پایان نامه ارتباط بین غنی سازی شغلی با تعهد سازمانی و رضایت شغلی در سازمان تامین اجتماعی 2-2-7-چگونگی غنی سازی شغل……………………………………………………………………………………… 13 2-3-بخش دوم : ادبیات نظری رضایت شغلی……………………………………………………………………….. 14 2-3-1-رضایت شغلی…………………………………………………………………………………………………….. 14 2-3-2-عوامل مؤثر در رضایت و نارضایتی شغلی در سازمان……………………………………………………. 15 2-3-3-انواع رضایت شغلی……………………………………………………………………………………………… 16 2-3-4-نظریه های رضایت شغلی………………………………………………………………………………………. 16 2-3-5-ابعاد رضایت شغلی………………………………………………………………………………………………. 18 2-3-6-افزایش رضایت شغلی…………………………………………………………………………………………… 19 2-3-7-تعیین رضایت شغلی…………………………………………………………………………………………….. 20 2-3-8-آثار وجود رضایت شغلی………………………………………………………………………………………. 21 2-4-بخش سوم : ادبیات نظری تعهد سازمانی……………………………………………………………………….. 23 2-4-1-تعاریف و مفاهیم تعهد سازمانی………………………………………………………………………………. 23 2-4-2-مراحل توسعه تعهد سازمانی……………………………………………………………………………………. 25 2-4-3-اجزاء تعهد سازمانی……………………………………………………………………………………………… 26 2-4-4-اهمیت تعهد سازمانی……………………………………………………………………………………………. 27 2-4-5-عوامل مؤثر بر تعهد سازمانی…………………………………………………………………………………… 28 2-4-6-نتایج مثبت و منفی تعهد سازمانی…………………………………………………………………………….. 29 2-4-7-تعهد سطح پایین………………………………………………………………………………………………….. 30 2-4-8-تعهد متوسط……………………………………………………………………………………………………….. 33 2-4-9- تعهد سطح بالا…………………………………………………………………………………………………… 34 2-4-10- شاخص های تعهد……………………………………………………………………………………………. 36 2-4-11-ابعاد تعهد سازمانی…………………………………………………………………………………………….. 38 2-4-12-دیدگاههای تعهد سازمانی…………………………………………………………………………………….. 40 2-4-13- مدلها و الگوهاو نظریات تعهد سازمانی…………………………………………………………………. 41 2-4-بخش دوم پیشینه تحقیق …………………………………………………………………………………………… 47 الف-پیشینه داخلی…………………………………………………………………………………………………………… 47 ب-پیشینه خارجی……………………………………………………………………………………………………………. 51 2-5- نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………. 52 فصل سوم ؛ روش شناسی تحقیق 3-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………….. 56 3-2-روش تحقیق ………………………………………………………………………………………………………….. 57 3-3- جامعه آماری و نمونه……………………………………………………………………………………………….. 57 3-4- ابزار گرد آوری اطلاعات………………………………………………………………………………………….. 58 3-5- روایی پرسشنامه …………………………………………………………………………………………………….. 58 3-6- پایایی پرسشنامه …………………………………………………………………………………………………….. 59 3-7- روش تجزیه وتحلیل……………………………………………………………………………………………….. 60 فصل چهار;تجزیه وتحلیل داده ها 4-1-مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………. 62 4-2-بررسی جمعیت شناختی………………………………………………………………………………………………… 63 4-3-آمار توصیفی……………………………………………………………………………………………………………….. 67 4-4-آزمون نرمالیته……………………………………………………………………………………………………………… 68 4-5-آمار استنباطی………………………………………………………………………………………………………………. 69 4-5-1بررسی فرضیه اول تحقیق…………………………………………………………………………………………….. 69 4-5-2 بررسی فرضیهفرعی دوم تحقیق……………………………………………………………………………………. 72 4-5-3بررسی فرضیهفرعی سوم تحقیق…………………………………………………………………………………….. 75 4-5-4بررسی فرضیهاصلی……………………………………………………………………………………………………. 78 فصل پنجم; نتیجه گیری 5-1-مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………… 80 5-2- یافته های تحقیق…………………………………………………………………………………………………………. 80 5-3-محدودیت های تحقیق………………………………………………………………………………………………….. 83 5-4-پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………………….. 83 5-5-توصیه برای پژوهشهای آتی……………………………………………………………………………………………. 85 منابع و پیوست ها………………………………………………………………………………………………………………… 84 چکیده پایان نامه به زبان انگلیسی…………………………………………………………………………………………….. 108 چکیده : غنی سازیشغل مفهومیاستکهاینروزهادربسیاریازسازمانها،شرکتها،مؤسسات مطرحاست غنیسازیشغلدرجستوجویبهبودعملکردورضایتکارمندبااستفادهازگستردهتر کردنحوزۀفعالیتفردودادنفرصتبیشتربرایموفقیتورشدفردیدرشغلکارمندمیباشد.تحقیق حاضر به بررسی وتبیین رابطه بین غنی سازی شغلی با تعهد سازمانی و رضایت شغلی کارکنان سازمان تامین اجتماعی(شهرستان ساری)پرداخته نوع پژوهش از نوع توصیفی ، پیمایشی است جامعه آماری تحقیق شامل 150 نفر از کارکنانسازمان تامین اجتماعی(شهرستان ساری)بوده که از این میان 126 نفر بر اساس روش نمونه گیری ساده به عنوان حجم نمونه انتخاب گردید. ابزارهای این پژوهش، پرسشنامههای استاندارد غنی سازی شغلی،تعهد سازمانی و رضایت شغلی می باشند. پایایی پرسشنامهها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 0.908 ، 0.878 و محاسبه شد. برای تعیین روایی این ابزارها از روایی صوری و محتوایی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها ابتدا با استفاده از آزمون کولموگروف-اسمیرنف، نرمال بودن توزیع داده ها بررسی شد و سپس با استفاده از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی معناداری فرضیه ها مورد سنجش قرار گرفت.نتایج حاصل نشان داد که بین تعهد سازمانی و رضایت شغلی کارکنان سازمان تامین اجتماعی(شهرستان ساری) رابطه مثبت و معناداری وجود دارد ، و بین غنی سازی شغل با تعهد سازمانی و رضایت شغلی کارکنان سازمان تامین اجتماعی(شهرستان ساری) رابطه مثبت و معناداری وجود دارد کلید واژ ه : غنی سازی شغل ، تعهد سازمانی ، رضایت شغلی،سازمان تامین اجتماعی(شهرستان ساری) 1-1-مقدمه : نیرویانسانیبااحساسوفاداریوتعلقسازمانیکمومتمایلبهترکسازماننهتنها خوددرجهتنیلبهاهدافسازمانیحرکتنمیکند،بلکهدرایجادفرهنگبیتفاوتینسبتبه مسایلومشکلاتسازماندرمیانهمکارانخودمیتواندمؤثرباشد هزینه هایترکخدمتبرایسازمانازجهاتمختلفواردمیشود ترکخدمتبالا میتواندبه طورمنفیرویظرفیتسازمانبرایفراهمآوردنخروجیهایباکیفیتاثربگذارد.همچنینترکخدمتمیتواندپیامدهایمهلکیدربابکارمندیابی،هزینه هایآموزشیوتوقف عملیاتداشتهباشد. آگاهیازاینموضوعکهچهعواملیباعثمیشوندتایککارمندتصمیم بهجداییمیگیرد،درتواناییسازمانبرایحفظکارمندانبسیارحیاتیاست(ضیا الدینی و همکاران ،1392). ازآنجاکهتلاشهرفردناشیازانگیزشو رضایتویمیباشد،انگیزشورضایتهرفردپیش نیازمهمیبرایانجامکاربهصورتاثربخشمیباشد .رضایتشغلیشرطاساسیحضوروهمکاریفردبا سازماناستواینبهدلیلنقشمهمرضایتشغلیدر افزایشبهرهوری،تعهدنسبتبهسازمان،تضمینسلامت فیزیکیوروانی،تسریعدریادگیریمهارتهایجدیدشغلی وافزایشروحیهیفردمیباشد.