاشهای تحقیق وتوسعه .80
نمودار11-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان اهمیت سیستم مدیریت کیفی تامین کننده درارزیابی کیفیت مواد تامین کننده ……………………………………………………………………………………………………………………………..82
نمودار12-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان اهمیت گواهی های اخذشده درارزیابی کیفیت مواد تامین کننده …………………………………………………………………………………………………………………………..82
نمودار13-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان اهمیت کیفیت نمونه های محصول درارزیابی کیفیت مواد تامین کننده ………………………………………………………………………………………………………………….83
نمودار14-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان اهمیت همکاری باتحقیق وتوسعه درمجموعه ابزارهای داخلی …………………………………………………………………………………………………………………………..85
نمودار15-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان اهمیت افزایش کارایی کارکنان درمجموعه ابزارهای داخلی ………………………………………………………………………………………………………………………………85
نمودار16-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان اهمیت خرید در زمانهای مزایده درمجموعه ابزارهای داخلی …………………………………………………………………………………………………………………………..86
نمودار17-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان اهمیت به حداقل رساندن دوره زمانی دریافت سفارش خرید تا ارائه سفارش خریداز تامین کننده درمجموعه ابزارهای داخلی ……………………………………86
نمودار18-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان اهمیت بهینه سازی تعداد قراردادها درمجموعه ابزارهای داخلی …………………………………………………………………………………………………………………………..87
نمودار19-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان اهمیت بهینه سازی تعداد تامین کننده ها درمجموعه ابزارهای داخلی …………………………………………………………………………………………………………………..87
نمودار20-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان اهمیت تاکید بر اهمیت ارتباط با تامین کنندگان درمجموعه ابزارهای داخلی ……………………………………………………………………………………………………88
نمودار21-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان اهمیت به حداقل رساندن مخارج مستقل درمجموعه ابزارهای داخلی …………………………………………………………………………………………………………………..88
نمودار22-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان تاکید برابزارها واسلوبشناسی انتخاب تامین کنندۀ درست درارتباط با تامین کنندگان …………………………………………………………………………………………….90
نمودار23-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان تاکید توسعه تامین کننده درارتباط با
تامین کنندگان ……………………………………………………………………………………………………………………………………..90
نمودار24-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان تاکید برتحلیل مخارج درارتباط با
تامین کنندگان …………………………………………………………………………………………………………………………………….91
نمودار25-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان تحلیل بازاردرارتباط باتامین کنندگان …………91
نمودار26-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان تاکید بر ابزار پشتیبانی درتوسعه
تامین کنندگان ………………………………………………………………………………………………………………………………………92
نمودار27-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال ششم ……………………………………………………………93
نمودار28-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان همکاری تامین کنندگان با فعالیتهای تحقیق
وتوسعه ……………………………………………………………………………………………………………….95
نمودار29-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان همکاری با برنامه ریزی استراتژیک
تامین کنندگان ………………………………………………………………………………………………………………………………………95
نمودار30-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان مشارکت دوطرفه دردانش وفن کاربین شرکت و تامین کنندگانش ……………………………………………………………………………………………………………………….96
نمودار31-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان همکاری براساس درک همکاری و اهداف دوجانبه ………………………………………………………………………………………………………………………………………96
نمودار32-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان همکاری شرکت و تامین کنندگانش، هردو،درجهت موفقیت دیگری. ………………………………………………………………………………………………………………….97
نمودار33-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان اعتماد …………………………………………………..98
نمودار34-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان رفتارفرصت طلبانه تامین کنندگان …………….99
نمودار35-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان رفتارفرصت طلبانه شرکت ……………………..99
نمودار36-4- توزیع پاسخهای جمعیت آماری به سوال میزان شفافیت درتعامل …………………………………100
فهرست اشکال
عنوان شماره صفحه
شکل 1-2- تعاریف مختلف مدیریت زنجیره تامین …………………………………………………………………………17
شکل 2-2- تكامل دیدگاهای مدیریت زنجیره تامین ………………………………………………………………………..20
شکل3-2- چارچوب مدیریت زنجیره تامین : عناصروتصمیمات(احمدی کهنعلی، 1387) ……………………….21
شکل4‑2- چهارمنظركارت امتیازی متوازن ( (Kaplan et al,2005 ……………………………………………….38
شکل 1-3- فرآیند تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………63
چکیده:
سازمانها راه حلهای زیادی را برای مشکلات زنجیره تامین پیدا کرده اند. این راه حلها طیف گسترده ای از مفاهیم را در بر می گیرند. طراحی و عرضه قطعات، مدیریت عرضه کنندگان، مدیریت ارتباطات بین عرضه کنندگان و ارتبـــاط سازمان با عرضه کنندگان ، مدیریت و برنامه ریزی سیستم های تولیدی، مدیریت موجودی ، به کارگیری سیستم های ERP و MRP بخشی از این حوزه هاست.
