شکل 1 :(( مدل عوامل مؤثر بر تعهد سازمانی و نتایج آن))
در ارتباط با تعهد سازمانی مطالعات مختلفی صورت گرفته که یکی از مهم ترین این مطالعات به وسیله ((میروآلن[2])) صورت گرفته و مدلی سه بعدی ارائه شده است . ابعاد این مدل عبارتند از :(مقیمی ،1380)
1) تعهد عاطفی[3] : شامل وابستگی عاطفی کارکنان به تعیین هویت با سازمان و درگیر شدن (التزام )در فعالیت های سازمانی است.
2)تعهد مستمر[4] : شامل تعهدی که مبتنی بر ارزش نهادن به سازمان است و کارمند در زندگی سازمان سهیم می شود.
3) تعهد تکلیفی [5] ( هنجاری) : شامل احساسات افراد مبنی بر ضرورت ماندن در سازمان است.
پورتر و همکارانش (1974) تعهد سازمانی را پذیرش ارزش های سازمان و درگیر شدن در سازمان تعریف می کنند و معیارهای اندازه گیری آن را شامل انگیزه ، تمایل برای ادامه کار و پذیرش ارزش های سازمان می دانند .
به طور کلی تعهد سازمانی منجر به نتایج مطلوب سازمانی ، (( همچون عملکرد بالاتر ، ترک خدمت کمتر و غیبت کمتر خواهد شد که تحقیقات متعددی نیز صحت آن را تأیید نموده است.
سایر مطالعاتی که در مورد شاخص های اندازه گیری تعهد شغلی انجام گرفته ، نشان می دهد عواملی مانند : وابستگی حرفه ای ، وابستگی سازمانی ،پایبندی به ارزش های کار و مشارکت و درگیری شغلی (التزام) بیش از سایر فاکتورها در تعیین میزان تعهد شغلی نقش دارد .( واحدی ،1381)
وابستگی ،کشش درونی و علاقه ی باطنی به هر کاری که انسان ،تصدی آن را بر عهده می گیرد ، از عوامل بزرگ موفقیت انسان است . زیرا عشق و علاقه به کار ، مانع آن است که غبار خستگی بر روان انسان بنشیند، بلکه دوری از کار در او ایجاد می کند.یکی از مهم ترین علل موفقیت پیامبر اسلام (ص) ، ایمان و پایبندی ( التزام) به ارزش کار خود بوده است لذا پروردگار به هنگام توصیف پیامبر درباره ی او چنین می گوید: ((پیامبر به آن چه از سوی خدا بر او نازل شده ، ایمان آورده است.)) ( بقره 288)
ایمان عبارت است از : هر نوع گرایش و یقینی که به زندگی معنی و جهت بخشد.در سایه ی ایمان به موفقیت است که افکار به اعمال تبدیل می شوند. ایمان درهای موفقیت را به سوی افراد می گشاید، وقتی که به موفقیت خود ایمان کامل داشته باشید، در حالت روحی خاص قرار می گیرید. تلاش بیشتری می کنید ،نیرو و نشاط وافری در شما ایجاد می شود و در نهایت گام های موفقیت را سریع تر بر می دارید.
ایمان مهم ترین عنصر ذهن است ، وقتی ایمان با تفکر مثبت همراه باشد نیروی فرد را برای رسیدن به موفقیت دو چندان می کند (اسفندیاری مقدم ،1380)
پژوهشی که توسط دو تن از استادان دانشگاه ها ی هاروارد و ویسکانسین انجام شده است، نشان می دهد که ((گروه عظیمی از کارکنان در طلب درگیر شدن و مشارکت (التزام) بیشتر در کارهای سازمانی و به دست آ آوردن اختیار تصمیم گیری بیشتر در محل خدمت خود هستند)). ( واحدی ،1381)
[1] -Richard M.steers
[2] - Meyer & Allen
[3] - Affective commitment
[4] - Continuance commitment
[5] - Normative commitment