(قنبری و همکاران،1389). از جنبه مطلوبیت ، رضایت شغلی روی رفتار افراد اثر می گذارد، این رفتار نیز روی کارکرد سازمان تاثیر می گذارد . بهر ه وری ، غیبت و ترک خدمت ، کناره گیری ، تاخیر در کار، تحلیل رفتگی شغلی، سلامت جسمی و روانی،رفتار پرخاشگرانه در محل کار، تعهد سازمانی و رضایت از زندگی تحت تاثیر رضایت شغلی قرار دارد. تعدادزیادیازمحققانبیانکردهاندکهیکراهبرای افزایشعملکردورضایتشغلیافراد،غنیسازیشغل افرادمیباشد . غنیسازیشغلدرجستجویبهبود عملکردورضایتکارمندبااستفادهازگستردهترکردن حوزهفعالیتفردودادنفرصتبیشتربرایموفقیتو رشدفردیدرشغلکارمندمیباشد بهسخندیگر،غنیسازیشغلمیتواندبهعنوانیک مداخلهسازمانیطراحیشدهبرایبازسازیشغلهابا هدفچالشیترکردن،انگیزانندهترکردنورضایت بخشکردنشغلافرادباشد(فرجی و همکاران،1387). در این فصل بیان مسأله ، ضرورت و اهمیت موضوع ، اهداف و سوالات تحقیق و در پایان تعریفی از واژه های تخصصی تحقیق ارائه می گردد 1-2-بیان مساله : در میان منابعی که سازمانها در اختیار دارند،محققان زیادی به اهمیت ویژه منابع انسانی در سازمانها اشاره کرده اند.باکسال و همکاران(2007،ص 88) چنین عنوان کرده است که”مهمترین دارایی هر سازمان صبح زود وارد سازمان میشود و در انتهای زمان کاری از آن خارج میشود. “به گفته بوکسال و پارسل(2003)،پفر(1998)،و گراتون و همکاران(2000)،کارکنان سازمانها و مدیریت آنها عنصری اساسی در دست یابی به مزیت رقابتی برای سازمانها میباشد. با توجه به رقابت روز افزون سازمانها و تغییرات محیطی ،سازمانها در جست و جوی روشهایی مقالات و پایان نامه ارشد هستند که بتوان با کمک آنها از طریق منابع انسانی خود به مزیت رقابتی دست یابند.در این میان میتوان به غنی سازی شغلی اشاره کرد.غنی سازی شغل منجر به فراهم کردن مسئولیت ها و چالش های شغلی بیشتری برای کارکنان میشود.غنی سازی شغل این امکان را برای کارکنان مهیا میکند تا در کارهایشان اختیارات لازم را برای تصمیم گیری داشته با شند.غنی سازی شغل بطور مستقیم با عوامل انگیزشی کارکنان و نیز کاهش غیبت کاری کارکنان ارتباط دارد. چنین به نظر میرسد که سازمانها با غنی سازی شغل کارکنان خود آنها را به سازمانشان متعهد میکنند،بطوریکه کارکنان اهداف شخصی خود را با اهداف سازمان هم راستا میبینندو تمام توان خود را در دستیابی به اهداف تعریف شده سازمانی بکار میگیرند. شایان ذکر است که در صنعت بیمه که کارکنان به طور مستقیم با مشتریان در تعامل هستند بهبود عملکرد آنها به راحتی به مشتریان منتقل خواهد شد؛و میتوان ادعا کرد که عملکرد مطلوب کارکنان بر ادراک مشتریان نسبت به کیفیت خدمات ارائه شده تاثیر زیادی خواهد گذاشت. امروزه مزیتی که سازمانها برای پیشی گرفتن از یکدیگر دارند نه در بکارگیری فن آوری جدید بلکه در بالا بودن اعتماد بنفس و میزان تعهد کارکنان به اهداف سازمانی نهفته است. به عبارتی عنصر خلاقیت و دانش به عنوان عنصر برتری بخش در رقابت مطرح شده است.(سید جوادین و دیگران 1388،ص 75) و در این بین سازمان تامین اجتماعی نیز از این امر مستثنی نمی باشد و برای بقا و ادامه حیاتش نیازمند داشتن کارکنانی متعهد میباشد و از آنجا که سازمان تامین اجتماعی با توجه به جایگاه خود در جامعه ،و با توجه به تحت پوشش قرار دادن بیش از 52.5 % جمعیت کشور بعنوان بزرگترین سازمان بیمه ای کشور نیازمند داشتن نگاهی متمایز از گذشته نسبت به غنی سازی شغلی کارکنان در ابعاد مختلف میباشد.بنابراین سوال اصلی تحقیق عبارتند از:آیا بین غنی سازی شغلی و رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان سازمان تامین اجتماعی رابطه معنی داری وجود دارد؟ 1-3-اهمیت و ضرورت تحقیق : یکیازعواملاساسیکهمیتواندمنجربهایجادیکجوسازمانیسالم،افزایشاخلاقسازمانی،ایجادانگیزهوافزایشتولیدوبازدهی،سازمانگردد،تعهدسازمانیمی باشد. باتوجهبهچالشهایحالحاضردرسازمانها،مشخصکردن عواملاساسیدرجهتپیشبینیتعهدسازمانیبهعنوانیک نیازفردیبهیکمسئلهاساسیتبدیلگردیدهاست. شواهد نظریوتجربینشاندادهاندکهادراکاتکارکناندرباره معنویتدرمحیطکاربهگسترشسطحتعهدسازمانیآنها کمکخواهدکرد. باافزایشمیزانتعهد،افرادبرایکارشان، تلاشبیشتریمیکنندوبدینوسیلهبهعملکردسازمانیکمک میکنند افرادبانیازها،مهارتهاوانتظاراتیواردسازمانمیشوندومایلند درمحیطیکارکنندکهبتوانندازتواناییهایشاناستفادهو نیازهایشانراارضاءکنند. چنانچهسازمانهااینفرصتهارابرای کارکنانشانایجادکنند،سطحتعهدسازمانیافزایشمی یابد.(فتحی و همکاران،1392). ازجملهمتغیرهاییکهباتعهدسازمانیرابطهدارد،رضایتشغلیاست.رضایتشغلیبهعنوانحالتهیجانیلذتبخشتعریفشدهاستکهازارزیابی،واکنشعاطفیونگرشفردنسبتبه شغلناشیمیشودرضایتشغلیبهلذتبردنازکار،انجامبهترکار،اشتیاقوشادمانیدرخصوصکار،وپاداشمناسبگرفتنبهخاطرتلاشهایفرداشارهمیکند.رضایتشغلیچندبعدیاستآنشاملچندینبعدمجزامانندرضایتازدستمزد،فرصتهای ارتقا،امنیتشغلیواهمیت/چالششغلاست(قمری،1390). رضایت شغلی از شاخص های کلیدی تحقق اهداف کیفیت زندگی کارکنان می باشد (حشمت خواه ، 1376). بنابراین، روش های مناسب جهت افزایش رضایت شغلی و بکارگیری آنها توسط مدیران جهت افزایش بهره وری امری حیاتی است (گریفین ، 1383).تحقیقات نشان می دهد عوامل متعددی بر رضایت شغلی کارکنان تاثیرمی گذارد. یکی از عوامل اساسی که بر رضایت شغلی کارکنان موثر است ، عوامل شغلی و مرتبط با شغل می باشد.(دهقان و همکاران ، 1389). غنی سازیشغل مفهومیاستکهاینروزهادربسیاریازسازمانها،شرکتها،مؤسسات مطرحاست.منافعاصلیغنی سازیشغلبرایفردفردکارکناندرافزایشرضایتشغلیناشیاز افزایشپاداشهایدرونیشغلاست. سازمانهاازکاهشهزینه هایبالایناشیازغیبت، تأخیروعدمتوجهبهکیفیتوسایرجنبه هایضعفروحیه،سودمی برند.(دهقان و همکاران،1389). امروزهترکشغلکارکنانکلیدیدرسازمانهایسرآمدبهیکازمهمتریننگرانیهای مدیریتمنابعانسانیتبدیلشدهاست. بههمیندلیل،سازمانهاییکهبتواننددلایلوعوامل مؤثردرتمایلبهترکخدمتکارکنانرادرککنند،خواهندتوانستپیشازاینکهکارکنان سازمانراترککنند،سیاستهاوروشهایمؤثریرابرایحفظونگهداریمنابعانسانیکارا بهکاربگیرند(ضیاءالدینی و همکاران،1392). ازآنجاکهنیروی انسانیبهعنوانیکعاملبارزوبرجستهدرتحققاهدافسازمانینقشبسیارمهمیداردوباتوجهبه اینکهنگرشهایآناننیزمیتوانددردستیابییافاصلهگرفتنازاهدافسازمانتأثیرگذارد،چندی استمحققبرآنشدهاندتارابطهغنی سازی شغلی با تعهد سازمانی و رضایت شغلی کارکنان را کهازجملهنگرشهاییهستندکهبهعنوانضرورتاصلیعاملانسانیدرسازمانهامطرحهستندراموردمطالعهوبررسیقراردهد. 1-4-اهداف تحقیق : هدف اصلی بررسی وتبیین رابطه بین غنی سازی شغلی با تعهد سازمانی و رضایت شغلی کارکنان سازمان تامین اجتماعی(شهرستان ساری) اهداف فرعی: بررسی و تبیین رابطه بین تعهد سازمانی و رضایت شغلی کارکنان سازمان تامین اجتماعی(شهرستان ساری) بررسی و تبیین رابطه بین غنی سازی شغلی با تعهد سازمانی کارکنان سازمان تامین اجتماعی(شهرستان ساری) بررسی و تبیین رابطه بین غنی سازی شغلی با رضایت شغلی کارکنان سازمان تامین اجتماعی (شهرستان ساری) 1-5-سوالات تحقیق : سوال اصلی:آیا بین غنی سازی شغلی با تعهد سازمانی و رضایت شغلی کارکنان سازمان تامین اجتماعی (شهرستان ساری)رابطه معناداری وجود دارند؟ سوال اول: بین تعهد سازمانی و رضایت شغلی کارکنان سازمان تامین اجتماعی(شهرستان ساری) رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؟ سوال دوم:بین غنی سازی شغل و رضایت شغلی کارکنان سازمان تامین اجتماعی(شهرستان ساری) رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؟ سوال سوم: بین غنی سازی شغل و تعهد سازمانی کارکنان سازمان تامین اجتماعی (شهرستان ساری)رابطه مثبت و معنا داری وجود دارد؟ الف ) قلمرو مکانی : این تحقیق از بُعد مکانی ، سازمان تامین اجتماعیشهرستان ساری را شامل می شود.
