2-2-2- سقراط، افلاطون و ارسطو                             11

 

2-2-3- اپیکور و نظریه خوشی گرایی                         12

 

2-2-4- کانت                                     13

 

2-2-5-  سودگرایی در پیوند با خوشی‌گرایی                   14

 

2-2-6- اخلاق انسان گرایانه                            16

 

2-3- معانی و کاربردهای اخلاق                              16

 

2-4- تعریف و قلمرو فلسفه اخلاق                            18 

 

2-4-1- مسایل فلسفه اخلاق                              18

 

2-4-2- اهمیت و ضرورت فلسفه اخلاق                          19

 

2-5- انواع پژوهش‌های اخلاقی                            20

 

2-5-1- پژوهش توصیفی (اخلاق توصیفی)                        20

 

2-5-2- پژوهش هنجاری (اخلاق هنجاری)                        20

 

2-5-3- فرا اخلاق                                 22

 

2-6- فرآیند تحول رفتار اخلاقی                             23 

 

2-6-1- فرایند تحول وجودی کی یر که گارد                   23

 

2-6-2- نظریه روان‌شناختی کولبرگ                       27

 

2-6-3- فرآیند رشد اخلاقی                              30

 

2-6-4- نظریه تحول اخلاقی سازمان‌ها                         31

 

2-7-تعریف کار                               32

 

2-8- تعریف شغل                              32

 

2-9- حرفه چیست؟                             32

 

2-10- ویژگی‌های حرفه                         34

 

2-11- رویکرد تحلیل مفهومی به حرفه                            35

 

2-12- تحلیل فرایند حرفه                                  36

 

2-13-حرفه ای کیست و دارای چه ویژگی های می باشد               36

 

2-14- اخلاق و اخلاق کار                           38

 

2-15- هویت معرفتی اخلاق حرفه‌ای                        39

 

2-16- تعریف اخلاق حرفه‌ای                              41

 

2-17-انواع مسئولیت های اخلاقی                             42

 

2-18-تعهد                                       43

 

2-19-وظایف اصلی در اخلاق حرفه ای                          44

 

 

2-20- اصول اخلاق حرفه ای از دیدگاه اسلام                   46

 

2-21-آرمان اخلاق حرفه‌ای                               51

 

2-22- ویژگی‌های معرفتی اخلاق حرفه‌ای                        55

 

2-23- قواعد تشکیل دهنده اخلاق حرفه‌ای                     58

 

2-24- پنج نظام عمده اخلاق حرفه‌ای                          60

 

2-25- ویژگی‌های اخلاق حرفه‌ای                           64

 

2-26- قوانین اخلاق حرفه‌ای                             64

 

2-27- لزوم تدوین قوانین اخلاقی                            65

 

2-28- وجوه مشترک اکثر قوانین اخلاقی                                    66

 

2-29- نقاط ضعف قوانین اخلاقی                              67

 

2-30- سابقه علمی پیشینه تحقیق در ایران و خارج از کشور                 68

 

2-31-نتیجه گیری                                 73

 

فصل سوم روش شناسی پژوهش                         75

 

3-1 مقدمه                                       76

 

3-2 – ماهیت پژوهش                                    76

 

3-2-1 تحقیق کیفی                                78

 

3-2-2- تحقیق کمی                                78

 

3-3 -جامعه آماری                                79

 

3-3-1-جامعه آماری پژوهش کیفی                         79

 

3-3-2-جامعه آماری پژوهش کمی                          79

 

3-4- نمونه و روش نمونه‌گیری                           80

 

3-4-1 -نمونه و روش نمونه‌گیری پژوهش کیفی                        80

 

3-4-2- نمونه و روش نمونه‌گیری کمی                               80

 

3-5 -ابزار گرد‌آوری داده‌ها                            80

 

3-5-1- ابزار گردآوری داده‌های کیفی                              80

 

3-5-2 -ابزار گردآوری داده‌های کمی                               80

 

3-6 -نحوه اجرای پژوهش                           82

 

3-6-1- نحوه اجرای پژوهش کیفی                          82

 

3-6-1-1 -تعیین ویژگی افراد حرفه ای                             82

 

3-6-1-2 -تعیین مؤلفه‌های اخلاق حرفه‌ای                            83

 

3-6-2 -نحوه اجرای پژوهش کمی                          83

 

3-7 -روش تجزیه و تحلیل داده‌ها                            84

 

3-7-1 -تجزیه و تحلیل داده‌های کیفی                        84

 

3-7-2- تجزیه و تحلیل داده‌های کمی                         84

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها                         85

 

4-1- مقدمه                                                                 86

 

4-2- مشخصات توصیفی گروه های نمونه آماری                                86

 

4-3 – تجزیه و تحلیل و تفسیر سوالات پژوهش                            87

 

4-4- یافته های دیگر پژوهش حاضر                       91

 

4-4-1- ماتریس اخلاق – حرفه                            91

 

4-4-2- نمودار پراکنش اخلاق- مهارت                         92

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری                      94

 

5-1- مقدمه                                      95

 

5-2- خلاصه نتایج و یافته های پژوهش                         95

 

5-3- نتایج کلی حاصل از پژوهش                          99

 

5-4-محدودیت های پژوهش                           102

 

5-5-پیشنهادهای پژوهش                                 102

 

5-5-1- پیشنهادهای کاربردی                            102

 

5-5-2- پیشنهادات پژوهشی                              102

 

منابع و ماخذ                                                 105

 

پیوست: پرسشنامه رفتار اخلاقی                                                                 109

 

چکیده انگلیسی                                       111

 

صفحه عنوان به انگلیسی                               112

 

 

• مقدمه:

 

    تغییر و رشد سریع تکنولوزی و صنایع، میل زیاد ترکیب بین رشته ها و بوجود آمدن رشته های بین رشته ای موجب پیچیده و تخصصی تر شدن مهارت های مورد نیاز حرفه ها شده است. این تغییرات موجب طولانی تر شدن زمان فراگیری مهارت های مورد  نیاز حرفه ها، مشکل تر شدن فهم و برقراری ارتباط مدیران، مشتریان و کلیه افرادی شده است که با این حرفه ها ارتباط دارند و ضعف در برقراری ارتباط صحیح موجب عدم آشنایی با حقوق خویش برای مشتریان و عدم توانایی کنترل و نظارت کارکنان توسط مدیران شده است. این پیچیدگی از طرفی نیز باعث رفتارهای سلیقه ای بین صاحبان حرفه ها و رعایت نکردن استانداردهای کمی و کیفی کار می شود. این تغییرات نیازمند تغییرات سریع و صحیح در قوانین مرتبط با نظارت و کنترل وظایف شغلی کارکنان است. مدیران به این نتیجه دست یافته اند که فقط با قوانین و مقررات نمی توان کارکنان و  سازمان ها را اداره کرد، زیرا اجرای صرف قانون نیازمند کنترل بیرونی است که نتیجه کمی در دست یابی به اهداف سازمانی را دارد، بلکه در کنار آنها به ابزار دیگری نیاز است که علاوه بر کنترل و نظارت های قانونی و مقرراتی (کنترل بیرونی)، نیازمند کنترل ها و نظارت های درون فردی باشد ، چنین ابزاری «اخلاق» نام دارد. براین اساس و به اعتقاد کارشناسان برای اداره بهتر کارکنان ضرورت دارد که «اخلاق» در کنار «قانون» قرار بگیرد، خودکنترلی جایگزین دیگر کنترلی شود و هدف های اخلاقی به قوانین اخلاقی تبدیل شوند.(انصاری،1386 ص6) جوزفسون رفتار اخلاقی را لازمه کارکرد بسامان یک جامعه می داند به زعم وی اصول اخلاقی همانند حلقه ای افراد جامعه را در کنار هم و با هم  نگه  می دارد.(اسفندیاری ،1386ص12)

 

 

• بیان مسئله:

 

شرکت ها و سازمان های صنعتی از مجموعه بناها و کارگاه ها – ابزار، تجهیزات، ماشین آلات و مواد- سرمایه- اهداف، طراحی، برنامه ریزی، سازماندهی و کنترل و نظارت و مهم تر از همه این ها  و آنچه که حلقه اتصال  این موارد است نیروی انسانی تشکیل شده است. دربین کلیه این عوامل بزرگترین سرمایه درونی هر سازمان نیروی انسانی  و بزرگترین سرمایه بیرونی هر سازمانی مشتریان آن هستند. در طراحی و راه اندازی شرکت ها ی صنعتی تلاش می شود مناسب ترین و مطلوب ترین امکانات و تجهیزات، ماشین آلات، ابزارآلات و فضاهای مورد نیاز متناسب با اهداف از پیش در نظر گرفته شده  برای سازمان خریداری، نصب، راه اندازی و ساخته شوند و در تهیه آنها نهایت دقت و کنترل و نظارت انجام می گیرد. این موارد فاقد روح، جان و شعور می باشند به همین دلیل در تهیه، خرید و ساخت آنها نظارت و کنترل در حد بسیار مطلوبی امکان پذیر است. برا ی مثال برای خرید ماشین آلات به مواردی چون کشور و شرکت سازنده آن، میزان دقت دستگاه در تولید یا انجام کار، تعداد واحد تولید محصول یا کار در واحد زمان، نحوه راه اندازی و اپراتوری آن، شیوه نگهداری و تعمیرات و هزینه آن، خدمات پس از فروش و قیمت دستگاه کنترل می شود. برای ساخت  فضاهای کارگاهی به کمک نقشه های  از پیش طراحی شده و در نظر گرفتن چیدمان  دستگاه ها و نحوه ارتباط بین دستگاه ها در فرایند تولید فضای مناسب ساخته می شود.

 

اما عاملی که حلقه اتصال کلیه عوامل شرکت می باشد و بیشترین تاثیر را در موفقیت و دست یابی به اهداف سازمانی و یا شکست و نرسیدن به آن را دارد نیروی انسانی است که برای تامین نیروی انسانی متناسب با اهداف سازمانی، شرکت ها اقدام به جذب و استخدام نیروی انسانی می نماید. در این مورد نیز شرکت ها بیشترین تلاش را برای جذب افراد متخصص متناسب با هریک از فرایندهای انجام کار می نمایند. شرکت ها در جذب نیروی متخصص نسبتا موفق عمل می کنند زیرا امکان بررسی میزان چیرگی و مهارت  داوطلب استخدام  بوسیله روش های مختلف از جمله آزمون های نظری، عملی و مصاحبه وجود دارد. اما چیزی که ایجاد نگرانی و در انجام کار موجب بوجود آمدن مشکل می شود  تشخیص میزان تعهد افراد و اخلاقی بودن رفتار آنها حین انجام کار در ارتباط با دیگر کارکنان و تجهیزات و امکانات است.  برای این منظور برخی از شرکت ها تلاش هایی را در جذب نیروی انسانی متعهد و بعد از ورود آنها با تدوین قوانین و مقررات اخلاقی اقداماتی را انجام داده اند. ولی متاسفانه در بیشتر موارد با کوشش های انجام شده و اعمال قوانین و مقررات رعایت اصول اخلاق حرفه ای از طرف  متخصصین به خوبی رعایت نمی شود.

 

اصول اخلاق حرفه ای و وجدان کار در کشورهای توسعه یافته سالهاست مورد توجه قرار گرفته است. به اعتقاد جوزفسون اخلاق گرایی قرن بیستم و بیست و یکم دلیل توجه به اخلاق دارای دو نشانه بارز است؛ اول نقش مهم و پر معنای رفتار اخلاقی در حفظ و بقای  یک جامعه مدنی و دوم وجود تعدادی پر شمار از نمونه های ضد اخلاقی(اسفندیاری،1386ص12). اخلاق حرفه ای کوتاه مدتی است مورد توجه کشورهای در حال توسعه نیز واقع شده است به گونه ای که تعهد کاری و حس مسئولیت در انجام مشاغل و حرفه های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را تحقق بخشیده است( انصاری، 1386ص6) .

 

عدم توجه به اخلاق حرفه ای و تلاش برای کنترل و نظارت کارکنان صرفا بوسیله قوانین و مقررات پیامدهای زیادی از جمله پایین بودن رضایت شغلی کارکنان، مشخص نبودن حق و حقوق مشتریان و کلیه افرادی که با صاحبان حرفه سر و کار دارند، نارضایتی مشتریان و مدیران از انجام خدمات ارائه شده و . . . می شود که از دلایل اصلی آن عدم توجه در تدوین قانون به کمک مولفه های اخلاقی است. این پژوهش سعی دارد با تعیین مولفه های اخلاق حرفه ای کارآموزان به کمک مربیان و سرپرستان سهمی کوچک در حل برخی مشکلات کاری را داشته باشد و زمینه ای  را برای آموزش اخلاق حرفه ای در محیط های کار ایجاد نماید.

 

 مسئله اصلی این است که آیا کارآموزان رفتار اخلاقی مناسب شغل را رعایت می کنند؟ مولفه های اخلاق حرفه ای کدامند؟ ویژگی های یک فرد حرفه ای چیست؟عوامل موثر شغلی کدامند و موارد مورد احترام در محیط کار چه هستند، نظر مربیان و سرپرستان در مورد مولفه ها ی اخلاق حرفه ای چیست؟ آیا سرپرستان ارزیابی تقریبا یکسانی از رفتار اخلاقی کارکنان خود دارند؟ آیا رابطه ای بین اخلاق حرفه ای و سطح مهارت کارکنان وجو دارد؟ تمامی این موارد مربوط به اخلاق حرفه ای می باشد که موضوع پژوهش پیش روست.

 

1-3- اهداف:

 

1-3-1 – هدف اصلی:

 

شناسایی ویژگی های افراد حرفه ای و مولفه های اخلاق حرفه ای کارآموزان و ارائه یک مدل برای اخلاق حرفه ای در اداره کل آموزش فنی و حرفه ای استان البرز

 

1-3-2- اهداف فرعی:

 

1- شناسایی ویژگی های افراد حرفه ای از نظر مربیان و سرپرستان

 

2- شناسایی مولفه های اخلاق حرفه ای کارآموزان از نظر مربیان و سرپرستان

 

3- شناسایی مولفه های شغل از نظر مدیران و مربیان

 

4- بررسی وضعیت اخلاق حرفه ای کارآموزان اداره کل آموزش فنی و حرفه ای شاغل در صنایع

 

5- بررسی میزان هماهنگی بین نظرات سرپرستان در ارزیابی نمره اخلاق حرفه ای کارآموزان

 

6- بررسی رابطه بین نمرات اخلاق حرفه ای و مهارت کارآموزان

 

1-4- سوال های تحقیق

 

 1- ویژگی های افراد حرفه ای از نظر مربیان و سرپرستان چیست؟

 

2- مولفه های اخلاق کارآموزان از نظر مربیان و سرپرستان چیست؟

 

3- مولفه های شغل از نظر مدیران و مربیان چیست؟

 

4- وضعیت اخلاق حرفه ای کارآموزان اداره کل آموزش فنی و حرفه ای شاغل در صنایع چگونه است؟

 

5- آیا بین نظرات سرپرستان در ارزیابی نمره اخلاق حرفه ای کارآموزان همبستگی معناداری وجود دارد؟

 

6-  آیا بین نمرات اخلاق حرفه ای و مهارت کارآموزان رابطه ای وجود دارد؟

 

1-5- استفاده کنندگان از نتایج پایان نامه:

 

– برنامه ریزان و سیاست گذاران آموزش فنی و حرفه ای جهت برنامه ریزی محتوای برنامه درسی اخلاق حرفه ای

 

– مربیان می توانند از نتایج حاصل در آموزش مفاهیم اخلاق حرفه ای به کارآموزان استفاده کنند.

 

– سرپرستان صنایع به منظور ایجاد برقراری ارتباطات سالم تر و ارزیابی عملکرد کارکنان می توانند از نتایج حاصل از این پژوهش استفاده نمایند.

 

– مدیران صنایع از نتایج این پژوهش در استخدام کارکنان و ارتقاء شغلی آنان می توانند استفاده کنند.

 

1-6- ضرورت انجام تحقیق:

 

 سرعت زیاد در تغییرات تکنولوژی و میل زیاد ترکیب بین رشته های فنی و به تبع آن دشوارتر شدن درک و فهم حق و حقوق کلیه افراد مرتبط با یک خدمت و یا محصول اعم از کارکنان، مدیران، سرپرستان، تامین کنندگان و مشتریان ضرورت توج