هدف از همه این تلاشها و به کارگیری این سیستمها بهینه سازی فرآیند مدیریت زنجیره تامین سازمانهاست. هر نوع از بهینه سازی مستلزم روش و فرآیندی در ارزیابی عملکرد سازمانهاست. بدون ارزیابی عملکرد زنجیره تامین، بهینه سازی این فعالیتها غیر ممکن است.
در تحقیق توصیفی، کاربردی و تک مقطعی پیش رو محقق کوشیده است بهینه سازی عملکرد زنجیره تامین را با استفاده از روش کارت امتیازی متوازن انجام دهد. از این رو با توزیع پرسشنامه ای 8 سوالی بین 208 نفر از مدیران و کارشناسان زنجیره تامین شرکت پاکشو به بررسی بهبود عملکرد زنجیره تامین شرکت پاکشو با کمک کارت امتیازی متوازن پرداخته است.
نتایج تحقیق نشان می دهد که در زنجیره تامین شرکت پاکشو، کیفیت، مهمترین فاکتور برای ارزیابی عملکرد تامین کننده است. همچنین گواهی های سیستم مدیریت کیفیت (ایزو) تامین کننده، مهمترین شاخص کیفیت تولید ضمن انتخاب تامین کنندۀ جدید است علاوه بر آن فعالیتهای مدیریت ارتباطی تامین کننده، موثرترین ابزار برای دستیابی به عملکرد زنچیره تامین در شركت پاكشو است و ارتباطات بلندمدت، مهمترین عامل در بهینه سازی مدیریت ارتباطات در زنجیره تامین می باشد.
واژه کلیدها: کارت امتیازی متوازن- بهینه سازی تدارکات- مدیریت زنجیره تامین- شرکت پاکشو
فصل اول
کلیات تحقیق
فصل اول: کلیات تحقیق
|
1-1-مقدمه
اخیراً توجه به مدیریت زنجیره تامین و اجزاء و فرآیند های تامین در مقالات مدیریت وتجارت به حد قابل ملاحظه ای افزایش یافته است.
در دهه 1990 کارخانجات زیادی برای دست یافتن به شراکت با تأمین کنندگان خود به منظور ارتقاء دادن عملکرد و افزایش توان رقابتی تلاش زیادی از خود نشان دادند.
به طور فراینده ای به عملیات تامین به چشم یک مبحث استراتژیک نگریشته می شود. در تشکیلات اقتصادی کارخانجات روابط بین خریداران و تأمین کنندگان به حد بالایی از توجه رسیده است. چنانچه مبنای این روابط بلند مدت در نظر گرفته شود. زنجیره تأمین به یکی از محکم ترین سدها در برابر ورود رقبا تبدیل می شود.
تحقیق پیش رو به منظور ارائه رهنمودهایی برای درک بیشتر سیستم تامین و تسهیل نمودن بهینه سازی تامین، ارائه گردیده است. لذا جنبه های مختلف سیستم تامین و ارتباطات بین آنها مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
در این فصل ازتحقیق، محقق به طور خلاصه و با توجه به موضوع تحقیق، به بیان مساله اصلی پژوهش و ضرورت انجام تحقیق پرداخته، سپس سوالات واهداف اساسی ازانجام تحقیق را ارائه نموده ودر پایان تعریف اصطلاحات و واژه های تخصصی را مطرح مینماید.
2-1-بیان مساله
بطور جاری، گرایش نتیجه گیری در شركتهای های مختلفی مورد توجه قرارگرفته است . علاوه براین، ارزش تامین استراتژیک، توسط انجمن های علمی شناسایی شده است(مانند Cox، 1996، Anderson، 1998، Chen و همکاران، 2004؛ Kerkhoff، 2005؛ Dimitri و هنri ان، 2004؛ ایی شده است(مانند کل موفقیتهای کارخانه، توزیع شده است. مکاران، 2006). آنها به جنبه های مختلف تامین علاقه وافری داشته و راه حل های نوآورانۀ جدیدی را به منظور ایجاد مزیتهای رقابتی تر از طریق فعالیت تامین، مورد پژوهش قرار داده اند. از طرفی مزیتهایی که می توان از طریق تامین استراتژیک بدست آورد، چشمگیر هستند ، از بهبود وضعیت مالی شركت گرفته تا مشارکت در تحقیق و توسعه و بهینه سازی فرآیندهای ساخت (Kerkhoff، 2005).
اگرچه، بهینه سازی عملکرد تامین بطور گسترده ای مورد بحث قرار گرفته است (Buchanan,2008) زمینۀ ارزیابی عملکرد تامین ، فقط بصورت خلاصه در انجمنهای علمی مورد بحث قرار گرفته است. بایستی خاطرنشان کرد که ارزیابی عملکرد ضروری است، چرا که رهنمودی را برای توسعۀ استراتژی بهینه سازی ارائه کرده و به همین ترتیب شالوده ای را برای محک زدن فرصتها ایجاد می کند.