2-2-1-2-تعمیرات مبتنی بر زمان. 13
2-2-1-3-تعمیرات مبتنی بر شرایط 13
2-2-1-4-تعمیرات پیشگویانه. 14
2-2-1-5- نگهداری و تعمیرات مبتنی بر وضعیت.. 15
6-1-2-2مرور مدلهای پیشنهادی. 18
1-6-1-2-2سیستم کاملا قابل مشاهده 18
2-6-1-2-2 -سیستمهای قابل مشاهده جزیی. 20
2-3- نقد ادبیات.. 23
2-4- استراتژی تعمیرات در شرکت فولاد آلیاژی ایران. 26
2-4-1- استراتژی تعمیرات در طراحی اولیه. 28
2-5- مرور ادبیات تحقیق معیارهای تصمیم گیری. 29
2-5-1- ایمنی. 29
2-5-2هزینه. 30
2-5-3- کیفیت محصول. 31
2-5-4- درجه اهمیت دستگاه 31
2-5-5-قابلیت تعمیرپذیری. 32
2-5-6- قابلیت اطمینان. 32
2-5-7- قابلیت دسترس.. 33
-8-5-2ارزش افزوده 33
-9-5-2توجیه پذیری. 34
2-6- مدلهای تصمیمگیری ریاضی. 38
2-6-1- تکنیکهای تصمیمگیری ریاضیMCDM.. 38
2-6-2- ارزیابی و بررسی مدلهای MADM.. 38
2-7-علم مدیریت فازی: 40
2-7-1- اعداد فازی و عملیات جبری. 42
2–72- اعداد فازی نوع LR.. 43
2-7-3- اعداد فازی ذوزنقه ای ومثلثی. 44
2-8- ادبیات تحقیق مبانی نظری فرایند تحلیل شبکهای ANP. 45
2-8-1- معرفی تکینیک ANP. 45
. 53
2-9- معرفی تکنیک TOPSIS. 56
2-9-1- ادبیات تحقیق در مورد TOPSIS فازی. 57
2-10- جمع بندی. 60
فصل سوم. 61
طراحی چارچوب تحقیق. 61
3-1- مقدمه. 62
3-2- الگوریتم پیشنهادی. 63
3-2-1- تشکیل تیم خبرگان شرکت.. 63
3-2-2 – خصوصیات افراد خبره 63
3-3 مشخص نمودن معیارها 67
3-4- محاسبه اوزان هر یک ازمعیارهای تصمیمگیری از روش خبرگی. 75
3-5- رتبه بندی تجهیزات.. 80
3-6- تصمیمگیری نهایی در خصوص انتخاب تجهیزات.. 80
3-7- روش انجام تحقیق. 80
3-8- روش شناسی پژوهش… 83
3-8-1- سوالات پژوهشی : 83
3-8-2- ابزارهای مورد استفاده در گرد آوری اطلاعات.. 83
3-9- روایی وپایایی پژوهش… 85
3-10- جمع بندی. 86
فصل چهارم. 87
اجرای مدل و تحلیل نتایج. 87
4-1- مقدمه. 88
4-2- نتایج مربوط به مشخصات عمومی مصاحبه شوندگان. 88
4-2-1- سن مصاحبه شوندگان. 88
4-2-2- تحصیلات مصاحبه شوندگان. 89
4-2-3-سابقه کار مصاحبه شوندگان. 90
4-2-4- نوع استخدامی مصاحبه شوندگان. 91
4-2-5- پست سازمانی مصاحبه شوندگان: 92
. 93
4-3-1-محاسبه وزن هریک از مناظر 93
4-3-2- محاسبه وزن هریک از شاخصهای منظر مالی. 99
4-3-3-محاسبه وزن هریک از شاخصهای منظر فنی. 103
4-3-4- محاسبه شاخصهای مربوط به ایمنی. 110
4-3-5- محاسبه وزن منظر انسانی. 113
4-4- محاسبه وزن نهایی هر یک از شاخصها 113
4-5- اولویت بندی تجهیزات با رویکرد TOPSIS فازی. 115
4-5-1- تبدیل ماتریس میانگین به ماتریس بی مقیاس.. 134
4-5-2- تبدیل ماتریس نرمالایز شده به ماتریس موزون. 135
4-5-3- تعیین راه حل ایده آل مثبت فازی و راه حل ایده آل منفی فازی : 135
4-5-4- اولویت بندی نهایی گزینهها 136
4-6- اولویت بندی گزینهها از روش دیگر 140
4-7- تصمیمگیری نهایی در خصوص انتخاب تجهیزات.. 143
4-8- جمع بندی. 143
فصل پنجم. 144
نتیجه گیری وپیشنهادات.. 144
5-1- مقدمه. 145
5-2-نتایج ویافتههای تحقیق. 145
5-3- نتایج حاصل از پیاده سازی مدل پیشنهادی. 147
5-4- مزایای الگوریتم پیشنهادی. 149
5-5 – پیشنهاداتی به منظور بهبود کاربرد الگوریتم پیشنهادی در اولویت بندی تجهیزات.. 150
5-6پیشنهاداتی جهت کاربرد نتایج تحقیق. 150
5-7- پیشنهاداتی برای تحقیقات آتی. 151
5-8-جمع بندی. 152
منابع ومأخذ فارسی. 153
منابع ومأخذ خارجی: 155
ضمائم. 159
Condition Monitoring
Fuzzy Analytic network process
Fuzzy Technique For Order Preference By Similarirty To Ideal Solution
-مقدمه
مدیران نگهداری و تعمیرات شرکتهای مختلف همیشه با این مسئله روبرو هستند که چگونه می توانند معیارهایی را برای تشخیص اولویت قطعات در نگهداری و تعمیرات بدست آورند و چگونه می توانند این قطعات را براساس این معیارها اولویت بندی نمایند در این پروژه سعی شده است تا با استفاده از متدهای تصمیمگیری به روز دنیا و همچنین استفاده از خبرگان شرکت فولاد آلیاژی ایران که بزرگترین شرکت تولید کننده فولادهای آلیاژی در کشور می باشد معیارهایی برای اولویت بندی تجهیزات این شرکت بدست آمده و سپس این تجهیزات با استفاده از تکنیکهای تصمیمگیری اولویت بندی نمود . امید است که این تحقیق بتواند کمک هر چند کوچکی به صنعتگران این مرز وبوم بنماید.
1-2-تعریف مساله
نگهداری و تعمیرات نقش مهمی در حفظ قابلیت اطمینان، در دسترس بودن، کیفیت تولیدات، کاهش ریسک، افزایش بازدهی و امنیت تجهیزات بر عهده دارد. بنگاههای تولیدی همواره درصدد کاهش هزینههای تولید هستند. یکی از هزینههای اساسی این بنگا هها هزینه تعمیرات است که عمدتاً با توجه به نوع صنعت، 15 تا 75 درصد هزینههای تولید را تشکیل میدهد. سیاست مناسب تعمیرات می تواند نقش بسیار مهمی در دسترس پذیری و پایایی ، کیفیت تولید، و ایمنی سیستم داشته باشد. اما متأسفانه، در مقایسه با مباحث تولید که بسیار مورد توجه محققان و نویسندگان است ، به نگهداری و تعمیرات چندان اهمیت داده نشده است . همین مسأله یکی از دلایل کارآیی پایین تر بخش نگهداری وتعمیرات نسبت به سایر بخشهاست. بعنوان مثال در حدود یک سوم هزینههای تعمیرات صرف فعالیتهای زائد میشود. (Mobley،2002)
همانطور که قبلا ذکر شد یکی از روشهای نگهداری وتعمیرات CMمی باشد که با توجه به استفاده از تجهیزات خاص روش بسیار هزینهبری است و شرکتهای مختلف سعی دارند تا تجهیزاتی که واقعا نیاز به پایش مداوم دارند تحتCM قرار دهند. مشکلی که در اینجا وجود دارداین است که معیارهای کاملا تبیین شدهای که بتوان بر اساس آن تجهیزات را انتخاب نمود وجود ندارد وهمچنین اهمیت تجهیزات مختلف در مقایسه با تجهیزات دیگر مشخص نمیباشد .و تجهیزات امتیاز خاصی بر اساس اهمیت دارا نیستند.
واین امردر حالی است که در صورت عدم دقت در انتخاب تجهیزات شرکت هزینه اضا فهای را برای CM به همراه داشته و این مساله نیزباعث میشود که تجهیزاتی که واقعا باید تحتCM قرار گیرند انتخاب نمیگردند ودر حقیقت این کار باعث هم به هدر رفتن سرمایه شرکت شده و هم اینکه در بعضی از مواقع خسارات جبران ناپذیری را به خاطر توقفات ناگهانی تجهیزات به شرکت تحمیل مینماید که با توجه به وضعیت تامین قطعات یدکی تجهیزات این لطمه چندین برابر تا ثیر از خود نشان میدهد.
1-3- اهداف وکاربرد نتایج تحقیق
هدف از این پروژه این است که با معیارهای علمی و تکنیکهای تصمیمگیری که هم اکنون درجها ن مرسوم است اولویت بندی برای تمام تجهیزات حساس کارخانه انجام گرفته و طبق آن مشخص کنیم که چه تجهیزاتی نیاز به پایش مداوم دارند و چه تجهیزاتی در مرحله بعدی اولویت قرار میگیرند.به گونهای که برای تمام تجهیزات حساس امتیاز بندی انجام گردد.لازم بذکر است که این هدف در حقیت لازمه اجرای یک سیستم نگهداری و تعمیرات بر اساس پایش مداوم می باشد زیرا هیچگاه نمی توان تمام تجهیزات حساس یک شرکت را تحت پایش مداوم قرار داد بلکه باید یک اولویت بندی از آنها صورت گیرد تا بتوان بر اساس بودجه و همچنین زیر ساختها تجهیزاتی که دارای بیشترین اولویت هستند انتخاب نمود.
1-3-1- اهداف کلی:
- کاهش توقف تجهیزات خط تولید
- کاهش هزینههای نگهداری و تعمیرات
- افزایش راندمان تجهیزات)منظور از راندمان قابلیت دسترسی به تجهیزات می باشد )
1-3-2- اهداف جزیی
- شناخت شاخصهای مهم نگهداری وتعمیرات
- تهیه لیستی از تجهیزات حساس شرکت
- اولویت بندی تجهیزات مهم
- شناخت خبرگان سطوح مختلف شرکت
1-4- فرضیات پژوهشی
هدف اصلی این پژوهش اولویت بندی تجهیزاتی است که باید تحت پایش وضعیت گیرند.در همین راستا سه سوال پژوهشی به ترتیب ذیل مطرح میشود:
- معیارهایی که برا ساس آن می توان تجهیزات را اولویت بندی نمود کدام است ؟
- وزن معیارهایی که برای اولویت بندی مشخص می گردد چه مقدار است ؟
- اولویت بندی تجهیزاتی که باید تحت CM قرار بگیرند با استفاده از معیارهای وزن داده شده چگونه است؟
1-5-ضرورت و اهمیت تحقیق
در حال حاضر در شرکت فولاد آلیاژی ایران یکی از روشهایی که برایPM از آن استفاده میگردد روش CM میباشد. این روش که یکی از روشهای پیشرفته درعلم نگهداری و تعمیرات محسوب میشود دارای مزیتهای زیادی نسبت به روشهای گذشته نگهداری و تعمیرات که قبلا توضیح داده شد می باشد این روش دارای قابلیت اطمینان بسیار بالایی است. به این معنی که احتمال توقف تجهیزی که تحت این روش نگهداری و تعمیرات قرار گیرد، بسیار پایین می آید و در ضمن باعث افزایش عمر اینگونه تجهیزات نیز میگردد البته مطلب حائز اهمیت این است که این روش به هزینه زیاد نیاز دارد و برای اجرای آن می بایست بر آوردهای اقتصادی لازم صورت پذیرد. اجرای این روش در شرکت فولاد آلیاژی ایران از سال 1383 شروع گردید و به طور کلی به پیمانکار واگذار شد. روشهایی که برایCM درفولاد آلیاژی ایران انجام میگردد شامل موارد ذیل میباشد:
- آنالیز روغن
- آنالیز ارتعاش تجهیزات دوار
- حرارت سنجی
- ضخامتسنجی شبکه سیالات
در شرکت فولاد آلیاژی ایران انتخاب تجهیزاتی که باید تحت CM قرار بگیرند در ابتدا بر عهده واحد بازرسی کارخانه بود وا ین واحد نیز با مشخص نمودن9 معیار زیر از واحدهای مختلف خواستار اعلام لیست تجهیزاتی که باید تحت CM قرار بگیرند شد که این 9 معیاربه شرح ذیل میباشند :
- میزان اهمیت تجهیزوتاثیر توقف تجهیز در خط تولید
- توان موتور
- میزان کارکرد در شبانه روز
- میزان کارکرد در سیکل کاری
- میزان خسارت تجهیز در اثر توقف ناگهانی
- میزان استعداد تجهیز برای نابالانسی (به عنوان مثال فنهااستعداد بالایی برای نابالانسی دارند).
- میزان سرمایهگذاری یا قیمت تجهیز
- محدودیتهای موجود نظیر تعداد تجهیز طرف قرار داد ،نفرات پرسنل پیمانکار ،تعداد دستگاه اندازه گیری ،مبلغ قرارداد
- میزان استعداد تجهیز برای ناهم محوری
در واحدهای مختلف برای انتخاب این تجهیزات از معیارهای فوق الذکر در بالا وسایر معیارها استفاده می شود.
درمورد ضرورت انجام این تحقیق با توجه موارد زیر امر نگهداری وتعمیرات تجهیزات بسیار مهم میباشد:
- وجود فلز مذاب در داخل سیستمهای تولیدی که در صورت خرابی ماشین و سیستمهای انتقال و انجماد فلز در مسیر ،تخلیه فلز منجمد را مستلزم صرف وقت وهزینه زیاد مینماید.
- وجود مواد با حرارتهای بالا و دارای خواص خورندگی ،چسبندگی ،که روند فرسایش تجهیزات را افزایش میدهد.
- پیوستگی خط تولید ودرنتیجه رکوددر مراحل تولید در اثر از کار افتادگی یکی اززیر سیستمها
- وسعت سطح کارگاهها و فواصل زیاد بین کارگاهها که امکان دریافت سریع خدمات اضطراری را کاهش میدهد.
- کاریکنواخت وشبانه روزی که نیاز به وجود گروههای آماده به کار نگهداری وتعمیرات وهمچنین دسترسی سریع به خدمات مهندسی وخدمات پشتیبانی نظیر دسترسی به نقشهها و قطعات یدکی که نیاز به برنامه ریزی و مهیا نمودن زیر ساختها دارد.
با توجه به مراتب یاد شده باید اذعان نمود که در شرکت فولاد موقعیت امور نگهداری وتعمیرات حداقل در سطوحی همسان با امور تولید قرار میگیرد.
با توجه به استفاده از تجهیزات خاص روشCM بسیار هزینه بر است و شرکتهای مختلف تجهیزاتی راکه واقعا نیاز به پایش مداوم دارند تحت CM قرار می دهند مشکلی که در اینجا وجود دارداین است که معیارهای کاملا تبیین شده ای که بتوان بر اساس آن تجهیزات را انتخاب نمود وجود ندارد وهمچنین اهمیت تجهیزات مختلف در مقایسه با تجهیزات دیگر مشخص نمیباشد .و تجهیزات امتیاز خاصی بر اساس اهمیت دارا نیستند.
در حالیکه در صورت عدم دقت در انتخاب تجهیزات شرکت هزینه اضا فه ای را برای CM متحمل شده واین در حالی است که تجهیزاتی که واقعا باید تحت CM قرار گیرند انتخاب نمیگردند ودر حقیقت این کار باعث هدر رفتن سرمایه شرکت شده و در بعضی از مواقع خسارات جبران ناپذیری را به خاطر توقفات در تجهیزات به شرکت تحمیل مینماید که با توجه به وضعیت تا مین قطعات یدکی تجهیزات این لطمه چندین برابر تا ثیر از خود نشان میدهد.
1-6- محدودیتهای تحقیق
مهمترین محدودیتهایی که محقق در تحقیق حاضر با آن مواجه شده است شامل موارد ذیل می باشد :
- در پژوهش حاضر با توجه به اینکه برای تعیین وزن معیارها نیاز بود تا از مدیران ارشد شرکت استفاده گردد جمع آوری اطلاعات بسیار زمان گیر ومشکل بود.
- با توجه به اینکه برای اولویت بندی نهایی تجهیزات نیاز بود تا از افرادی استفاده گردد تا با تمام تجهیزات شرکت آشنایی لازم را داشته و سابقه کار مفید در بخشهای ذیربط را داشته باشند و همچنین مدیران ارشد نیز وقت پاسخگویی به این سئوالات را نداشتند جامعه آماری به 25 نفربرای تعیین اولویت تجهیزات کاهش پیدا نمود.
- تعداد بسیار زیاد تجهیزات در شرکت باعث شد تا تجهیزاتی که تا به حال خراب نشده اند و همچنین تجهیزاتی که تهیه آنها از داخل کشور ممکن می باشد کنار گذاشته شده و همچنین با توجه به اهمیت بسیار بیشتر خطوط تولید پیوسته (فولاد سازی ،نورد سنگین ،نورد سبک )تجهیزات مربوط به این خطوط آورده شود .که در مجموع شامل 100 تجهیز گردید .
1-7- فصل بندی تحقیق
در فصل اول گزارش تحقیق به طرح مساله و اهمیت آن ،اهداف تحقیق ،دامنه تحقیق ،و محدودیتهای تحقیق پرداخته شده است .در فصل دوم ،ادبیات تحقیق گرد آوری و مورد بررسی قرار گرفته و پس از بررسی نقاط قوت وضعف به بررسی معیارهایی که در ادبیات تحقیق در مورد نگهداری و تعمیرات به کار رفته بیان شده است وهمچنین در مورد ANP و TOPSIS فازی نیز مطالبی بیان شده است .در فصل سوم در مورد روش کلی انجام تحقیق وهمچنین جداول بدست آمده ومعیارهای نهایی شده به همراه وزن نهایی آنها مطالبی بیان شده است .در فصل چهارم به تجزیه و تحلیل دادههای بدست آمده پرداخته شده و در فصل پنجم به شرح نتایج بدست آمده پرداخته شده است وهمچنین پیشنهادات در مورد تحقیقات بعدی بیان شده است .
1-8- شرح واژهها و اصطلاحات به کار رفته در تحقیق
- روش نگهداری وتعمیرات CM
2-2-3-1- دانش ضمنی و دانش صریح 12
2-2-3-2- دانش شخصی و دانش سازمانی 13
2-2-3-3- دانش رسمی و دانش غیررسمی 13
2-2-3-4- تقسیمبندی دانش بر مبنای سلسلهمراتب کارکردی آن 14
2-2-3-5- تقسیمبندی معرفتشناختی دانش 16
2-2-4- خصوصیات و ویژگیهای دانش… 16
2-2-5- اهمیت دانش… 17
2-3-مدیریت دانش… 20
2-3-1- تعاریف مدیریت دانش… 20
2-3-2- اهداف مدیریت دانش… 21
2-3-3- مزایای مدیریت دانش… 22
2-3-4- اهمیت مدیریت دانش… 24
2-3-5- نیازمندیهای مدیریت دانش… 26
2-3-6- راهحلهای مدیریت دانش… 29
2-3-7- تفاوتهای بین مدیریت دانش و مدیریت اطلاعات.. 29
2-3-8- تاریخچهی دانش و مدیریت دانش… 30
2-4- تکنیکهای مورد استفاده جهت تحلیل دادهها 33
2-4-1- منطق فازی.. 33
2-4-1-2- اعداد فازی 34
2-4-2- روشهای تصمیمگیری چند معیارهی فازی.. 35
36
2-4-2-2- روش SAW 39
2-4-3- گسترش عملکرد کیفیت.. 39
2-5- مطالعات داخلی و خارجی.. 48
2-6- مهمترین یافتهها از مرور پژوهشهای پیشین.. 62
2-7-جمعبندی.. 72
فصل سوم: روش تحقیق 95
3-1- مقدمه. 75
3-2- مراحل اجرای تحقیق.. 75
3-2-1- شناسایی نیازمندیهای مدیریت دانش با بررسی ادبیات تحقیق.. 75
3-2- 2- شناسایی نیازمندیهای مدیریت دانش در بیمارستان شهید بهشتی شیراز 76
3-2-3- تعیین سطوح اهمیت نیازمندیهای مدیریت دانش… 76
3-2-4- شناسایی راهحلهای مدیریت دانش با بررسی ادبیات تحقیق.. 76
3-2-5- شناسایی راهحلهای مدیریت دانش در بیمارستان شهید بهشتی شیراز 77
3-2-6-تعیین سطوح اهمیت راهحلهای مدیریت دانش… 77
3-2-7- محاسبه وزن فازی نیازمندیهای مدیریت دانش… 77
3-2-8- محاسبه وزن فازی راهحلهای مدیریت دانش… 78
3-2-9- تشکیل ماتریس فازی روابط خانه QFD.. 78
3-2-10- اولویتبندی راهحلهای مدیریت دانش با استفاده از تکنیک SAW… 79
3-3- روش انجام تحقیق.. 82
3-4- روششناسی تحقیق.. 82
3-4-1- سوًالات پژوهشی.. 82
3-4-2- قلمرو مکانی و زمانی تحقیق.. 82
3-4-3- روایی و پایایی پرسشنامه. 83
3-5- جمعبندی.. 83
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل دادهها 84
4-1- مقدمه. 85
4-2- تعیین نیازهای مدیریت دانش… 85
4-3- تعیین اهمیت و وزن فازی نیازهای مدیریت دانش… 87
4-4- شناسایی راهحلهای مدیریت دانش… 96
4-5- تعیین اهمیت و وزن فازی راهحلهای مدیریت دانش… 98
4-6- تشکیل خانه QFD.. 103
4-7- اولویت بندی راهحلهای مدیریت دانش… 106
4-8- جمعبندی.. 107
فصل پنجم: نتیجهگیری و پیشنهادات 108
5-1- مقدمه. 109
5-2-نتیجهگیری و بررسی سؤالات پژوهشی.. 109
5-3-پیشنهادات کاربردی.. 113
5-4-پیشنهادات پژوهشی.. 114
مراجع 116
مراجع فارسی.. 116
مراجع لاتین.. 122
پیوست 144
پیوست الف: 144
پیوست ب: 146
پیوست ج: 148
پیوست د: 152
پیوست ه: 155
: 160
– مقدمه
امروزه دانش بهعنوان مهمترین سرمایه و عامل اصلی مزیت رقابتی پایدار سازمانها بهشمار میرود. مدیریت این سرمایهی حیاتی امری ضروری است. این پژوهش درصدد است به شناسایی نیازمندیها و در نهایت اولویتبندی راهحلهای مدیریت دانش در بخش اورژانس بیمارستان شهید بهشتی شیراز بپردازد. فصل اول به کلیات تحقیق اشاره میکند. در این راستا ابتدا مسئلهی تحقیق و سپس ضرورت و اهداف تحقیق و در ادامه قلمرو و روش تحقیق بررسی میگردد.
1-2- بیان مسأله و اهداف تحقیق
امروزه دانش بهعنوان مهمترین سرمایه و دارایی یک سازمان و محرکی برای ایجاد مزیت رقابتی، تحول سازمانی، نوآوری و… در سازمان بهشمار میرود. این دارایی، در مقایسه با انواع دیگر داراییها، از این ویژگی منحصربهفرد برخوردار است که هر چه بیشتر استفاده گردد به ارزش آن افزوده میشود(نیمال و همکاران، 2004). مدیریت این دارایی نامشهود در طول دهههای گذشته توجه زیادی را به خود جلب نموده بهطوریکه اجرای یک استراتژی مؤثر مدیریت دانش و تبدیل شدن به یک سازمان دانشمحور، شرط الزامی موفقیت سازمانها در دورهای است که به دورهی اقتصاد دانشمحور معروف است(هانگ و همکاران، 2005؛ داونپورت و بک، 2002؛ لوت و گونر، 2000).
مدیریت دانش فرآیندی است که به سازمانها در کشف، انتخاب، سازماندهی، انتشار و انتقال اطلاعات مهم و تجارب ضروری برای فعالیتهایی از قبیل حل مسأله، یادگیری پویا، برنامهریزی استراتژیک و تصمیمگیری کمک میکند(گوپتا و گاوندراجن، 2000). مدیریت دانش به تلاشهایی اشاره دارد که بهطور سیستماتیک برای یافتن، ساماندهی، قابل دسترس نمودن سرمایههای نامشهود سازمان، تقویت فرهنگ یادگیری مستمر و تسهیم دانش در سازمان صورت میگیرد. بسیاری از سازمانها با تمرکز بر مدیریت دانش و سرمایهگذاری گسترده در زمینهی فناوری اطلاعات بهدنبال دسترسی به مزایای حاصل از مدیریت دانش هستند(شیح و چنگ، 2005).
مدیریت دانش سازمانی یکی از مهمترین عوامل موفقیت شرکتها در شرایط رقابتی و عصر اطلاعات است. اهمیت این موضوع بهحدی است که امروزه شماری از سازمانها، دانش خود را اندازهگیری میکنند و بهمنزلهی سرمایهی فکری سازمان و نیز شاخصی برای درجهبندی شرکتها در گزارشهای خود منعکس میکنند(موسوی، 1384). اهمیت دانش را در محیط تجاری، جهانی و پیچیده نمیتوان نادیده گرفت. سازمانهایی که میدانند چگونه باید اطلاعات را بهطور مؤثر کسب، توزیع و مدیریت کنند، رهبران صنعت خود خواهند بود. امروزه به سوی دورهای حرکت میکنیم که مزیت رقابتی نه فقط از طریق دستیابی به اطلاعات، بلکه مهمتر اینکه از طریق ایجاد دانش جدید حاصل میشود(داونپورت و کلار، 1998).
سازمانها بر اساس میزان دانش خود با یکدیگر به رقابت میپردازند. محصولات و خدمات سازمانها هر روز پیچیدهتر شده و نرخ نوآوری و سهم اطلاعات در آنها بیشتر میشود. در این میان مدیریت دانش با در اختیار داشتن ابزارهای لازم بهعنوان فرصت مناسبی برای ایجاد مزیت رقابتی محسوب میشود. لذا مدیریت دانش، به جهت اشتراک گذاشتن و بهکارگیری دانش در سازمان برای دستیابی به مزیت رقابتی، مورد استفاده قرار میگیرد(پیترسون و پولفالت، 2002). جوامع علمی و تجاری، هر دو بر این باورند که سازمانهای دارای قدرت دانش میتوانند برتریهای بلندمدت خود را در عرصههای رقابتی حفظ کنند و به همین دلیل در سالهای اخیر، مدیریت دانش به یک موضوع مهم و حیاتی در سازمانها تبدیل شده است(بات، 2001).
با وجود مزایای بسیار مدیریت دانش، بهمنظور بهکارگیری مدیریت دانش در سازمانها، گاهی اوقات با مشکلات و موانعی روبرو میشویم(طاهریهشی و همکاران، 1389). شرکتهای بسیاری درراستای اجرای مدیریت دانش موفق شدهاند و به پیشتازی خود ادامه میدهند ولی سازمانهایی نیز علیرغم صرف وقت و هزینه بسیار ناکام ماندهاند(قلیزاده و حمیدیزاده، 1388). ناتوانی در شناسایی و برطرف کردن این مشکلات پیش از پیادهسازی برنامههای مدیریت دانش در سازمانها و از جمله بخش مدیریت بیمارستانی کشور، تأثیرات نامطلوب گستردهای بر مرحلهی پیادهسازی و اجرای آنها خواهد گذاشت.
هدف پژوهش حاضر اولویتبندی راهحلهای مدیریت دانش پس از شناسایی نیازها در بیمارستان شهید بهشتی شیراز، بهمنظور تشخیص کمبودها و موانع در اجرای دانش سازمانی و تلاش برای رفع آنها، بهبود بهرهوری سرمایههای انسانی، ارائهی خدمات با ارزش افزودهی بیشتر و رضایتمندی بیماران و کارکنان میباشد.
1-3- ضرورت تحقیق
مدیریت دانش در اوایل دههی 90 بهعنوان یک رویکرد عمومی در تمام سازمانهای بازرگانی، خدماتی، بخش خصوصی و دولتی، کتابخانهها و مراکز اطلاعاتی مطرح گردید(جین، 2009). در حال حاضر در عصر دانایی و دانشمحوری، مدیریت دانش از اهمیت ویژهای برخوردار شده است(جعفری، 2009). پژوهشها حاکی از تأثیر مدیریت دانش در بهدست آوردن استراتژی پایدار و مزایای رقابتی است(جاسمادین، 2008). علاوه بر آن ارتباط میان مدیریت دانش و نوآوری در سازمان و مدیریت دانش و عملکرد بالای سازمانی به اثبات رسیده است(رودز و همکاران، 2008).
در سازمانهای بهداشتی و درمانی به لحاظ اهمیت روزآمد بودن اطلاعات و دانش برای بهبود خدمات، دانش و مدیریت آن از اهمیت ویژهای برخوردار است. سازمانهای بهداشت و سلامت در قرن 21 به لحاظ گسترهی وسیع آن، تعامل این سازمانها با عموم مردم و تغییرات پیش آمده در نظامهای بهداشتی جهانی، با چالشهای زیادی مواجه هستند. برای غلبه بر این چالشها و ارتقای کیفیت خدمات بهداشتی، این بخش از نظام اجتماعی نیازمند مدیریت کارآمد و مؤثر، استفاده از کارکنان ماهر و بادانش و تخصیص زمان مناسب به امر مدیریت دانش میباشد(امیری، 1389). بنابراین میتوان گفت در دهههای اخیر، تکنولوژی اطلاعات با محوریت دانش و خردگرایی انسان و اندیشههایش، بهمنظور بهرهبرداری از اندیشه و سپردن امور تکراری و غیرخلاق به ماشین و همچنین افزایش کارآیی و آزادسازی مهارتهای انسانی، مورد توجه خاصی قرار گرفته است(فاتح پناه، 2006). از این رو پژوهش حاضر به اولویتبندی راهحلهای مدیریت دانش بهمنظور پیادهسازی مؤثر مدیریت دانش در بخش اورژانس بیمارستان شهید بهشتی شیراز اختصاص یافته است.
1-4- سؤالات تحقیق
1- نیازمندیهای مدیریت دانش در بیمارستان شهید بهشتی شیراز کدامند؟
2-سطوح اهمیت نیازمندیهای مدیریت دانش در بیمارستان شهید بهشتی شیراز چگونه است؟
3- راهحلهای مدیریت دانش در بیمارستان شهید بهشتی شیراز کدامند؟
4- سطوح اهمیت راهحلهای مدیریت دانش در بیمارستان شهید بهشتی شیراز چگونه است؟
5- اولویت نیازمندیهای مدیریت دانش در بیمارستان شهید بهشتی شیراز به چه صورت است؟
6- اولویت راهحلهای مدیریت دانش در بیمارستان شهید بهشتی شیراز به چه صورت است؟
1-5- قلمرو تحقیق
با توجه به موضوع تحقیق که عبارت است از اولویتبندی راهحلهای مدیریت دانش با رویکرد گسترش عملکرد کیفیت(QFD) فازی در بیمارستان شهید بهشتی شیراز، لذا قلمرو مکانی تحقیق، بخش اورژانس بیمارستان شهید بهشتی شیراز با 14 پزشک عمومی و 16 پزشک متخصص میباشد. قلمرو زمانی این پژوهش، سال 1393 است و قلمرو موضوعی پژوهش، مباحث مرتبط با مدیریت دانش میباشد.
فصل دوم ادبیات، مبانی نظری و پیشینه تحقیق…………………………………23
2-1 مقدمه……………………………………………………………………….24
2-2 تبلیغات………………………………………………………………………24
2-2-1 مفهوم تبلیغات…………………………………………………..24
2-2-2 تاریخچه تبلیغات……………………………………………25
2-2-3 تاریخچه تبلیغات در ایران………………………………………………………27
2-2-4 انواع تبلیغات…………………………………………………………27
2-2-5 کارکردها و اهمیت تبلیغات……………………………………..29
2-2-6 دیدگاه های موجود درباره تبلیغات………………………………30
2-2-7 برنامه ریزی برای تبلیغات…………………………………………….31
2-3 رضایت مشتری………………………………………………………….38
2-3-1 تعریف رضایت مندی از نظر مشتری…………………………..38
2-3-2 اهمیت مشتری مداری………………………………………….39
2-3-3 فلسفه به حداکثر رساندن رضایت مشتریان……………………………..40
2-3-4 اهمیت دستیابی به رضایمندی مشتری………………………..40
2-3-5 فرایند جلب رضایت مشتری……………………………………………41
2-3-6 سنجش رضایت مشتری……………………………………………41
2-3-7 راه های جلب رضایت مشتری…………………………………….42
2-3-8 مدلهای شکل گیری رضایت مشتری……………………………………44
2-4 تصویر شرکت………………………………………………………45
2-4-1 ماهیت تصویر شرکت……………………………………………………46
2-4-2 گستره تصویر شرکت……………………………………………………..47
2-4-3 فرایند شکل گیری تصویر شرکت…………………………………………..48
2-4-4 ابعاد تصویر شرکت…………………………………………………………………49
2-5 کیفیت درک شده………………………..50
2-5-1 خلق ارزش بوسیله کیفیت درک شده…………………………………..52
2-5-2 ابعاد کیفیت درک شده……………………………………………….53
2-6 وفاداری مشتری…………………………………………53
2-6-1 مفهوم وفاداری مشتری……………………………54
2-6-2 اهمیت وفاداری مشتری……………………………………….56
2-6-3 مزایای وفاداری……………………………………56
2-6-4 مشتری وفادار…………………………………………………….57
2-6-5 مشتریان وفادار و غیر وفادار………………………………………..58
2-6-6 رویکردهای وفاداری…………………………………………….59
2-7 معرفی هایپر می………………………………………………………….69
2-8 پیشینه تحقیق…………………………71
فصل سوم روش شناسی…………………………………….73
3-1 مقدمه…………………………………………………………………74
3-2 روششناسی پژوهش………………………………………..74
3-2-1 دستهبندی پژوهشها بر حسب هدف………………………………..75
3-2-2 دستهبندی پژوهشهای بر حسب نحوه و زمان گردآوری دادهها…………………………75
3-3 قلمرو پژوهش…………………………………………………………………..77
3-3-1 قلمرو زمانی……………………………………………………………77
3-3-2 قلمرو مکانی………………………………………………………………………………77
3-3-3 قلمرو موضوعی………………………………………………………….77
3-4 متغیرهای پژوهش……………………………………………77
3-4-1 تقسیمبندی متغیرها بر اساس رابطه………………………………………….77
3-5 تعریف متغیرها…………………………………………………………….78
3-5-1 تعریف مفهومی………………………………………………….78
3-5-2 تعریف عملیاتی………………………………………………………………………..79
3-6 روش انجام پژوهش……………………………………………………………………81
3-7 جامعه آماری…………………………………………………………………………81
3-7-1 تعریف جامعه آماری…………………………………………………………………………81
3-7-2 نمونه آماری……………………………………………………………………………….82
3-7-2-1 نمونه گیری………………………………………………………………..82
3-7-2-2 برآورد حجم نمونه……………………………………………………………..82
3-8 روش گردآوری داده ها………………………………………………..83
3-9 پرسشنامه………………………………………………………………………………………..84
3-9-1 معرفی پرسشنامه………………………………………………………………..84
3-9-2 چگونگی طراحی نهایی پرسشنامه…………………………………….85
3-10 روایی (اعتبار) و پایایی(دقت)………………………………………………………….85
3-10-1روایی……………………………………………………………………………………………..85
3-10-2 پایایی…………………………………………………………………86
3-11 مراحل گردآوری دادهها…………………………………………………….87
3-11-1 روش تجزیه و تحلیل داده های آماری……………………………………87
3-12 تجزیه و تحلیل دادهها…………………………………………….88
فصل چهارم تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………….89
4-1 مقدمه…………………………………………………………………………….90
4-2 ویژگی های جمعیت شناختی نمونه آماری…………………………90
4-2-1 تجزیه و تحلیل داده های مربوط به جنسیت، سن و تحصیلات…………………………..90
4-3 تجزیه و تحلیل توصیفی متغیرها…………………………..92
4-3-1 بررسی گویه های مربوط به تبلیغات…………………………….93
4-3-2 بررسی گویه های مربوط به رضایتمندی……………………………………….94
4-3-3 بررسی گویه های مربوط به تصویر شرکت………………………………………..95
4-3-4 بررسی گویه های مربوط به کیفیت دریافت شده……………………………………..96
4-3-5 بررسی گویه های مربوط به وفاداری مشتری………………………..97
4-4 بررسی گویه های مربوط به هریک از متغیرها براساس آزمونT و درصد توزیع فروان……………………………98
4-4-1 بررسی گویه های مربوط به تبلیغات………………………………………………98
4-4-2 بررسی گویه های مربوط به رضایتمندی…………………………………………100
4-4-3 بررسی گویه های مربوط به تصویر شرکت…………………………………………101
4-4-4 بررسی گویه های مربوط به کیفیت دریافت شده……………………………….103
4-4-5 بررسی گویه های مربوط به وفاداری مشتری…………………………………………………104
4-5 بررسی نرمال بودن داده ها……………………………………………………….106
4-6 بررسی فرضیات پژوهش…………………………………107
4-7 آزمون فریدمن……………………………………….112
فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادات…………………………..113
5-1 مقدمه……………………………………………………………………..114
5-2 نتیجه گیری……………………………………………………………….114
5-2-1 نقد و بررسی فرضیات پژوهش……………………………………………………114
5-2-2 مدل نهایی پس از آزمون فرضیهها……………………………………………..118
5-2-3 نتیجه نهایی…………………………………………………………………119
5-3 پیشنهادات……………………………………………………………………………………..120
5-5 پیشنهادات برای پژوهش های آتی………………………………………………….120
5-6 پیشنهادات حاصله از نتایج پژوهش………………………………………….121
5-6 محدودیتهای پژوهش………………………………………………………………..122
منابع……………………………………………123
منابع فارسی………………………………………………………………………123
منابع انگلیسی…………………………………………………………………………..126
1 مقدمه
فعالیتهای تبلیغاتی شرکتها در دهههای گذشته، تحت تأثیر رسانههایی با دامنه پوششی وسیع همانند رادیو، تلویزیون و روزنامهها قرار داشت و از سایر عناصر آمیخته ترفیع همانند بازاریابی مستقیم و ترفیع فروش برحسب مورد و به صورت اتفاقی استفاده میشد. از روابط عمومی هم فقط به عنوان ابزاری جهت تصویرسازی سازمان در جامعه استفاده میگردید. اما امروزه صنعت تبلیغات به سرعت، به عنوان یک مفهوم علمی و کاربردی و نه به عنوان یک پدیده زودگذر و موقت پذیرفته است. امروزه قدرت تبلیغات به حدی نمایان است که اکثر شرکتهایی که اهمیت این موضوع را به طور کاملا درک کرده اند، به طور سالانه بودجه ای را بدین منظور اختصاص میدهند. بسیاری از شرکتها بخشی را به عنوان بازاریابی و تبلیغات دارند تا به کمک تبلیغات، محصولات خود را معرفی کنند و فروش خود را افزایش دهند. از سوی دیگر در سالهای اخیر، اهمیت نقش داراییهای نامشهود در اثربخشی فعالیتها، خلق و بقای عملکرد مالی کسب و کارها در سطح صنایع مختلف بر همگان آشکار شده است. شناخت این نقش، نیاز سازمانها به ارزیابی وضعیت خود و مقایسه آن با سایر رقبا را تقویت کرده و ضرورت سنجش ارزش آن با بهرهگیری از جدیدترین شیوهها و ابزارهای کیفی و کمی را یادآوری کرده است. دستیابی به مزیت رقابتی در دنیای امروز، تنها با تکیه بر ویژگیهای کارکردی محصولات و خدمات حاصل نمیشود؛ بلکه در عصر حاضر، وفاداری مشتری مهمترین عامل متمایزکننده یک شرکت تجاری از رقبا است. (Ha & Janda, 2011)
در برخی موارد، مدیران در کنار تبلیغات رسانهای گسترده، با افزایش ارتباطات مستقیم و تعامل با مصرفکنندگان در پی حفظ وفاداری مصرفکنندگان هستند. وفاداری مشتری موجب کسب مزیتهای بازاریابی مهمی مانند کاهش هزینه، قدرت و نفوذ تجاری بیشتر، عدم تاثیرپذیری مصرفکنندگان در برابر موضعیابی رقبا و کسب سود بیشتر میشود. اکثر سازمانها دریافتهاند که بقا و حیات آنها در گرو داشتن مشتریانی وفادار است که این امر نکتهی کلیدی در ادامه ی فعالیت این شرکتهاست. هماکنون مدیران شرکتها برای جلوگیری از گرایش مشتریان به سمت رقبا بیش از هر زمانی می بایست در پی درک خواسته ها و نیازهای آنان باشند تا بتوانند نیازهای آنها را برآورده سازند و روابط بلندمدت تجاری با آنها برقرار نمایند. با استفاده از اصول تبلیغاتی میتوان ضمن ایجاد رابطه بلندمدت با مشتری، فعالیتهایی را که از دید آنها مهم و ارزش زا میباشند شناسایی، تقویت و بهبود بخشید و مشتریان بیشتری را جذب و به سازمان، وفادار ساخت. شیوههای تبلیغاتی توسط مختلف، مدیران را مجبور ساخته است که به دنبال راههای خلاقانهتری برای ایجاد یک رابطه سودآور دو طرفه با مشتریان و کسب وفاداری آنها باشند(Chioveanu, 2008).
1-2 بیان و طرح مسأله
امروزه، بسیاری از سازمانها به این باور رسیدهاند وفاداری مشتریان یکی از با ارزشترین داراییهای آنهاست (Owomoyela, Olasunkanmi & Oyeniyi, 2013)وفاداری زیاد مشتری، هم برای خود وی و هم برای سازمان ارزش ایجاد میکند. وفاداری مشتریان از یک طرف ابزار مختصر و مفیدی برای ساده سازی فرآیند انتخاب و خرید محصول یا خدمت است و فرآیند پردازش دادهها و اطلاعات را برای مشتریان سادهتر و سریعتر میسازند و از این طریق برای آنها ارزش ایجاد میکند. از طرف دیگر فرآیندهای تولید و طراحی محصول ممکن است به سادگی قابل کپی برداری باشند، اما تصویر و نقش پابرجایی که در ذهن افراد و سازمانها بر پایه چندین سال فعالیت بازاریابی به جای مانده است، به سادگی قابل جایگزین شدن و کپی برداری نیست. (کلر، 2008) در نتیجه شرکتها میتوانند بر پایه وفاداری مشتریان، قیمت بالاتری برای محصولاتشان تعیین کنند، اهرم تجاری بهتری ایجاد کنند، حاشیه فروش و سود خود را افزایش دهند و آسیب پذیری خود را در مقابل رقبا کاهش دهند. وفاداری مشتریان و تبلیغات مثبت، از مؤلفههایی هستند که قدرت ما در بازار را نشان میدهند. (Herremans, 2005)
وفاداری مشتریان مزایای فراوانی از جمله ایجاد مانع ورود به بازار برای رقبای بالقوه، افزایش توانایی شرکت در پاسخگویی به تهدیدهای رقبا، افزایش فروش و سود و نیز حساسیت کمتر مصرف کنندگان به تلاشهای بازاریابی رقبا را به دنبال دارد. در نتیجه منابع وفاداری و فرآیند شکلگیری آن از دیر باز مورد توجه بازاریابان بوده است. امروزه تبلیغات مورد توجه بسیاری از بازاریابان قرارگرفته است. تبلیغات همیشه یک عامل معمول ولی موثر بر وفاداری در نظر گرفته میشوند. تبلیغات یکی از اجزای پنجگانه ابزارهای ترفیع است که به همراه پیشبرد فروش، روابط عمومی، فروش شخصی و بازاریابی مستقیم، در برقراری ارتباط با مخاطبان هدف به کار گرفته میشود. (Kassim & Abdullah, 2010)
امروزه سازمانهای تجاری و شرکتهای بازرگانی، سازمانهای غیرانتفاعی، نهادهای اجتماعی و حرفهای و حتی اشخاص سیاسی، همه برای اعلام موجودیت خود و آگاهی مردم از تبلیغات استفاده میکنند. برای تاثیرگذاری تبلیغات ضروری است در تهیه و پخش پیامهای بازرگانی دقت لازم را از جنبههای مختلف به خرج داد. فرستندگان پیام باید دقیقا مخاطبینی که میخواهند با آنها سخن بگویند را بشناسند و بدانند از آنها انتظار چه پاسخهایی را دارند. فرستندگان پیام همچنین باید در کدگذاری متبحر باشند و از نحوه کد برداری مخاطبان هدف نیز اطلاع داشته باشند. آنها باید از ابزارهایی برای ارسال پیام خود استفاده کنند که کاملا مطمئن باشند مخاطبان آنها را پوشش میدهند. همچنین فرستندگان پیام باید کانالهای لازم برای دریافت بازخوردها را از پیش فراهم نمایند. (Nam, Ekinci & Whyatt, 2011)
تبلیغات به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای آمیخته بازاریابی میتواند نقش بسیار مهمی را در استراتژیهای و سیاستهای بازاریابی شرکت از قبیل ارتباط با مشتریان، اصلاح و تغییر ذهنیت مشتریان نسبت به شرکت ایفا کند. اشباع بازارها، تشدید رقابت، تغییر در سلیقه ها و نیازهای مشتریان، شرکتهای ایرانی را با چالشهای متعددی در فعالیتهای بازرگانی و صنعتی مواجه کرده است. در این شرایط شرکتهایی که بتوانند از ابزار و امکانات در دسترس خود همانند طراحی و توسعه کالاهای جدید، تجدید ساختار کانال توزیع و ارایه محصولات با کیفیت و قیمت مناسب و به خصوص تبلیغات موثر به درستی استفاده کنند، میتوانند بر این چالشها فائق آمده و بقای مداوم خود را تضمین کنند. تبلیغات به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای بازاریابی میتواند نقش بسیار مهمی را در ایجاد وفاداری در مشتریان ایفا کند. دست اندرکاران تبلیغات با یک چالش عمده روبه رو هستند و آن این است که چگونه کالاها، خدمات و ایده های خود را از طریق رسانه ها به مشتریان یا خریدارن ارائه کنند تا از این راه حداکثر بهره وری و ایجاد وفاداری را بدست آورند. برای انجام این کار، آنها باید درک مهمی از ارتباط بین محصولات و بازارها داشته باشند و بدانند که چگونه باید این محصولات به اطلاع مشتریان رسانده شود. به منظور طراحی کالا و اثربخشی برنامه بازاریابی ضروری است که متصدیان تبلیغات درک صحیح و مناسبی از فرایندهای تبلیغاتی و چگونگی ایجاد وفاداری از طریق آن داشته باشند. بنابراین اولین گام در تبلیغات، بررسی و شناسایی دقیق مخاطبان هدف از جنبههای مختلف فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی است. (Yen & Gwinner, 2003)
با توجه به مطالب ذکر شده، این تحقیق به دنبال پاسخگویی به این پرسش(سوال اصلی) است که مخارج تبلیغات چه تأثیری بر وفاداری مشتری در بین مشتریان هایپر می دارد؟
متغیرهای میانجی: تصویر شرکت، کیفیت درک شده، رضایتمندی مشتریان
1-3 اهداف پژوهش
- بررسی اثربخشی مخارج تبلیغات بر وفاداری مشتری
- بررسی اثربخشی مخارج تبلیغات بر تصویر مثبت از شرکت
- بررسی اثربخشی مخارج تبلیغات بر کیفیت دریافت شده
- بررسی اثربخشی مخارج تبلیغات بر رضایتمندی مشتریان
- بررسی اثربخشی تصویر شرکت، کیفیت دریافت شده و رضایتمندی مشتریان بر وفاداری مشتری
- بررسی اثربخشی کیفیت دریافت شده بر رضایتمندی مشتریان
- بررسی اثربخشی تصویر شرکت بر کیفیت دریافت شده
1-4 سوالات فرعی
- مخارج تبلیغات چه تاثیری بر وفاداری مشتری در بین مشتریان هایپرمی دارد؟
- مخارج تبلیغات چه تاثیری بر تصویر شرکت در بین مشتریان هایپرمی دارد؟
9-1-3-ارزش افزوده سهامدار 6
10-1-1 –ارزش Value. 7
Value Based Management 7
10-1-3- ارزش افزودهValue Added.. 8
10-1-4- ارزش اقتصادیEconomic Value. 8
10-1-5- ارزش افزوده اقتصادی Economic Value Added.. 8
10-1- 6- ارزش افزوده سهامدارShareholder Value Added.. 9
10-1-7- ارزش افزوده بازار Market Value Added.. 9
10-1-8- سرمایه Capital 9
10-1-9- هزینه سرمایه Cost of Capital 10
10-1-10- میانگین موزون هزینه سرمایه Weighted Average Cost of Capital 10
10-1-11- سود عملیاتی پس از کسر مالیات NOPAT. 11
2-فصل دوم – ادبیات تحقیق
2-1-مقدمه. 13
2-2-مدیریت مبتنی بر ارزش Value Based Management 13
2-3-پیشینه و روند تحول VBM…. 15
2-4-متدولوژی تعیین ارزش…. 16
2-5-ارزش افزوده 17
2-6-رویکردهای ارزیابی عملکرد. 17
2-6-1-رویکردحسابداری.. 17
2-6-1-1-رشد فروش…. 18
2-6-1-2-سود. 18
2-6-1-3-سود هر سهم.. 19
2-6-1-4-درصد تقسیم سود. 19
2-6-1-5-نرخ بازده صاحبان سهام. 20
2-6-2-رویکرد مدیریت مالی.. 20
2-6-2-1-مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای.. 21
2-6-2-2-مدل قیمت گذاری آربیتراژ 21
2-6-3-رویکرد تلفیقی.. 22
2-6-3-1-نسبت قیمت به سود هر سهم.. 22
2-6-3-2-نسبت ارزش بازار دارایی ها به ارزش دفتری آن ها 23
2-6-3-3-نسبت کیوتوبین.. 23
2-6-4-رویکرد اقتصادی.. 24
2-6-4-1-ارزش افزوده اقتصادی Economic Value Added.. 24
2-7-پیشینه و تکامل ارزش افزوده اقتصادی.. 25
2-8-محاسبه ارزش افزوده اقتصادی.. 26
2-9-اجزای تشکیل دهنده ارزش افزوده اقتصادی.. 27
2-9-1-سرمایه Capital 27
2-9-2-سود خالص عملیاتی پس از مالیات NOPAT. 28
2-9-3-نرخ بازده کل سرمایه Rate of Return on Total Capital 28
2-9-3-1-روش مالی محاسبه نرخ بازده 29
2-9-3-2-روش عملیاتی محاسبه نرخ بازده 31
2-10-تعدیلات حسابداری.. 31
2-10-1-ذخیره مالیات بر درآمد معوق Deferred Income Tax Reserve. 32
2-10-2-اندوخته ارزیابی موجودی کالا به روش LIFO… 33
2-10-3-استهلاک انباشته سرقفلی.. 33
2-10-4-سرقفلی ثبت نشده 34
2-10-5-دارایی های نامشهود. 34
2-10-6-هزینه یابی کامل در مقابل کوشش های موفقیت آمیز. 34
2-10-7-سایر ذخیره ها 35
2-11-هزینه سرمایه Cost of Capital 35
2-11-1-هزینه بدهی (اوراق قرضه) 36
2-11-2-هزینه سهام ممتاز 37
2-11-3-هزینه سهام عادی.. 37
2-11-3-1-مدل رشد گوردون.. 37
2-11-3-2-مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای (CAPM) 38
11-2-3-2-1-محاسبه ضریب بتا 42
2-11-3-3-مدل تعدیل نرخ اوراق قرضه (نرخ اوراق قرضه بعلاوه صرف ریسک) 43
2-11-4-هزینه سود انباشته (عدم تقسیم سود) 44
2-11-4-1-روش های محاسبه نرخ رشد (g) 45
-12-2میانگین موزون هزینه سرمایه Weighted Average Cost of Capital 46
-1-12-2ضرایب تاریخی.. 47
-1-1-12-2ضرایب ارزش دفتری.. 47
-2-1-12-2ضرایب ارزش بازار 47
-2-12-2ضرایب مورد نظر (هدف) 48
-3-12-2ضرایب نهایی.. 48
-13-2مزایای ارزش افزوده اقتصادی.. 48
-14-2معایب ارزش افزوده اقتصادی.. 50
2-6-4-2-ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده 50
2-6-4-3-ارزش افزوده بازار 52
2-6-4-4-ارزش افزوده سهامدار 53
2-15-مزایا و معایب ارزش افزوده سهامدار 56
2-16-مروری بر پژوهش های داخلی.. 57
2-17-مرروی بر پژوهش های خارجی.. 67
3-فصل سوم-روش تحقیق
3-1-مقدمه. 71
3-2-روش تحقیق.. 71
3-3-جامعه آماری.. 71
3-4-روش ها و ابزار گردآوری داده ها 77
3-5-اهداف تحقیق.. 77
3-6-سوالات تحقیق.. 77
3-8- روش های تجزیه و تحلیل داده ها 78
3-9-روش محاسبه متغیرهای تحقیق.. 78
3-9-1-محاسبه ارزش افزوده اقتصادی…………………………………………………………………………………….78
3-9-2- محاسبه ارزش افزوده سهامدار…………………………………………………………………………………….82
3-9-3-محاسبه ارزش افزوده بازار…………………………………………………………………………………………….83
-فصل چهارم -آزمون و ارزیابی فرضیات
4-1-مقدمه. 85
4-2- آمار توصیفی متغیرهای تحقیق…………………………………………………………………………………………… 85
4-3-برآورد آزمون های اعتبار و صحت مدل.. 87
4-3-1-آزمون حقیقی بودن رگرسیون.. 88
4-3-1-1-آزمون پایایی جمله پسماند. 88
4-3-1-2-آزمون دوربین واتسون رگرسیون همجمعی (CRDW) 89
4-3-2-آزمون نرمالیتی توزیع خطاها (پسماندها) 90
4-3-3-آزمون وایت جهت تشخیص ناهمسانی واریانس…. 91
4-3-4-برآورد آزمون LM جهت تشخیص همبستگی پیاپی پسماند. 92
4-3-5- برآورد آزمون رمزی Test Ramsey Reset 93
4-4-برآورد مدل رگرسیون چند متغیره 94
4-5- بررسی فرضیات پژوهش…. 96
5-فصل پنجم-نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1-مقدمه. 98
5-2-خلاصه ای از پایان نامه. 98
5-2-1-مقایسه نتیجه تحقیق حاضر با تحقیقات پیشین.. 99
5-3-پیشنهادات کاربردی.. 102
5-4-پیشنهادات علمی.. 103
فهرست منابع.. 104
پیوست… 110
خروجی های نرم افزار spss: 110
خروجی های نرم افزار Eviews: 112
– مقدمه
همان گونه که می دانیم نخستین گام در تحقیق عبارت است از آگاهی بر زمینه های مشکل آفرین در سازمان و شناسایی روشن و مشخص مشکلی که به بررسی و اصلاح نیاز دارد. هنگامی که مشکل یا مشکلات مهم مشخص شد می توان گام های بعدی را برای گردآوری اطلاعات، تحلیل داده ها و نمایش عواملی که با مشکل ما پیوند دارند پیمود.آن گاه با اقدامات اصلاحی مشکل حل خواهد شد. (صائبی و شیرازی،1390)
بنابراین این فصل شامل بیان مسئله، ضرورت انجام تحقیق، اهداف و فرضیه ، تعریف متغیر ها و پیش فرض های پژوهش، جامعه و نمونه آماری، روش تحقیق و نحوه جمع آوری داده ها و تعریف اصطلاحات است.این تحقیق قصد دارد با نگرش مبتنی بر ارزش شاخص هایی را با دید کاربردی در بازار سرمایه توضیح دهد و به همین جهت در این فصل چرایی استفاده از شاخص های ارزش محور را بررسی می کنیم و فرضیه های تحقیق به گونه ای طراحی شده اند که تایید و یا عدم تایید آن ها راهگشای کاربردی و یا غیر کاربردی بودن آنها خواهد بود.
2-1- بیان مساله
مسئله کمیابی دارای نزدیکترین معنی به کلمه “محدود” یا “اقتصاد” است که در مقابل کلمه “نامحدود” و یا “آزاد” به کار می رود. کمیابی مسئله محوری و اساسی هر جامعه ای است. (سبحانی،1381)
سازمان ها و شرکت ها در راستای انجام وظایف خود از این منابع محدود بهره می برند و هدف اصلی آنها ایجاد سود آوری برای مالکان آن است و مقصود از سودآوری همان ایجاد ثروت است.اما گاهی سودآوری و ایجاد ثروت با هم همسو نیستند و ایجاد سودآوری ممکن است سبب از بین رفتن ارزش شرکت در بلند مدت شود.از این رو ذی نفعان سازمان به خصوص سهام داران به ابزارهایی نیاز دارند تا عملکرد مدیریت شرکت را ارزیابی نمایند. از سویی دیگر هدف صورت های مالی عبارت از ارائه اطلاعاتی تلخیص شده درباره وضعیت مالی، عملکرد مالی و انعطاف پذیری مالی واحد تجاری است که برای طیف گسترده از استفاده کنندگان صورت های مالی در اتخاذ تصمیمات اقتصادی مفید واقع گردد. صورت های مالی همچنین نتایج وظیفه مباشرت مدیریت یا حسابدهی آنها را در قبال منابعی که در اختیارشان قرار گرفته منعکس می کند. (نوروش و مهرانی، 1385)
در اصل این صورت های مالی هستند که اطلاعات و ابزارهای مورد نیاز تجزیه و تحلیل را در اختیار قرار می دهد. برای ارزیابی عملکرد شرکت ها رویکردهای متفاوتی وجوددارد منجمله رویکرد حسابداری که در آن همه معیارها به نوعی با سود حسابداری در ارتباطند. رویکرد مدیریت مالی به مقایسه بازده سرمایه گذاری ها و نرخ بازده مورد انتظار سهام داران می پردازد. رویکرد تلفیقی با ترکیب داده های حسابداری با اطلاعات بازار سعی در ارزیابی عملکرد شرکت دارد و اما رویکرد اقتصادی با تعدیل اطلاعات حسابداری و تبدیل آنها به اطلاعات اقتصادی به ارزیابی می پردازد.
اتخاذ هر یک از این رویکردها ممکن است منجر به نتایج متفاوتی در تصمیم گیری سهام داران شود. این تحقیق بر مبنای تحقیقات پیشین که غالبا مدعی بودند معیارهای اقتصادی قدرت توضیح بیشتری نسبت به سایر معیارها دارند قصد دارد به ارزیابی رابطه دو معیار EVA و SVA با معیار MVA بپردازد که هر سه، معیارهایی اقتصادی هستند.اثبات وجود ارتباط میان این معیارها بدین معنی است: شرکتی که تصمیمات ارزش آفرین اخذ کرده، ارزش بازار بیشتری را بدست آورده است و از منابع محدود خود به صورت کاراتری استفاده نموده است.
3-1-اهمیت و ضرورت تحقیق
اغلب بررسی های پیشین به بررسی و مقایسه معیارهای حسابداری با معیارهای اقتصادی پرداخته اند حال آن که تحقیق حاضر به مقایسه معیارهای اقتصادی می پردازد. همچنین انجام تحقیقی که شامل تمام شرکت های حاضر در بورس اوراق بهادار تهران باشد ملموس بود چرا که تحقیقات انجام شده گذشته معمولا به بررسی چند صنعت خاص پرداخته اند. انجام این تحقیق و تایید یا عدم تایید فرضیه ها روشنگر این موضوع خواهد بود که تا چه میزان ارزش بازار شرکت ها تحت تاثیر تصمیمات مدیریت شرکت است. همچنین تحقیقات حوزه علوم انسانی و مدیریت به گونه ای است که بررسی یک موضوع در بازه های زمانی گوناگون و استفاده از ابزارهای مختلف بررسی تحقیق باعث تقویت و یا تضعیف فرضیه های مورد نظر می گردد و لزوما به معنی رد مطلق و یا تایید مطلق موضوع تحقیق نیست. بنابراین این تحقیق سعی دارد با نگرشی کاربردی ابزارهایی را به منظور استفاده بازار اوراق بهادار و علاقه مندان به این حوزه فراهم آورد تا به وسیله آن شرکت های ارزشمند را جهت سرمایه گذاری انتخاب نمایند و نیز مبنایی مبتنی بر ارزش را جهت ارزیابی عملکرد مدیران شرکت ها توسعه دهد. بر مبنای یافته های تحقیق معلوم خواهد شد که از میان ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده سهامدار کدامیک معرف بهتری برای ارزش افزوده بازار هستند. نتیجه مورد انتظار با توجه به نتایج تحقیقات پیشین در مورد ارتباط ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده بازار ارتباطی مثبت و همسو است. در رابطه با ارتباط میان ارزش افزوده سهامدار و ارزش افزوده بازار به جهت ارزش محور بودن هر دو، توقع محقق وجود ارتباطی مثبت است.
4-1-اهداف تحقیق
- بررسی وجود ارتباط معنادار بین MVA و EVA در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران .
- بررسی وجود ارتباط معنادار بین MVA و SVAدر شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران .
5-1-سوالات تحقیق
- آیا میان ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده بازار در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معناداری وجود دارد؟
- آیا میان ارزش افزوده سهامدار و ارزش افزوده بازار در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معناداری وجود دارد؟
6-1– فرضیه های تحقیق
- بین ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده بازار در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه مثبت وجود دارد.
- بین ارزش افزوده سهامدار و ارزش افزوده بازار در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه مثبت وجود دارد.
7-1- روش تحقیق
روش انجام این تحقیق از نوع رگرسیون دو متغیره و پس رویدادی و از لحاظ ماهیت و اهداف توصیفی است. اطلاعات مورد نیاز تحقیق از طریق مطالعات کتابخانه ای و نرم افزار رهاورد نوین، سایت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سایت کدال به دست آمده است و فرضیه ها با استفاده از نرم افزار Excel، SPSS و Eviews بررسی شده اند.
8-1- جامعه و نمونه آماری
جامعه آماری این تحقیق شامل تمام شرکت های پذیرفته شده و فعال در بورس اوراق بهادار تهران بین سال های 1386 الی 1390 هستند، نمونه گیری انجام نشده و تمام شماری صورت گرفته است.
9-1- تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق
9-1-1-ارزش افزوده اقتصادی
معیار EVA به عنوان یکی از بهترین معیارهای ارزیابی عملکرد مبتنی بر ارزش، نشان دهنده میزان موفقیت مدیر در اجرای راهکار خلق ارزش معرفی گردیده است.
EVA از طریق مقایسه سود عملیاتی بعد از مالیات (NOPAT) و کل هزینه های سرمایه (WACC) و به کمک رابطه زیر محاسبه می گردد:
EVA = NOPATt – WACC ( Capitalt-1)
که در آن :
NOPATt = سود خالص عملیاتی پس از کسر مالیات در انتهای دورهt
WACC = میانگین موزون نرخ هزینه سرمایه
Capitalt-1 = مجموع سرمایه به ارزش دفتری در ابتدای دوره t (انتهای دوره t-1) (صمدی لرگانی ، کاویانی و منتظری،1391)
9-1-2-ارزش افزوده بازار
MVA از مفیدترین معیارهای ارزیابی عملکرد و همچنین پیش بینی ارزش سهام شرکت ها می باشد. ارزش افزوده بازار، حاصل ارزش فعلی طرح های گذشته و فرصت های سودآور آتی شرکت می باشد که نشان می دهد چگونه شرکت به طور موفقیت آمیزی سرمایه اش را به کار گرفته و فرصت های سود آور آینده را پیش بینی و برای دستیابی به آنها برنامه ریزی کرده است. از نظر تئوری ارزش افزوده بازار یک شرکت برابر است با ارزش فعلی همه ارزش افزوده های اقتصادی شرکت یا سود باقی مانده ای که انتظار می رود در آینده ایجاد شود. (صمدی لرگانی ، کاویانی و منتظری،1391)
9-1-3-ارزش افزوده سهامدار
آلفرد راپاپورت رویکرد ارزش افزوده سهامدار را به عنوان یکی از سنجه های ارزش سهامدار معرفی کرده است. SVA از معیارهای ارزیابی عملکرد مدیریت مبتنی بر ارزش (VBM) به حساب می آید. این معیار ارزش سهامدار را در مقایسه با میانگین موزون هزینه سرمایه سرمایه گذاری شده نشان می دهد به طوری که عملکرد بنگاه را از طریق تحلیل تاثیر تصمیمات مدیریت بر خالص ارزش فعلی جریانات نقدی برای سهام داران مورد سنجش قرار می دهد. این معیار همچنین قدرت بنگاه را در کسب درآمد بیشتر از هزینه ها اندازه گیری و منعکس می نماید. (صمدی لرگانی ، کاویانی و منتظری،1391)
ارزش افزوده سهامدار=
افزایش ارزش بازار حقوق صاحبان سهام
+ سود سهام پرداخت شده در طول سال
-هزینه افزایش سرمایه
+ دیگر پرداخت ها به سهام داران (تخفیف بر ارزش اسمی، خرید مجدد سهام)
-تبدیل اوراق قرضه تضمین نشده قابل تبدیل (رهنمای رودپشتی،1390)