بطور تاریخی، سیستمهای ارزیابی عملکرد، برمبنای سیستمهای مدیریت حسابداری بوده اند، که در ابتدا براساس نتایج عملکرد مالی کارخانه می باشند.. كه برمبنای این روش، توسط Anthony در زمانی که مدیریت کنترل، برنامه ریزی استراتژیک و کنترل عملیاتی برای شناسایی هدف گذاری شده بودند، توسعه داده شده اند. بهرحال، Anthony (1965)، کنترل عملیاتی و برنامه ریزی استراتژیک را بخاطر سوالات پیچیده تر بودن نادیده گرفته و عمدتاٌ بر مدیریت کنترل تمرکز داشته است.
چارچوب کارت امتیاز متوازن (BSC)، توسط Kaplan و Norton (1992)، معرفی گردید که تلاشی برای یکپارچه سازی همۀ ابعاد بوده است، و از اهمیت بالایی برای مدیریت عملکرد برخوردار بوده است. به این دلیل کارت امتیاز متوازن ، یکی از قابل دسترس ترین روشهایی است که چشم انداز استراتژی یک کارخانه یا یک واحد تجاری را ارائه می کند. بنابراین، انتظار داریم که کارت امتیازی متوازن ، چارچوبی مرتبط برای تحقیق تامین استراتژیک باشد و به همین ترتیب شالوده ای برای ارائۀ رهنمودهای بهینه سازی تامین باشد. بهرحال، در همین زمان، ما قصد داریم تا این مطلب را در این پایان نامه تحقیق کنیم که: BSC میتواند چشم انداز کاملی از استراتژی تامین کارخانه را ارائه کند و اگر که هیچگونه فاکتور مهمی هم یافت نشود، اهمیت استراتژیکی در درك مفاهیم تامین خواهد داشت که در سیستم ارزیابی عملکرد ارائه نشده است. کارخانه ها هنوز هم در اجرای سیستمهای ارزیابی عملکرد به دلیل فقدان درک سیستم تامین، شرکای خارجی آن و فاکتورهای نفوذی داخلی و خارجی کارخانه، اداره کنندگان ابتدایی عملکرد تامین کدامها هستند، چه مواردی بر عملکرد تاثیر گذاشته و آن را تغییر می دهد، با مشکلاتی مواجه هستند. در این مورد، حتی پیشرفته ترین سیستم ارزیابی، نتایج دلخواه را ایجاد نخواهد کرد
بنابراین، می توان نتیجه گیری کرد که حتی اگر ارزیابی عملکرد یک ابزار کاملاٌ سودمند باشد ، فقدان آگاهی در مورد فعالیت تامین بعنوان یک سیستم و روابط بین فاکتورهای مختلف دراین سیستم، از اجرای موفق عملکرد سیستمهای ارزیابی ، پیشگیری می کند.
پس کارت امتیاز متوازن (BSC)، چارچوبی است برای اجرای سیستم ارزیابی عملکرد، که به دلیل کاربرد وسیع و قابلیت انعطاف، مزیتهای مهمی بر سایر چارچوبهای ارزیابی عملکرد دیگر دارد. (Dixon، 1990؛ Kaplan و Norton، 1992؛ Maskel، 1992؛ Kaplan و Norton، 1996، Beathem و همکاران، 2004). بنابراین، BSC می تواند چارچوبی مناسب برای تحلیل عملکرد تامین باشد.
اگر به عمومی ترین مشکل در تامین برگردیم ” یافتن تعادل بین هزینه و کیفیت” این موضوع مفهومی از اهمیت بالایی در مورد شناسایی عوامل موثر درعملکرد تامین، تنظیم اهداف و تفسیر نتایج برخوردار است. می توان انتظار داشت که به دلیل این موضوع مفهومی ، ” یافتن تعادل بین هزینه و کیفیت” ، پیچیدگی ارزیابی عملکرد افزایش می یابد. بنابراین، درک تامین بعنوان یک سیستم، حتی مهمتر است تاکید بر درک عمیق تدارکات بعنوان یک سیستم، سوالات زیر ایجاد شده، و شالوده ای را برای تحقیق ایجاد می کنند.اولاٌ، شناسایی سیستم تدارکات، بخشهای آن، روابط بین آنها و اصول فعالیتی آنها برای ایجاد یک سیستم ارزیابی عملکرد تامین، الزامی است. بعنوان ابزار ارزیابی عملکرد، مخصوصاٌ تراز برگۀ ارزشیابی، بعنوان ابزار خلاصه شده ای برای سیستم تدارکات در نظر گرفته می شود. سیستم تدارکات، یک سیستم بسیار پیچیده است که از سهامداران متعدد داخلی و خارجی و سایر فاکتورهای تاثیر گذار برخوردار است که می توانند بعنوان تعدیل کنندۀ روابط در سیستم تداراکات در نظر گرفته شوند .بنابراین، این سوالات ایجاد میشود: